Na podstawie art. 161 § 1 i art. 168 § 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754, 1000 i 1349) oraz w związku z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. z 2015 r. poz. 1438 oraz z 2018 r. poz. 130) Państwowa Komisja Wyborcza uchwala, co następuje:

Załączniki do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej
z dnia 24 września 2018 r. (poz. 1000)

Załącznik nr 1

WYTYCZNE DLA KOMISARZY WYBORCZYCH DOTYCZĄCE SPRAWDZANIA PRAWIDŁOWOŚCI USTALENIA WYNIKÓW GŁOSOWANIA I WYNIKÓW WYBORÓW DO ORGANÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO ZARZĄDZONYCH NA DZIEŃ 21 PAŹDZIERNIKA 2018 R. I OGŁASZANIA WYNIKÓW TYCH WYBORÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA

Ilekroć w wytycznych mowa jest o:

1) Kodeksie wyborczym - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754, 1000 i 1349);

2) ustawie warszawskiej - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. z 2015 r. poz. 1438 oraz z 2018 r. poz. 130);

3) systemie informatycznym - należy przez to rozumieć system informatyczny WOW wspierający pracę organów wyborczych, dostarczony przez Krajowe Biuro Wyborcze;

4) obwodowej komisji wyborczej - należy przez to rozumieć obwodową komisję wyborczą do spraw ustalenia wyników głosowania.

I. Sprawdzanie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów

Do zadań komisarzy wyborczych należy sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych utworzonych dla wyborów rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy (art. 448 § 1, art. 450 i art. 459 § 1 Kodeksu wyborczego oraz art. 7 ust. 2 ustawy warszawskiej) oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (art. 470 Kodeksu wyborczego).

Sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów dokonują komisarze wyborczy, zgodnie z właściwością określoną w załączniku nr 1 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 5 lutego 2018 r. w sprawie określenia właściwości terytorialnej i rzeczowej komisarzy wyborczych oraz ich siedzib, a także trybu pracy komisarzy wyborczych (M.P. poz. 246).

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 powołanej uchwały sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do sejmiku województwa należy do kompetencji komisarza wyborczego właściwego w zakresie wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim. Do właściwości Komisarza Wyborczego w Warszawie I należy również sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do rad dzielnic m. st. Warszawy.

1. Przyjmowanie przez komisarzy wyborczych protokołów z wyborów

Przekazanie komisarzom wyborczym protokołów z wyborów następuje w sposób określony w części VII wytycznych dla terytorialnych komisji wyborczych dotyczących ustalania wyników głosowania i wyników wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego, zarządzonych na dzień 21 października 2018 r., stanowiących załącznik do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 24 września 2018 r. (M.P. poz. 996).

Przyjmowanie protokołów przez komisarzy wyborczych lub upoważnione osoby dokonywane jest protokolarnie, po sprawdzeniu, czy zostały przekazane wszystkie protokoły i zestawienia oraz protokoły głosowania w obwodach, a także sprawdzeniu ich kompletności (z uwzględnieniem wkładek i załączników). Terytorialne komisje otrzymują pisemne potwierdzenie przyjęcia wymienionych protokołów (ze wskazaniem rodzaju i liczby) i innych dokumentów.

2. Sprawdzanie wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych do rad oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

Sprawdzenie przez komisarzy wyborczych prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych do rad oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast polega na zbadaniu poprawności sporządzenia protokołów głosowania w obwodach oraz na zbadaniu wszystkich czynności dokonywanych przez terytorialne komisje wyborcze w celu ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów. Sprawdzeniu podlega także prawidłowość wszystkich obliczeń prowadzących do ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów.

Przy czynnościach sprawdzających komisarze wyborczy korzystają z systemu informatycznego, który pozwala na automatyczną kontrolę poprawności arytmetycznej danych z protokołów głosowania i protokołów z wyborów oraz na obliczenie wyników głosowania i wyników wyborów.

W przypadku zastosowania systemu informatycznego przez terytorialne komisje wyborcze przy ustalaniu wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych, czynności komisarza wyborczego polegają w szczególności na:

1) sprawdzeniu, czy dostarczone protokoły są wersją ostateczną wydruku z systemu informatycznego; w tym celu do systemu informatycznego należy wprowadzić symbol kontrolny systemu informatycznego lub kod kreskowy podany na dostarczonym protokole i sprawdzić, czy egzemplarz tego protokołu jest zgodny z wydrukiem uzyskanym z systemu informatycznego;

2) sprawdzeniu prawidłowości sporządzenia protokołów z wyborów oraz załączonych do nich zestawień (bez konieczności badania prawidłowości wszystkich obliczeń prowadzonych na danych z protokołów głosowania w obwodach); sprawdzenie to powinno dotyczyć kompletności przekazanych dokumentów, tj. czy obejmują one dane ze wszystkich obwodów głosowania i okręgów wyborczych, z uwzględnieniem tych obwodów i okręgów, w których nie przeprowadzono głosowania;

3) kontroli poprawności wprowadzenia do systemu informatycznego wyników głosowania z wybranych protokołów głosowania obwodowych komisji wyborczych poprzez porównanie danych z systemu informatycznego z danymi zawartymi w oryginałach wybranych losowo protokołów obwodowych komisji wyborczych, a w miarę możliwości wszystkich, w przypadku protokołów sporządzonych ręcznie, a wprowadzonych do systemu informatycznego przez terytorialną komisję wyborczą;

4) kontroli poprawności arytmetycznej protokołów głosowania i protokołów z wyborów na podstawie analizy raportu ostrzeżeń wydrukowanego z systemu informatycznego;

5) sprawdzeniu poprawności formalnej dostarczonych protokołów i zestawień (wypełnienie rubryk protokołów, podpisy, pieczęcie).

Analogiczny tryb postępowania dotyczy sporządzenia protokołów dotyczących wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

W przypadku gdy terytorialna komisja wyborcza nie korzystała z systemu informatycznego, co mogło wystąpić wyłącznie w sytuacji, gdy skorzystanie z niego było niemożliwe z przyczyn niezależnych od komisji, kontrolę dotyczącą wyników głosowania i wyników wyborów komisarz wyborczy prowadzi przez zarządzenie wprowadzenia do systemu informatycznego danych z protokołów głosowania w obwodach, a po otrzymaniu wydruku protokołu z wyborów z systemu informatycznego porównuje wydruk z dostarczonym protokołem.

3. Postępowanie w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przy ustalaniu wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych lub wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

W razie stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania lub wyników wyborów w okręgu wyborczym, komisarz wyborczy zarządza ponowne ustalenie tych wyników i zawiadamia o tym niezwłocznie Państwową Komisję Wyborczą (art. 448 § 2, art. 450 i art. 459 § 1 Kodeksu wyborczego oraz art. 7 ust. 2 ustawy warszawskiej).

W postanowieniu wydanym w omawianej sprawie komisarz wyborczy, po stwierdzeniu istoty nieprawidłowości, wskazuje sposób jej usunięcia. Zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej o zarządzeniu ponownego ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów następuje przez przesłanie skanu postanowienia za pośrednictwem sieci elektronicznego przesyłania danych. Protokoły głosowania w obwodach przekazywane są terytorialnej komisji wyborczej wraz z postanowieniem tylko wtedy, jeśli są one potrzebne do usunięcia nieprawidłowości (jeśli np. zestawienia wyników głosowania w okręgu zawierają dane ustalone w sposób prawidłowy, a nieprawidłowość wystąpiła tylko w protokole z wyborów, to zwracanie protokołów głosowania w obwodach jest zbędne).

Terytorialna komisja wyborcza zobowiązana postanowieniem komisarza wyborczego do ponownego ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów w okręgu wyborczym wykonuje niezwłocznie konieczne czynności i wprowadza wyniki do systemu informatycznego oraz sporządza w miejsce dokumentów wadliwych nowe zestawienie wyników głosowania w okręgu wyborczym i nowy protokół z wyborów.

Analogiczny tryb postępowania dotyczy usuwania ujawnionych nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania i wyników wyborów wójta, burmistrza i prezydenta miasta (art. 470 Kodeksu wyborczego).

Nowe dokumenty są opatrywane przez terytorialne komisje wyborcze datą ich sporządzenia oraz napisem na pierwszej stronie w górnym prawym rogu odpowiednio "Ponowne ustalenie wyników głosowania" lub "Ponowne ustalenie wyników wyborów".

Przedstawiony wyżej tok postępowania stosuje się również w przypadku konieczności usunięcia przez obwodowe komisje wyborcze nieprawidłowości w protokołach głosowania w obwodzie.

W przypadku gdy nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania lub wyników wyborów w wyborach sejmiku województwa powstały przy ustalaniu wyników głosowania w powiecie lub w mieście na prawach powiatu, wojewódzka komisja wyborcza przekazuje postanowienie komisarza wyborczego powiatowej komisji wyborczej (lub miejskiej komisji wyborczej w mieście na prawach powiatu) w celu usunięcia nieprawidłowości.

Terytorialne komisje wyborcze obowiązane są podać do wiadomości publicznej ustalone ponownie wyniki głosowania i wyniki wyborów w okręgach wyborczych. Dotyczy to również powiatowych komisji wyborczych i miejskich komisji wyborczych w miastach na prawach powiatu ustalających zbiorcze wyniki głosowania na obszarze powiatu lub miasta, ewentualnie okręgu wyborczego, w wyborach do sejmiku województwa, jeżeli nieprawidłowość dotyczyła ustalenia tych wyników.

Obowiązek podania ponownie ustalonych wyników do wiadomości publicznej dotyczy odpowiednio danych liczbowych o wynikach głosowania i wynikach wyborów wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Po otrzymaniu poprawionych protokołów komisarze wyborczy dokonują ponownego sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów. Sposób i zakres sprawdzenia należy dostosować do rodzaju stwierdzonych wcześniej nieprawidłowości.

II. Sporządzenie obwieszczenia o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa oraz obwieszczenia o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa i podanie ich do publicznej wiadomości

Niezwłocznie po sprawdzeniu prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych utworzonych dla wyborów rad gmin, rad w miastach na prawach powiatu i rad powiatów oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast znajdujących się na obszarze właściwości danego komisarza wyborczego i usunięciu ewentualnych nieprawidłowości, komisarze wyborczy przekazują komisarzowi wyborczemu właściwemu w zakresie wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim protokoły z wyborów do tych rad wraz z zestawieniami wyników głosowania w okręgach wyborczych oraz protokoły wyników głosowania i wyników wyborów wójta (burmistrza, prezydenta miasta), kopie tych dokumentów pozostawiając u siebie.

Protokoły głosowania w obwodach przekazane przez terytorialne komisje wyborcze pozostają w dyspozycji komisarzy wyborczych i nie są przekazywane komisarzom wyborczym właściwym w zakresie wykonywania czynności ogólnowojewódzkich.

Komisarz wyborczy wykonujący czynności ogólnowojewódzkie na podstawie protokołów z wyborów, sporządzonych przez terytorialne komisje wyborcze działające na obszarze województwa, sporządza:

1) obwieszczenie o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa;

2) obwieszczenie o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa.

Przy sporządzeniu obwieszczeń komisarz wyborczy korzysta z systemu informatycznego. Sporządzając obwieszczenie o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa, dostosowuje się rubryki jego wzoru do wyników wyborów w poszczególnych okręgach wyborczych. W obwieszczeniu nie zamieszcza się opisów czynności lub rubryk, które nie mają odniesienia do wyborów w danym okręgu.

Wyciąg z obwieszczenia o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa przeznaczony do rozplakatowania na obszarze gminy (art. 169 Kodeksu wyborczego) obejmuje:

1) część I obwieszczenia w całości;

2) dane z części II obwieszczenia w następującym zakresie:

a) w gminach do 20 tys. mieszkańców - właściwy rozdział działu I w całości, a w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców - właściwy rozdział działu II w całości, ponadto w dzielnicach m.st. Warszawy - właściwy rozdziału działu III w całości,

b) we wszystkich gminach niebędących miastami na prawach powiatu - właściwy rozdział działu IV, w tym oddział 1 w całości, a oddział 2 w zakresie okręgu wyborczego lub okręgów wyborczych obejmujących daną gminę,

c) działu V, w tym oddział 1 w całości, a oddział 2 w zakresie okręgu wyborczego lub okręgów wyborczych obejmujących dany powiat lub miasto na prawach powiatu.

Wyciąg z obwieszczenia o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa przeznaczony do rozplakatowania na obszarze gminy obejmuje:

1) część I obwieszczenia w całości;

2) właściwy rozdział części II obwieszczenia w całości.

Komisarz wyborczy niezwłocznie po sporządzeniu obwieszczeń przekazuje do Państwowej Komisji Wyborczej za pośrednictwem sieci elektronicznego przesyłania danych skany obwieszczeń podpisanych przez komisarza wyborczego, opatrzone podpisem elektronicznym przez komisarza wyborczego.

Rozplakatowanie wyciągów z obwieszczeń na obszarze każdej gminy jest zadaniem właściwych komisarzy wyborczych, wykonujących to zadanie przy pomocy delegatur Krajowego Biura Wyborczego, które pokrywają koszty wydrukowania obwieszczeń i ich rozplakatowania.

Analogicznie postępuje się w przypadku przeprowadzania głosowania ponownego w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, z tym że komisarz wyborczy wykonujący czynności ogólnowojewódzkie sporządza obwieszczenie uzupełniające obwieszczenie o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa.

III. Przekazanie dokumentów z wyborów do Państwowej Komisji Wyborczej

Komisarze wyborczy wykonujący czynności o charakterze ogólnowojewódzkim przekazują do Państwowej Komisji Wyborczej:

1) obwieszczenie komisarza wyborczego o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa;

2) obwieszczenie komisarza wyborczego o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa;

3) obwieszczenie uzupełniające obwieszczenie o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa.

Obwieszczenia, o których wyżej mowa, przekazywane są łącznie do Państwowej Komisji Wyborczej, po ustaleniu wyników wyborów przez wszystkie terytorialne komisje wyborcze na obszarze województwa, w terminie uzgodnionym z Sekretarzem Państwowej Komisji Wyborczej.

Załącznik nr 2

WZÓR - OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO O WYNIKACH WYBORÓW DO RAD

Treść załącznika w formie PDF do pobrania tutaj

Załącznik nr 3

WZÓR - OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO O WYNIKACH WYBORÓW WÓJTÓW, BURMISTRZÓW I PREZYDENTÓW MIAST

Załącznik nr 4

WZÓR - OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO UZUPEŁNIAJĄCE OBWIESZCZENIE O WYNIKACH WYBORÓW WÓJTÓW, BURMISTRZÓW I PREZYDENTÓW MIAST