1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Kosmetyczka - dyplom mistrzowski

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Dyplom mistrzowski

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Bezterminowy

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej

5 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca dyplom mistrzowski w zawodzie kosmetyczka jest gotowa do wykonywania zabiegów pielęgnacyjno-upiększających, odmładzających i leczniczych twarzy, ciała, dłoni i stóp, jak również do przeprowadzania szkoleń i doradztwa zgodnie z potrzebami i preferencjami klientów. Przeprowadza diagnozę kosmetyczną z wykorzystaniem technik, narzędzi i aparatów kosmetycznych. Jej wyniki pogłębia informacjami pozyskanymi od klienta. Doradza i wykonuje zabiegi pielęgnacyjno-upiększające oraz odmładzająco-lecznicze twarzy, ciała, dłoni i stóp.

Mistrz w zawodzie kosmetyczka dobiera i wykonuje makijaż profesjonalny dopasowany do typu urody. Rozpoznaje przeciwwskazania do wykonania określonych zabiegów pielęgnacyjnych, odmładzających i leczniczych wynikające np. ze zmian chorobowych skóry i jej przydatków. Przestrzega zaleceń lekarzy określonych specjalności, np. endokrynologów, dermatologów, chirurgów plastycznych. Udziela porad w zakresie pielęgnacji twarzy, ciała, dłoni i stóp prowadzonej w warunkach domowych (codzienna pielęgnacja lub pielęgnacja po zabiegu).

Mistrz w zawodzie kosmetyczka jest przygotowany do samodzielnego wykonywania zadań zawodowych oraz prowadzenia działalności gospodarczej, w tym stosowania odpowiednich przepisów prawa, planowania i wdrażania działań marketingowych, wdrażania usprawnień technicznych i organizacyjnych, prowadzenia dokumentacji firmy. Odpowiada za podlegający mu personel i za organizację pracy w zespole, tj. przede wszystkim planuje i nadzoruje pracę zespołu oraz ocenia jakość zadań wykonywanych przez poszczególnych pracowników. Dba o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Osoba posiadająca dyplom mistrzowski w zawodzie kosmetyczka jest także przygotowana do udzielania instruktażu i doradztwa związanego z doskonaleniem zawodowym współpracowników. Stosuje zróżnicowane metody nauczania na bazie podstawy programowej, programów nauczania w zawodzie oraz uczenia w procesie pracy.

Zestaw 1. Przeprowadzanie diagnozy kosmetycznej

Poszczególne efekty
uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Określa stan skóry
i przydatków

- omawia metody rozpoznawania stanu skóry i przydatków za pomocą podstawowych narzędzi (wzrok, lampa-lupa, dotyk, dermatoskop); - charakteryzuje rodzaje cery (twarz) i skóry (ciało); - rozróżnia zmiany chorobowe skóry i przydatków (np. trądzik różowaty, trądzik pospolity, łuszczyca, drożdżyca); - wskazuje przeciwwskazania do wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych i upiększających wynikające ze stanu skóry i przydatków; - omawia zmiany chorobowe skóry i przydatków świadczące o niewłaściwym odżywianiu się i stosowaniu nieodpowiedniej pielęgnacji.

Udziela porad
z zakresu doboru
zabiegów
i kosmetyków
pielęgnacyjnych oraz
upiększających

- przeprowadza wywiad z klientem dotyczący sposobu odżywiania, stylu życia, alergii, chorób wewnętrznych, przyjmowanych leków itp.; - proponuje pakiet zabiegów z uwzględnieniem wyników diagnozy kosmetycznej i rozmowy z klientem; - omawia wpływ rekomendowanych zabiegów na stan skóry; - podaje przykłady zabiegów nieodpowiednich dla klienta; - rekomenduje preparaty kosmetyczne możliwe do stosowania w domu; - objaśnia zasady i techniki wykonywania zabiegów w warunkach domowych.

Zestaw 2. Korygowanie i kamuflowanie niedoskonałości cery i urody

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Dobiera kamuflaż
do typu cery i urody

- wskazuje najczęściej spotykane rodzaje niedoskonałości cery i urody; - rozpoznaje kształty twarzy; - wskazuje metody modelowania różnych kształtów twarzy zgodnie z klasycznym kanonem urody; - wskazuje metody kamuflowania niedoskonałości cery i urody; - charakteryzuje kosmetyki niezbędne do wykonania makijażu korygującego ze względu na ich skład, stopień krycia i konsystencję; - omawia zasady doboru kosmetyków do korekcji cery i urody.

Wykonuje makijaż
korygujący
i kamuflujący

- organizuje stanowisko pracy (m.in. oświetlenie, lustro); - dokonuje oceny niedoskonałości cery i urody; - przedstawia propozycję dotyczącą korekty rozpoznanych niedoskonałości cery i urody; - wykonuje demakijaż twarzy i oczu; - reguluje kształt brwi; - dobiera kosmetyki i przybory niezbędne do wykonania makijażu korygującego oraz uzasadnia ich wybór; - dopasowuje technikę i metodę do typu wykonywanego makijażu (korygującego i kamuflującego).

Zestaw 3. Wykonywanie makijażu profesjonalnego dobranego indywidualnie do osoby

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje rodzaje makijażu

- wskazuje różnice między typami makijażu i zasadami doboru kosmetyków kolorowych i technik wykonania; - omawia sposób wykonania makijażu profesjonalnego ze względu na wiek klienta i okoliczność.

Planuje wykonanie makijażu

- wskazuje etapy wykonywania makijażu (wywiad z klientem, szacunek kosztu i czasu wykonania usługi, dobór kosmetyków, kolejność nakładania kosmetyków, demakijaż); - podaje przykłady najczęściej popełnianych błędów podczas doboru makijażu do wieku i typu urody, okoliczności; - podaje przykłady najczęściej popełnianych błędów podczas wykonywania makijażu dziennego.

Wykonuje makijaż

- organizuje stanowisko pracy (m.in. oświetlenie, lustro); - dobiera kosmetyki kolorowe i technikę wykonania do makijażu; - dobiera sposób przygotowania skóry do wybranego makijażu; - wskazuje możliwe sposoby utrwalenia makijażu; - udziela porad z zakresu demakijażu twarzy i dekoltu z kosmetyków zmywalnych i wodoodpornych.

Zestaw 4. Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-upiększających skórę

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje rodzaje zabiegów

- omawia zasady pielęgnacji poszczególnych rodzajów cery, skóry i jej przydatków; - omawia zasady doboru zabiegów i kosmetyków; - podaje przykłady niewłaściwej pielęgnacji; - wskazuje rodzaje preparatów kosmetycznych oraz omawia ich zastosowanie (np. zapoznaje się ze składem kosmetyku i weryfikuje jego możliwości użycia w określonym przypadku); - podaje przykłady zabiegów pielęgnacyjnych odpowiednich dla różnych stanów chorobowych skóry, takich jak np.: trądzik pospolity, łuszczyca, drożdżyca; - dobiera aparaturę, preparaty kosmetyczne i przybory niezbędne do wykonania podstawowych zabiegów, takich jak np.: powierzchowne oczyszczanie skóry, powierzchowne złuszczanie naskórka, masaż klasyczny, nakładanie maseczek, depilacja (np. woskowanie), pedicure i manicure, farbowanie brwi i rzęs z regulacją; - omawia metody i techniki wykonania podstawowych zabiegów.

Planuje wykonanie zabiegów

- wskazuje etapy wykonywania określonego zabiegu (wywiad z klientem, szacunek kosztu i czasu wykonania usługi, dobór: zabiegu, aparatury, narzędzi i preparatów, przygotowanie skóry do wykonania zabiegu); - wskazuje rodzaje zabiegów ważne dla poprawy właściwości i jędrności skóry; - podaje przykłady najczęściej popełnianych błędów podczas doboru zabiegów; - objaśnia zasady doboru metod i środków dezynfekcji i sterylizacji przed planowanym zabiegiem.

Wykonuje zabiegi

- organizuje miejsce pracy, uwzględniając kolejność zaplanowanych czynności (m.in. oświetlenie, fotel); - dobiera aparaturę, narzędzia i przybory niezbędne do wykonania zabiegu; - dobiera sposób przygotowania skóry do wybranego zabiegu; - dobiera preparaty kosmetyczne do wybranego zabiegu; - wykonuje poszczególne czynności zgodnie z planem i procedurą zabiegu; - przestrzega zasad, wykonując zabieg z najwyższą starannością o jakość.

Zestaw 5. Wykonywanie zabiegów odmładzających i leczniczych skóry

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Dobiera zabieg odmładzający lub leczniczy

- omawia metody i techniki wykonania zabiegów odmładzających skóry; - dobiera aparaturę, preparaty kosmetyczne i przybory niezbędne do wykonania zabiegów, takich jak np. lecznicze oczyszczanie skóry, głębokie złuszczanie naskórka, nakładanie maseczek odmładzających, pedicure leczniczy, usuwanie płytkich blizn i przebarwień, zabiegi metodą elektrolizy, galwanokaustyki, diatermii i krioterapii; - przeprowadza niezbędne badania analityczne oceniające kosmetyk i dobiera odpowiednią aparaturę w zależności od indywidualnych potrzeb; - dobiera metody i środki, uzależniając je od różnych jednostek chorobowych; - określa i uzasadnia zasady utrzymania, przywracania i poprawiania wyglądu zewnętrznego skóry z zastosowaniem specjalistycznej terminologii; - wskazuje rodzaje zabiegów ważne dla poprawienia właściwości i jędrności skóry.

Wykonuje zabieg odmładzający lub leczniczy

- wykonuje zabieg zgodnie z recepturą kosmetyku i instrukcjami obsługi aparatury; - utrzymuje, przywraca i poprawia wygląd zewnętrzny - w zależności od potrzeb klienta; - udziela instrukcji związanych z możliwościami kontynuacji zabiegu w warunkach domowych (w tym przygotowaniem skóry do zabiegu gabinetowego).

Zestaw 6. Prowadzenie działań związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Nadzoruje przestrzeganie zasad BHP oraz przepisów prawa dotyczących ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska

- wyjaśnia pojęcia związane z BHP, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią stosowane podczas wykonywanych zadań zawodowych; - objaśnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; - omawia prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP; - wskazuje przykładowe zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z niewłaściwym wykonywaniem zadań zawodowych oraz z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; - omawia skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; - organizuje stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; - organizuje proces technologiczny zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; - wyjaśnia zasady stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; - wskazuje zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

Stosuje zasady prowadzenia działalności gospodarczej

- wyjaśnia pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; - omawia przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego w zakresie wykonywanych zadań zawodowych; - wskazuje przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży związanej z wykonywanymi zadaniami zawodowymi oraz omawia powiązania między nimi; - wskazuje metody analizy skuteczności działań prowadzonych przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; - uzasadnia znaczenie inicjowania wspólnych przedsięwzięć z różnymi przedsiębiorstwami z branży; - wyjaśnia zasady przygotowywania dokumentacji niezbędnej do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej i ilustruje je przykładami; - wyjaśnia zasady prowadzenia korespondencji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej i ilustruje je przykładami; - wskazuje urządzenia biurowe oraz programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; - uzasadnia znaczenie podejmowania działań marketingowych prowadzonej działalności gospodarczej; - objaśnia zależności w kosztach i przychodach prowadzonej działalności gospodarczej; - monitoruje stan zasobów materialnych (materiałów i urządzeń) oraz zasobów personalnych niezbędnych do wykonania produktów i usług.

Zestaw 7. Organizowanie pracy w zespole i doskonalenie zawodowe współpracowników

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Organizuje instruktaż
i doradztwo związane
z doskonaleniem
wewnątrzzakładowym

- wyjaśnia zagadnienia z obszaru psychologii i pedagogiki dotyczące uczenia się w procesie pracy, motywowania współpracowników i uczniów do nauki oraz rozwiązywania problemów dydaktycznych i interpersonalnych; - określa cele kształcenia w procesie praktycznej nauki zawodu zgodnie z podstawą programową i programem nauczania; - określa zakres doskonalenia zawodowego; - omawia zasady doboru metod nauczania do treści nauczania; - dobiera środki dydaktyczne do treści nauczania; - omawia możliwe do zastosowania narzędzia pomiaru dydaktycznego oraz kryteria oceniania uczącego się; - wyjaśnia zasady prowadzenia dokumentacji niezbędnej do szkolenia zawodowego.

Organizuje pracę zespołu

- uzasadnia znaczenie planowania i nadzorowania pracy zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań, odwołując się do własnych doświadczeń; - omawia zasady doboru osób do wykonania przydzielonych zadań; - podaje przykłady właściwego i niewłaściwego kierowania wykonywaniem przydzielonych zadań; - omawia role osoby organizującej pracę w zespole (takie jak ocena jakości wykonania przydzielonych zadań, dążenie do poprawy warunków i jakości pracy); - wyjaśnia zasady komunikowania się ze współpracownikami oraz uzasadnia znaczenie przestrzegania zasad kultury i etyki.

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

Szczegółowe wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację są określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U. poz. 89, z późn. zm.) oraz w standardzie wymagań egzaminacyjnych.

Metody stosowane w walidacji

Weryfikacja efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji jest przeprowadzana w dwóch etapach. Etap praktyczny polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności ujęte w zestawach efektów uczenia się 01-05. Etap teoretyczny (składający się z części pisemnej i ustnej) polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania sprawdzające umiejętności określone we wszystkich zestawach efektów uczenia się.

Zasoby kadrowe - kompetencje osób przeprowadzających walidację

W skład komisji przeprowadzającej egzamin mistrzowski wchodzi co najmniej pięć osób: przewodniczący komisji lub jego zastępca, co najmniej trzech członków komisji oraz sekretarz, który sprawuje obsługę administracyjno-biurową komisji egzaminacyjnej i nie uczestniczy w przeprowadzaniu egzaminu oraz ocenianiu i ustalaniu jego wyniku. Przewodniczący komisji i jego zastępcy posiadają wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin. W przypadku braku możliwości powołania przewodniczącego komisji lub zastępcy, którzy posiadaliby wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, w szczególności w przypadku egzaminu przeprowadzanego w zawodzie unikatowym, przewodniczący komisji lub zastępcy przewodniczącego komisji posiadają: wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika, albo

wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie unikatowym, którego dotyczy egzamin, oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza.

Członkowie komisji posiadają:

wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika.

Przewodniczący komisji, jego zastępcy oraz członkowie komisji posiadają przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967), lub ukończyli kurs pedagogiczny wymagany od instruktorów praktycznej nauki zawodu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, z późn. zm.), obowiązujących przed dniem 1 września 2017 r., oraz art. 120 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, z późn. zm.).

Przewodniczącym komisji, zastępcami przewodniczącego komisji oraz członkami komisji mogą być także osoby, które są wpisane do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Sekretarze komisji są wyznaczani spośród pracowników organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, posiadających minimum wykształcenie średnie lub średnie branżowe i minimum 2-letni staż pracy w organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła. Osoby wchodzące w skład komisji są obowiązane ukończyć szkolenie zorganizowane przez izbę rzemieślniczą.

Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji:

etap praktyczny przeprowadza się u pracodawców lub w warsztatach szkoleniowych, posiadających warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do wykonania zadań egzaminacyjnych;

czas etapu praktycznego nie może być krótszy niż 120 minut i nie dłuższy niż 24 godziny, łącznie w ciągu 3 dni;

czas części pisemnej nie może być krótszy niż 45 minut i nie dłuższy niż 210 minut;

czas części ustnej etapu teoretycznego nie może być dłuższy niż 30 minut.

Warunki organizacyjne i materialne niezbędne do przeprowadzenia egzaminu praktycznego: modelka, fotel kosmetyczny, krzesełko dla kosmetyczki, stolik zabiegowy, lampa oświetlająca pole pracy, odpowiednie środki kosmetyczne i środki czystości oraz aparatura (w zależności od wskazanego zabiegu).

Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji

Dyplom mistrzowski w zawodzie kosmetyczka mogą uzyskać osoby, które z wynikiem pozytywnym zdały egzamin mistrzowski. Ogólne wymagania i warunki uzyskania kwalifikacji określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Do egzaminu mistrzowskiego może być dopuszczona osoba, która spełnia jeden z następujących warunków:

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie, w którym zdaje egzamin, a także: a) co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego, albo b) co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, łącznie przed uzyskaniem i po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł mistrza w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu mistrza;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r., dających wykształcenie średnie albo średnie branżowe i kształcących w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz tytuł zawodowy w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej 2-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada dyplom ukończenia szkoły wyższej na kierunku lub w specjalności w zakresie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego.

7. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat.