Załącznik do uchwały nr 18/2019 Państwowej Komisji Wyborczej
z dnia 7 marca 2019 r. (poz. 315)

WYTYCZNE DLA OKRĘGOWYCH KOMISJI WYBORCZYCH, DOTYCZĄCE PRZYJMOWANIA ZGŁOSZEŃ I REJESTRACJI LIST KANDYDATÓW NA POSŁÓW DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO W WYBORACH ZARZĄDZONYCH NA DZIEŃ 26 MAJA 2019 R. [1]

Ilekroć w niniejszych wytycznych przywołane są:

1) przepisy – dotyczą one ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754, 1000 i 1349 oraz z 2019 r. poz. 273);

2) przepisy działu III Wybory do Sejmu ustawy, o której mowa w pkt 1, mają one odpowiednie zastosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego na podstawie art. 338 tej ustawy.

I. Postanowienia ogólne

1. Okręgowa Komisja wyborcza ustala na pierwszym posiedzeniu działania związane z przyjmowaniem zgłoszeń list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego, zwanych dalej „listami kandydatów”, uwzględniając, że większość zgłoszeń jest dokonywana w okresie bezpośrednio poprzedzającym upływ terminu do ich dokonania. Dyżury w celu przyjmowania zgłoszeń list kandydatów komisja pełni we wszystkie dni powszednie oraz w ostatnią sobotę poprzedzającą upływ terminu zgłaszania list kandydatów, tj. 13 kwietnia 2019 r. Informację o miejscu, dniach i godzinach dyżurów, a także o danych kontaktowych komisji, podaje się do publicznej wiadomości przez wywieszenie w siedzibie komisji oraz umieszczenie na stronie internetowej delegatury Krajowego Biura Wyborczego obsługującej komisję.

2. Dokumenty związane z przyjmowaniem zgłoszeń list kandydatów oraz rejestracją list sporządzane są według wzorów określonych uchwałą nr 3/2019 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia wzoru potwierdzenia zgłoszenia listy kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego i wzoru protokołu rejestracji listy kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego (M.P. poz. 314).

3. Przy wykonywaniu swoich zadań, w tym w szczególności przy przyjmowaniu zgłoszeń list kandydatów oraz rejestracji list, okręgowa komisja wyborcza ma obowiązek wykorzystywać system informatyczny Wsparcie Organów Wyborczych (WOW) wspierający pracę organów wyborczych, dostarczony przez Krajowe Biuro Wyborcze, za pomocą którego gromadzone są dane i tworzone są dokumenty, o których mowa w pkt 2, zwany dalej „systemem informatycznym”.

Komisja zobowiązana jest do niezwłocznego wprowadzenia do systemu informatycznego informacji o zgłoszonych i zarejestrowanych listach i kandydatach z tych list.

4. W sprawach niżej wymienionych okręgowa komisja wyborcza rozstrzyga w formie odrębnych uchwał:

1) wezwanie do usunięcia wad zgłoszenia oraz do uzupełnienia wykazu podpisów wyborców popierających zgłoszenie (art. 215 § 3 i 5, art. 216 § 1);

2) odmowa rejestracji listy kandydatów bądź poszczególnych kandydatów z tej listy (art. 215 § 3–5, art. 216 § 2, art. 217 § 2);

3) skreślenie kandydata z zarejestrowanej listy kandydatów (art. 346 § 1);

4) uzupełnienie zarejestrowanej listy kandydatów (art. 346 § 2);

5) unieważnienie rejestracji listy kandydatów (art. 222 § 4, art. 346 § 3).

Postanowienia w tych sprawach wymagają uzasadnienia, a gdy przysługuje od nich środek prawny – także zamieszczenia stosownego pouczenia. Niezwłocznie po podjęciu postanowienia okręgowa komisja wyborcza przekazuje je osobie zgłaszającej listę i Państwowej Komisji Wyborczej.

II. Przyjmowanie zgłoszeń list kandydatów

1. Okręgowa komisja wyborcza, wykonując czynności związane z przyjmowaniem zgłoszeń list kandydatów, powinna mieć na uwadze, że:

1) prawo do zgłoszenia list kandydatów mają tylko te komitety wyborcze, które uzyskały od Państwowej Komisji Wyborczej uchwałę w sprawie przyjęcia zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego (art. 98). Bieżąca informacja o tych komitetach jest dostępna na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej www.pkw.gov.pl oraz w systemie informatycznym;

2) komitet wyborczy może zgłosić w okręgu wyborczym tylko jedną listę kandydatów, liczba zaś kandydatów na liście nie może być mniejsza niż 5 i większa niż 10. Ponadto na liście kandydatów:

a) liczba kandydatów – kobiet nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich kandydatów na liście,

b) liczba kandydatów – mężczyzn nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich kandydatów na liście.

Jeżeli w wyniku obliczeń okaże się, że 35% liczby wszystkich kandydatów na liście jest liczbą ułamkową, wówczas należy dokonać zaokrąglenia w górę.

Przykładowo jeżeli na liście zgłoszono np. 9 kandydatów, wówczas 35% liczby wszystkich kandydatów stanowi 3,15. Dlatego też liczba kandydatów – kobiet zgłaszanych na takiej liście nie może być mniejsza niż 4 i liczba kandydatów – mężczyzn nie może być mniejsza niż 4 (art. 208 § 1, art. 211 § 3, art. 342);

3) kandydat na posła do Parlamentu Europejskiego może być zgłoszony tylko w jednym okręgu i tylko z jednej listy kandydatów (art. 208 § 2);

4) kandydatem na posła w wyborach do Parlamentu Europejskiego może być osoba (obywatel polski i obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim) mająca prawo wybierania w tych wyborach i która:

a) najpóźniej w dniu głosowania kończy 21 lat,

b) od co najmniej 5 lat stale zamieszkuje w Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej (art. 11 § 1 pkt 4);

5) nie może być kandydatem na posła do Parlamentu Europejskiego osoba:

a) pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,

b) pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,

c) ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,

d) skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,

e) wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 430, 399, 447 i 534),

f) obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, pozbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem;

6) lista kandydatów musi być poparta podpisami co najmniej 10 000 wyborców stale zamieszkałych w danym okręgu wyborczym (art. 343), przy czym fakt stałego zamieszkania powinien być potwierdzony wpisem do stałego rejestru wyborców;

7) komitet wyborczy, który zgłosił listy kandydatów co najmniej w połowie okręgów wyborczych na podstawie podpisów wyborców popierających listę, uprawniony jest do zgłoszenia dalszych list bez poparcia zgłoszenia podpisami wyborców, na podstawie załączonego do zgłoszenia oświadczenia o skorzystaniu z tego uprawnienia (art. 210 § 2 i art. 212 § 5 pkt 1). Zgłoszenia list kandydatów przez komitety wyborcze bez podpisów poparcia uznaje się za skuteczne, jeżeli listy kandydatów zgłoszone na podstawie podpisów zostaną zarejestrowane co najmniej w połowie okręgów wyborczych (art. 210 § 2).

2. Zgłoszenie, na piśmie, listy kandydatów powinno być doręczone okręgowej komisji wyborczej osobiście przez pełnomocnika wyborczego komitetu lub osobę przez niego upoważnioną, najpóźniej w dniu 16 kwietnia 2019 r. do godz. 24⁰⁰ (art. 211 § 1 i 4).

Przyjmowanie dokumentów zgłoszenia okręgowa komisja wyborcza może powierzyć wyznaczonym osobom, w szczególności m.in. członkom komisji, komisarzom wyborczym niepowołanym w skład komisji, członkom rejonowych komisji wyborczych z obszaru właściwości danej okręgowej komisji wyborczej, pracownikom delegatur Krajowego Biura Wyborczego lub innym osobom wskazanym przez dyrektora delegatury Krajowego Biura Wyborczego albo sekretarza komisji. Przyjmujący zgłoszenie sprawdzają w obecności zgłaszającego, czy zostało ono złożone przez uprawnioną osobę i czy spełnia warunki określone w art. 211 § 3 oraz art. 212, a także art. 342 i art. 344 § 1, numerują i opatrują pieczęcią okręgowej komisji wyborczej arkusze wykazu podpisów, a następnie wydają potwierdzenie zgłoszenia listy kandydatów. Potwierdzenie musi zostać wypełnione w całości, a w szczególności musi zostać wskazana data i orientacyjna godzina rozpoczęcia sprawdzania wykazu podpisów. Potwierdzenie podpisuje członek okręgowej komisji wyborczej.

3. Po przyjęciu zgłoszenia niedopuszczalne jest dokonywanie jakichkolwiek zmian na liście kandydatów (art. 344 § 2).

4. Niezwłocznie po przyjęciu zgłoszenia okręgowa komisja wyborcza bada je w regulaminowym składzie i ustala, czy zgłoszenie spełnia ustawowe wymagania. Wykonywanie czynności technicznych związanych z badaniem zgłoszenia, a w szczególności ze sprawdzaniem wykazów podpisów, komisja może powierzyć osobom, o których mowa w pkt 2 zdanie drugie. Odroczenie badania jest dopuszczalne wyłącznie w przypadku, gdy z uwagi na dużą liczbę zgłoszeń list kandydatów komisja nie ma możliwości niezwłocznego przystąpienia do badania. Jednakże w takim przypadku badanie zgłoszenia i rozstrzygnięcie w jego sprawie powinno nastąpić nie później niż 3 dnia po przyjęciu zgłoszenia. Ponadto w przypadku zgłoszenia listy kandydatów na posłów bez poparcia zgłoszenia podpisami wyborców, na podstawie oświadczenia o skorzystaniu z uprawnienia, o którym mowa w art. 210 § 2, przez komitet wyborczy, którego listy kandydatów zgłoszone na podstawie podpisów poparcia nie zostały jeszcze zarejestrowane co najmniej w połowie okręgów wyborczych, okręgowa komisja wyborcza przyjmuje zgłoszenie, lecz wstrzymuje się z jego rozpatrzeniem do czasu ustalenia przez Państwową Komisję Wyborczą, czy dany komitet spełnia warunek określony w art. 210 § 2 zdanie pierwsze. Aktualny wykaz komitetów, których listy kandydatów zostały zarejestrowane w co najmniej połowie okręgów wyborczych na podstawie podpisów wyborców popierających listę, dostępny będzie na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej www.pkw.gov.pl.

5. Obowiązkowymi elementami zgłoszenia są:

1) nazwa i adres komitetu wyborczego, numer okręgu, w którym zgłaszana jest lista kandydatów, oraz nazwisko i adres pełnomocnika wyborczego komitetu, a gdy zgłoszenia dokonuje osoba upoważniona przez pełnomocnika – również udzielone jej upoważnienie, zawierające dane określone w art. 211 § 4. Upoważnienie powinno być opatrzone datą wystawienia i podpisem pełnomocnika;

2) dane zgłoszonych kandydatów: ich nazwiska, wszystkie imiona (zgodnie z danymi zawartymi w ewidencji ludności), zawód i miejsce zamieszkania (miejscowość) oraz oznaczenie kandydata nazwą lub skrótem nazwy partii, której jest on członkiem (oznaczenie nie może przekraczać 45 znaków drukarskich, wliczając spacje), albo oznaczenie, że nie należy do partii politycznej. Brak w zgłoszeniu informacji o przynależności kandydata do partii politycznej, bez wyraźnego wskazania, że nie jest on członkiem żadnej partii, należy traktować jako nieudzielenie informacji w tym zakresie, co stanowi wadę zgłoszenia. Gdyby przy nazwisku kandydata była wskazana przynależność do więcej niż jednej partii, oznaczenie jego przynależności wskazuje zgłaszający.

Zgłaszający może wnosić również o umieszczenie przy nazwisku kandydata niebędącego członkiem partii politycznej oznaczenia, że jest on popierany przez partię polityczną, wskazując nazwę bądź skrót nazwy tej partii. Wniosek w tej sprawie może być złożony tylko wraz ze zgłoszeniem. Fakt udzielenia poparcia powinien być potwierdzony na piśmie przez właściwy organ statutowy danej partii. Potwierdzenia może dokonać również terenowy organ statutowy partii, jeśli jest do tego uprawniony na podstawie statutu partii lub otrzymał pisemne upoważnienie od właściwego organu statutowego. Kandydat może być oznaczony nazwą lub skrótem nazwy tylko jednej partii; oznaczenie nie może przekraczać 45 znaków drukarskich, wliczając spacje (art. 212 § 1–3);

3) wskazanie oznaczenia listy kandydatów na urzędowych obwieszczeniach i kartach do głosowania. Jeżeli zgłaszający nie wskaże sposobu oznaczenia, okręgowa komisja wyborcza oznacza listę kandydatów pełną nazwą komitetu wyborczego, z zastrzeżeniem że nie przekracza ona 45 znaków drukarskich, wliczając spacje. Oznaczeniem jest nazwa lub skrót nazwy komitetu wyborczego w takim brzmieniu, jakie wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie przyjęcia zawiadomienia. Jeżeli w uchwale w sprawie przyjęcia zawiadomienia nie ma skrótu nazwy komitetu, okręgowa komisja wyborcza nie uwzględnia wniosku o oznaczenie listy kandydatów skrótem nazwy tego komitetu. Oznaczenie nie może przekraczać 45 znaków drukarskich, wliczając spacje (art. 212 § 4).

6. Do zgłoszenia muszą być załączone wymienione poniżej dokumenty:

1) wykaz co najmniej 10 000 podpisów wyborców, stale zamieszkałych w tym okręgu wyborczym (ujętych w stałym rejestrze wyborców gminy z obszaru danego okręgu wyborczego), w którym dana lista jest zgłaszana, popierających zgłoszenie listy kandydatów wraz z oświadczeniem o liczbie złożonych podpisów albo oświadczenie o skorzystaniu przez komitet wyborczy z uprawnienia do zgłaszania list bez poparcia podpisami wyborców (art. 212 § 5 pkt 1 i art. 343).

Sprawdzając prawidłowość złożenia wymaganej liczby podpisów, Komisja zwraca uwagę, czy każda strona wykazu odpowiada ustawowym wymogom (art. 209 § 2 i 3), tj. m.in. czy każda karta wykazu zawiera nazwę komitetu wyborczego oraz właściwą adnotację dotyczącą udzielanego poparcia. Wskazanie na wykazie podpisów poparcia skrótu nazwy komitetu wyborczego zamiast jego pełnej nazwy, w tym także w adnotacji dotyczącej udzielanego poparcia, nie powoduje wady tego wykazu, z zastrzeżeniem że skrót ten wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie przyjęcia zawiadomienia o utworzeniu danego komitetu wyborczego.

Jeśli strona z wymaganymi danymi zespolona będzie ze stroną bez tych danych, podpisy od miejsca zespolenia traktuje się jako złożone wadliwie.

Jeżeli wykaz sporządzono na kartach dwustronnych, pierwsza strona takiej karty musi odpowiadać wymogom ustawowym, natomiast druga może zawierać wyłącznie dane i podpisy wyborców udzielających poparcia zgłoszeniu listy. Strony wykazu powinny być złożone w oryginale. Wypełnione strony wykazu będące kopiami traktuje się jako wadliwe.

Czytelnie wpisane powinny być wszystkie dane wyborcy udzielającego poparcia objęte wykazem: nazwisko, imię, adres zamieszkania (miejscowość, ulica, numer domu i numer mieszkania, a w miejscowościach, w których nie ma ulic – numer domu (posesji) i numer lokalu lub tylko numer domu w przypadku braku odrębnie numerowanych lokali), numer PESEL oraz własnoręczny podpis wyborcy.

Nie jest wymagane podawanie kodu pocztowego.

Za prawidłowo udzielone poparcie uznaje się także, gdy zamiast wskazania pełnego brzmienia nazwy miejscowości w rubryce „Adres zamieszkania” popierający posłuży się powszechnie używanym i jednoznacznie rozumianym skrótem tej nazwy, a inne dane dotyczące adresu zamieszkania (nazwa ulicy, numer domu, numer lokalu) zostały podane zgodnie z wymaganiami.

Za prawidłowo udzielone poparcie należy uznać również takie, w którym zamiast dokładnego podania adresu zamieszkania w rubryce na to przeznaczonej postawiono znak odnośnika do adresu wskazanego w pozycji bezpośrednio wyżej umieszczonej w wykazie podpisów, pod warunkiem że osoby umieszczone w tych pozycjach zamieszkują pod tym samym adresem.

Adres zamieszkania musi być zgodny z adresem ujęcia w stałym rejestrze wyborców (art. 18 § 1 i 5 Kodeksu wyborczego). W przypadku wskazania adresu niezgodnego z ujęciem w stałym rejestrze wyborców adres należy uznać za wadliwy.

Sprawdzanie wykazu podpisów musi być wykonywane w taki sposób, aby, w razie potrzeby, możliwe było sporządzenie zestawienia wszystkich wad podpisów ze wskazaniem stron i pozycji na danej stronie wykazu, pod którą znajduje się wadliwy podpis, wraz ze wskazaniem wady ustalonej dla tej pozycji.

Zbiorcze ustalenia dotyczące weryfikacji wykazu podpisów podaje się w protokole wewnętrznym badania wykazu obejmującym: ogółem liczbę osób, które złożyły podpisy, liczbę podpisów złożonych wadliwie z podziałem według rodzaju wad i liczbę wyborców, którzy prawidłowo udzielili poparcia;

2) pisemna zgoda każdego kandydata na kandydowanie w danych wyborach z danej listy kandydatów, tj. wskazanie numeru okręgu wyborczego, w którym będzie kandydował, oraz nazwy komitetu wyborczego, który będzie zgłaszał jego kandydaturę.

Zgoda na kandydowanie powinna zawierać dane, o których mowa w art. 212 § 5 pkt 2, z tym że w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim w miejsce numeru PESEL powinien być podany numer paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Ponadto w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim do zgody na kandydowanie muszą być dołączone:

a) oświadczenie stwierdzające, że nie kandyduje w wyborach do Parlamentu Europejskiego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,

b) oświadczenie stwierdzające, że nie został pozbawiony, na mocy orzeczenia sądu lub decyzji administracyjnej podlegającej zaskarżeniu, prawa do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia,

c) informacja o ostatnim adresie zamieszkania w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia.

Dołączane do zgłoszenia dokumenty sporządzone w języku obcym muszą zostać złożone wraz z tłumaczeniem na język polski sporządzonym przez tłumacza przysięgłego (art. 7);

3) oświadczenie każdego kandydata – obywatela polskiego urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 r. w przedmiocie pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. (art. 212 § 5 pkt 3 Kodeksu wyborczego).

Oświadczenie składa się według wzoru stanowiącego kompletny załącznik nr 1a do ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów.

Kandydat, który nie pracował albo nie pełnił służby, albo nie był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., wypełnia tylko pierwszą stronę części A formularza oświadczenia lustracyjnego, lecz załącza, pozostawiając puste (niewypełnione), pozostałe strony części A. Prawidłowe wypełnienie polega na podaniu wymaganych informacji o charakterze osobowo-ewidencyjnym oraz podkreśleniu właściwej treści oświadczenia (np. nie pracowałem / nie pracowałam itd.).

Kandydat, który odpowiednio pracował, pełnił służbę lub był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa w okresie od dnia 22 lipca 1944r. do dnia 31 lipca 1990 r., wypełnia następną stronę części A formularza oświadczenia lustracyjnego oraz część B.

Oświadczenia lustracyjne zawierające błędy formalne (brak podpisu, sprzeczność w treści, tj. wypełniona i podpisana część negatywna i pozytywna oświadczenia albo złożone na formularzu niekonstytucyjnym obowiązującym do 13 września 2007 r. lub nieprawidłowo wypełnione) nie będą przyjmowane do zasobu Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Stanowią one wadę zgłoszenia. Nie stanowi wady zgłoszenia niepodanie w oświadczeniu nazwiska rodowego przez kandydata – mężczyznę, jeżeli nazwisko, którego używa, jest takie samo.

Jeżeli kandydat uprzednio (np. w związku z kandydowaniem w wyborach w latach ubiegłych) złożył oświadczenie według wskazanego wyżej wzoru, zamiast oświadczenia lustracyjnego składa informację o złożeniu oświadczenia, według wzoru stanowiącego załącznik nr 2a do powołanej ustawy.

Z obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego lub informacji o złożeniu oświadczenia zwolnieni są kandydaci – obywatele polscy urodzeni 1 sierpnia 1972 r. i później oraz obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi;

4) pisemne oświadczenie każdego kandydata o posiadaniu prawa wybieralności (art. 212 § 5 pkt 4).

7. Niezwłocznie po przyjęciu zgłoszenia listy kandydatów okręgowa komisja wyborcza występuje do Ministra Sprawiedliwości z zapytaniem o udzielenie informacji z Krajowego Rejestru Karnego o kandydatach z tej listy (art. 214). Do przygotowania wystąpienia komisja korzysta z systemu informatycznego.

8. W przypadku zgłoszenia kandydata – obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim, niezwłocznie po przyjęciu zgłoszenia listy kandydatów okręgowa komisja wyborcza występuje do Ministra Cyfryzacji z zapytaniem o udzielenie informacji w sprawie oświadczenia stwierdzającego, że kandydat nie został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia.

III. Rejestracja list kandydatów

1. Po ustaleniu prawidłowości dokumentów zgłoszenia i wymaganego poparcia wyborców wyrażonego w wykazie podpisów okręgowa komisja wyborcza postanawia o zarejestrowaniu listy kandydatów. W razie stwierdzenia wad dokumentów lub braku wymaganego poparcia wyborców komisja postanawia o wezwaniu do usunięcia wad zgłoszenia lub uzupełnienia wykazu podpisów bądź też o odmowie rejestracji listy kandydatów (art. 215 § 3–5, art. 216, art. 217 § 2, art. 345 § 1). W przypadku odmowy rejestracji listy kandydatów okręgowa komisja wyborcza, po bezskutecznym upływie terminu do wniesienia odwołania do Państwowej Komisji Wyborczej lub nieuwzględnieniu odwołania przez Państwową Komisję Wyborczą, odsyła kandydatom z tej listy złożone przez nich oświadczenia, o których mowa w art. 212 § 5 pkt 3.

2. Jeżeli dokumenty zgłoszenia i wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie spełniają ustawowo określone warunki, okręgowa komisja wyborcza sporządza niezwłocznie, w trzech egzemplarzach, protokół rejestracji listy kandydatów. Jeden egzemplarz protokołu komisja doręcza zgłaszającemu, drugi, wraz z oświadczeniami i informacjami przewidzianymi w art. 212 § 5 pkt 3, przesyła niezwłocznie Państwowej Komisji Wyborczej, a trzeci pozostaje w dokumentacji komisji okręgowej. Brak odpowiedzi na zapytania, o których mowa w pkt II.7 i pkt II.8, nie wstrzymuje rejestracji listy kandydatów.

3. Okręgowa komisja wyborcza, stwierdzając wady zgłoszenia inne niż brak wymaganej liczby prawidłowo złożonych podpisów wyborców (np. niekompletne dokumenty zgłoszenia bądź błędy w tych dokumentach), wzywa osobę zgłaszającą do ich usunięcia w terminie 3 dni, a jeśli wady nie zostaną usunięte w terminie – odmawia rejestracji listy kandydatów.

Analogicznie komisja postępuje, gdy wada zgłoszenia listy kandydatów polega na niespełnieniu wymogu, o którym mowa w art. 211 § 3. Przy usuwaniu tej wady nie obowiązuje zakaz określony w art. 344 § 2, tj. zakaz uzupełniania listy o nazwiska kandydatów, zmiany kandydatów albo ich kolejności na liście; nie obowiązuje zatem zakaz określony w pkt II.3.

W przypadku nieusunięcia wad zgłoszenia w odniesieniu do poszczególnych kandydatów zgłoszonych na liście kandydatów, a także w przypadku gdy kandydat nie posiada prawa wybieralności, listę rejestruje się w zakresie nieobjętym wadą, a odmawia rejestracji w odniesieniu do kandydatów zgłoszonych wadliwie; jest to jednak dopuszczalne tylko wówczas, gdy liczba kandydatów pozostających na liście nie jest mniejsza niż 5. W przypadku gdy liczba prawidłowo zgłoszonych kandydatów jest mniejsza niż 5, komisja odmawia rejestracji listy w całości.

W postanowieniu o odmowie rejestracji podaje się uzasadnienie odmowy oraz pouczenie o przysługującym zgłaszającemu prawie odwołania do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia okręgowej komisji wyborczej; postanowienie doręcza się niezwłocznie osobie zgłaszającej listę (art. 218).

4. Jeżeli liczba prawidłowo złożonych podpisów wyborców popierających zgłoszenie listy kandydatów jest mniejsza niż ustawowo wymagana, okręgowa komisja wyborcza wzywa zgłaszającego do uzupełnienia wykazu podpisów. Sposób uzupełnienia wykazu podpisów okręgowa Komisja wyborcza ustala odpowiednio do charakteru stwierdzonej wady, z tym że wykaz podpisów złożony komisji wraz ze zgłoszeniem nie może być przekazany zgłaszającemu w celu uzupełnienia. Osoba zgłaszająca listę może bez wezwania komisji uzupełnić wykaz podpisów.

Uzupełnienie wykazu podpisów może być dokonane tylko do czasu upływu terminu przewidzianego do zgłoszenia list kandydatów, tj. najpóźniej do dnia 16 kwietnia 2019 r. do godz. 24⁰⁰ Jeśli ustalenia wad wykazu podpisów komisja dokonała po upływie ustawowego terminu dla przyjmowania zgłoszeń lub gdy do upływu tego terminu zgłaszający nie dokonał uzupełnienia wykazu podpisów, okręgowa komisja wyborcza odmawia rejestracji listy kandydatów.

Również w przypadku komitetów wyborczych, których listy kandydatów zgłoszone na podstawie podpisów poparcia nie zostaną zarejestrowane co najmniej w połowie okręgów wyborczych, okręgowa komisja wyborcza postanawia o odmowie zarejestrowania listy zgłoszonej bez podpisów poparcia na podstawie oświadczenia o skorzystaniu z uprawnienia, o którym mowa w art. 210 § 2.

W postanowieniu o odmowie rejestracji podaje się uzasadnienie odmowy oraz pouczenie o przysługującym zgłaszającemu prawie odwołania do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia okręgowej komisji wyborczej; postanowienie doręcza się niezwłocznie osobie zgłaszającej listę (art. 216 i 218).

5. Osoba zgłaszająca listę kandydatów, która w zgłoszeniu zadeklarowała, że dołączono do niego wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie listy, może po dokonaniu zgłoszenia złożyć okręgowej komisji wyborczej oświadczenie o skorzystaniu z uprawnienia, o którym mowa w art. 210 § 2. Możliwe jest także doręczenie podpisów poparcia dla zgłoszenia listy mimo wcześniejszego złożenia oświadczenia o skorzystaniu z uprawnienia, o którym mowa w art. 210 § 2. Doręczenie podpisów możliwe jest jednak wyłącznie do upływu terminu zgłaszania list, tj. do dnia 16 kwietnia 2019 r. do godz. 24⁰⁰.

6. Jeśli w toku sprawdzania wykazu podpisów wyborców okręgowa komisja wyborcza poweźmie uzasadnione wątpliwości co do prawdziwości danych zawartych w wykazie bądź co do wiarygodności podpisów, dokonuje ona w terminie 3 dni sprawdzenia tych danych bądź wiarygodności podpisów, w sposób przewidziany w art. 217 § 1. Mimo że termin na dokonanie tych czynności ma charakter instrukcyjny, należy dążyć do jego dotrzymania. O wszczęciu postępowania wyjaśniającego należy niezwłocznie powiadomić osobę zgłaszającą listę kandydatów.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonego postępowania okręgowa komisja wyborcza stwierdzi, że zgłoszenie listy kandydatów nie zostało poparte ustawowo wymaganą liczbą podpisów, komisja wykonuje czynności, o których mowa w pkt 4.

7. Okręgowa Komisja wyborcza wykonuje zadania związane z rejestracją list kandydatów, mając na uwadze terminy wykonania innych czynności wyborczych, przewidziane w ustawie. Komisja zapewnia zwłaszcza sprawne rozpatrywanie zgłoszeń list kandydatów, tak aby zakończyć procedurę rejestracyjną w jak najkrótszym czasie po dokonaniu zgłoszeń. Ma to szczególne znaczenie wobec zgłoszeń wniesionych bezpośrednio przed upływem terminu do ich dokonania, w odniesieniu do których postępowanie rejestracyjne, w tym ewentualne usuwanie stwierdzonych wad, odbywać się będzie po tym terminie; nie może to jednak mieć wpływu na terminowe sporządzenie przez komisję i podanie do publicznej wiadomości obwieszczeń o zarejestrowanych listach kandydatów.

IV. Numery list kandydatów i obwieszczenia o zarejestrowanych listach kandydatów

1. Po przekazaniu przez Państwową Komisję Wyborczą informacji o wylosowanych jednolitych numerach dla list kandydatów komitetów wyborczych, które zarejestrowały listy w więcej niż jednym okręgu wyborczym, okręgowa komisja wyborcza przeprowadza losowanie numerów dla list tych komitetów wyborczych, których listy zostały zarejestrowane wyłącznie w danym okręgu wyborczym.

Losowanie przeprowadza się w następujący sposób. Do identycznych pojemników tego samego koloru wkłada się kartki z nazwami komitetów wyborczych, które zarejestrowały listę kandydatów wyłącznie w danym okręgu wyborczym; pojemniki te wkłada się do jednego większego pojemnika. Do identycznych pojemników wkłada się kartki z kolejnymi numerami list, począwszy od pierwszego numeru po numerze przyznanym przez Państwową Komisję Wyborczą. W przypadku braku pojemników na kartki z nazwami komitetów i numerami list, do losowania mogą zostać wykorzystane koperty. Czynności losowania dokonują wyznaczeni przez okręgową komisję wyborczą członkowie, losujący odpowiednio: nazwy komitetów wyborczych oraz numery list. Osoby losujące każdorazowo odczytują wylosowaną nazwę komitetu wyborczego oraz wylosowany numer listy i okazują je obecnym przy losowaniu. Nazwę komitetu wyborczego i wylosowany numer listy powtarza przewodniczący okręgowej komisji wyborczej.

O terminie i miejscu losowania zawiadamia się osoby, które dokonały zgłoszeń; nieobecność osoby zgłaszającej listę nie wstrzymuje losowania.

Z przeprowadzonego losowania sporządza się protokół, a o wylosowanych numerach list niezwłocznie zawiadamia się zgłaszających i Państwową Komisję Wyborczą (art. 220).

2. Po wylosowaniu numerów list okręgowa komisja wyborcza ustala treść obwieszczenia o zarejestrowanych listach kandydatów, zawierającego informacje o ich numerach, nazwach i skrótach nazw komitetów wyborczych oraz dane o kandydatach zawarte w zgłoszeniach list.

W obwieszczeniu podaje się także treść części A oświadczenia lustracyjnego, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, tych kandydatów, którzy w oświadczeniu wskazali, że pracowali albo pełnili służbę, albo byli tajnymi współpracownikami organów bezpieczeństwa państwa w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.

3. W odniesieniu do kandydatów, którzy przedłożyli informację o uprzednim złożeniu oświadczenia lustracyjnego, treść oświadczenia okręgowa komisja wyborcza ustala, występując z pytaniem do Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Kopię odpowiedzi z Biura Lustracyjnego okręgowa komisja wyborcza przekazuje Państwowej Komisji Wyborczej wraz z dokumentami, o których mowa w pkt III.2 zdanie drugie. Do przygotowania wystąpienia komisja korzysta z systemu informatycznego.

Na obwieszczeniu nie umieszcza się symboli graficznych partii ani komitetów wyborczych.

Obwieszczenie powinno być rozplakatowane najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów (art. 221 § 2), tj. do dnia 16 maja 2019 r. Jeden egzemplarz obwieszczenia przesyła się niezwłocznie Państwowej Komisji Wyborczej.

V. Zmiany w zarejestrowanych listach kandydatów. Unieważnienie rejestracji list kandydatów

1. Okręgowa komisja wyborcza skreśla z zarejestrowanej listy kandydatów nazwisko kandydata na posła do Parlamentu Europejskiego, który zmarł, utracił prawo wybieralności, złożył komisji na piśmie oświadczenie o wycofaniu zgody na kandydowanie lub, w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim, złożył nieprawdziwe oświadczenie, że nie został pozbawiony prawa do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia (art. 346 § 1).

Uzupełnienie zarejestrowanej listy kandydatów o nowego kandydata może mieć miejsce tylko wtedy, gdy skreślenie nazwiska kandydata nastąpiło wskutek jego śmierci i spowodowało, że na liście tej pozostało mniej niż 5 kandydatów. W takim przypadku komisja powiadamia osobę zgłaszającą tę listę o możliwości zgłoszenia nowego kandydata; zgłoszenie nowego kandydata nie wymaga poparcia podpisami wyborców. Uzupełnienia listy można dokonać najpóźniej 13. dnia przed dniem wyborów, tj. do dnia 13 maja 2019 r. (art. 346 § 2 w związku z art. 9 § 2).

Jeśli lista nie została uzupełniona w terminie lub gdy skreślenie nazwiska kandydata z listy nastąpiło z innej przyczyny niż śmierć kandydata, a pozostaje na niej mniej niż 3 kandydatów – komisja unieważnia rejestrację tej listy. Od postanowienia komisji w tej sprawie nie przysługuje środek prawny (art. 346 § 3).

Jeżeli nastąpiło rozwiązanie komitetu wyborczego (art. 101 § 1 i 3), okręgowa komisja unieważnia rejestrację listy tego komitetu. Od postanowienia komisji nie przysługuje środek prawny (art. 222 § 4).

2. Zawiadomienie wyborców o zmianach, o których mowa w pkt 1, następuje w formie obwieszczenia. Jeśli wydrukowanie obwieszczenia przed dniem głosowania jest niemożliwe, należy zapewnić umieszczenie odpowiedniej informacji w lokalach obwodowych komisji wyborczych i, w miarę możliwości, podać ją w formie komunikatu w lokalnej prasie, rozgłośniach radiowych i telewizyjnych. Jeden egzemplarz obwieszczenia lub informacji przekazuje się niezwłocznie Państwowej Komisji Wyborczej (art. 222 § 5).