Na podstawie art. 65 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 2.Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o;

1) ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli;

2) właściwej jednostce kontrolnej - rozumie się przez to kontrolną jednostkę organizacyjną (departament lub delegaturę) przeprowadzającą postępowanie kontrolne w jednostce kontrolowanej;

3) kontroli koordynowanej - rozumie się przez to kontrolę wykonywaną według jednego programu lub tematyki przez więcej niż jedną kontrolną jednostkę organizacyjną;

4) jednostce koordynującej kontrolę - rozumie się przez to kontrolną jednostkę organizacyjną, której zlecono zadanie przygotowania kontroli koordynowanej, w tym opracowania projektu programu lub tematyki, organizacji i koordynowania jej przebiegu oraz opracowania projektu informacji o wynikach przeprowadzonej kontroli;

5) koordynatorze kontroli - rozumie się przez to kontrolera wyznaczonego do kierowania przygotowaniem i przebiegiem postępowania kontrolnego w kontroli koordynowanej oraz opracowania projektu informacji o wynikach przeprowadzonej kontroli;

6) uczestniku kontroli koordynowanej - rozumie się przez to właściwą jednostkę kontrolną lub inny organ kontroli, rewizji, inspekcji biorący udział w kontroli koordynowanej;

7) jednostce kontrolowanej - rozumie się przez to organy i jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 i 4 ustawy.

§ 4.Wicedyrektor kontrolnej jednostki organizacyjnej wykonuje zadania określone w § 3 w zakresie, w jakim zostały mu powierzone przez dyrektora.

§ 5.Radca Prezesa Najwyższej Izby Kontroli realizuje w postępowaniu kontrolnym zadania wyznaczone przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli.

§ 6.Doradca ekonomiczny i doradca techniczny:

1) prowadzą badania analityczne określonych problemów, w tym analizę ryzyka wystąpienia nieprawidłowości, i opracowują wyniki tych badań, stanowiące podstawę proponowanych tematów kontroli;

2) opracowują projekty i zgłaszają uwagi do projektów programów kontroli;

3) pełnią funkcję koordynatora kontroli;

4) przygotowują lub biorą udział w przygotowaniu narad związanych z procesem kontroli i udzielają kontrolerom pomocy w toku czynności kontrolnych;

5) sprawują w zakresie wyznaczonym przez dyrektora bieżący nadzór nad przebiegiem postępowania kontrolnego;

6) przeprowadzają w razie potrzeby kontrolę lub uczestniczą w czynnościach kontrolnych;

7) w przypadku zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu kontroli analizują i oceniają protokół oraz zebrane dowody z punktu widzenia zachowania zasad i trybu postępowania kontrolnego;

8) biorą udział w rozpatrywaniu zastrzeżeń;

9) uczestniczą w naradach pokontrolnych;

10) analizują projekty wystąpień pokontrolnych, dokonują ich oceny i niezbędnej korekty;

11) przygotowują projekty informacji o wynikach przeprowadzonych kontroli i projekty innych opracowań pokontrolnych;

12) dokonują analizy odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne i przedstawiają ją dyrektorowi;

13) wykonują inne zadania zlecone przez dyrektora.

§ 7.Doradca prawny:

1) informuje dyrektora kontrolnej jednostki organizacyjnej o zmianach stanu prawnego w zakresie działania jednostki;

2) uczestniczy w opracowaniu i opiniowaniu projektów programów kontroli, w szczególności dokonuje analiz prawnych i sporządza wykaz aktów prawnych dotyczących przedmiotu kontroli; w razie potrzeby opracowuje projekty programów kontroli;

3) udziela pomocy prawnej kontrolerom uczestniczącym w postępowaniu kontrolnym;

4) w razie potrzeby pełni funkcję koordynatora kontroli, a także przeprowadza kontrolę lub uczestniczy w czynnościach kontrolnych;

5) bierze udział w rozpatrywaniu zastrzeżeń;

6) opiniuje pod względem prawnym projekty wystąpień pokontrolnych, w szczególności w zakresie odpowiedzialności za ujawnione w toku kontroli nieprawidłowości oraz potrzeby zmiany obowiązującego prawa, dokonuje ich oceny i niezbędnej korekty;

7) opracowuje analizy prawne, a w razie potrzeby formułuje w projektach informacji o wynikach kontroli uwagi co do zmiany obowiązującego prawa; może także przygotowywać projekty informacji;

8) uczestniczy w opracowaniu projektów zawiadomień, o których mowa w art. 63 ustawy, i prowadzi ich ewidencję;

9) wykonuje inne zadania zlecone przez dyrektora.

§ 8.Kontroler wykonujący czynności kontrolne:

1) przeprowadza kontrolę w jednostce kontrolowanej zgodnie z zasadami i trybem postępowania kontrolnego, programem kontroli i zaleceniami nadzorującego, efektywnie wykorzystuje czas przewidziany na przygotowanie się do kontroli oraz jej przeprowadzenie;

2) dokonuje w sposób obiektywny ustaleń kontroli oraz rzetelnie je dokumentuje;

3) sporządza dokumenty określone w przepisach niniejszego zarządzenia, w szczególności protokoły kontroli oraz projekty wystąpień pokontrolnych i zawiadomień, o których mowa w art. 63 ustawy; niezwłocznie informuje doradcę prawnego o ustaleniach kontroli uzasadniających sporządzenie takich zawiadomień;

4) bierze udział w rozpatrywaniu zastrzeżeń;

5) dokonuje wstępnej oceny odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne;

6) wykonuje inne zadania w zakresie postępowania kontrolnego zlecone przez dyrektora.

§ 9.Kierownik zespołu kontrolnego, każdorazowo wyznaczany przez dyrektora, oprócz wykonywania zadań, o których mowa w § 8, organizuje pracę zespołu, w szczególności:

1) dokonuje podziału zadań między członków zespołu i koordynuje ich działania;

2) zapewnia prawidłowe i terminowe przeprowadzanie kontroli przez zespół;

3) dąży do rozstrzygnięcia rozbieżności między członkami zespołu, wynikłych na tle dokonanych ustaleń kontrolnych lub sposobu ujęcia ustaleń w protokole kontroli;

4) reprezentuje zespół wobec kierownika jednostki kontrolowanej.

§ 11.1. W razie potrzeby Najwyższa Izba Kontroli podejmuje, poza planem pracy, kontrole doraźne.

2. Kontrole doraźne podejmuje się w szczególności w przypadku:

1) potrzeby niezwłocznego zbadania aktualnych zagadnień o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania państwa (kontrola specjalna);

2) wstępnego badania określonych zagadnień dla opracowania projektu programu kontroli (kontrola rozpoznawcza);

3) badania sposobu wykorzystania uwag i wniosków przez adresatów wystąpień pokontrolnych (kontrola sprawdzająca);

4) rozpatrywania skarg i wniosków (kontrola skargowa).

3. Decyzję o przeprowadzeniu kontroli specjalnej podejmuje Prezes Najwyższej Izby Kontroli, który wskazuje także jednostkę koordynującą lub przeprowadzającą tę kontrolę.

4. Decyzję o przeprowadzeniu pozostałych kontroli doraźnych podejmuje dyrektor właściwej jednostki kontrolnej, za zgodą Prezesa lub upoważnionego wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli.

§ 12.1. Dla kontroli ujętych w rocznym planie pracy opracowuje się programy kontroli.

2. Program kontroli przygotowuje jednostka koordynująca kontrolę lub właściwa jednostka kontrolna.

§ 13.Przy opracowywaniu programów kontroli uwzględnia się w szczególności:

1) wyniki wcześniejszych kontroli i kontroli rozpoznawczych;

2) wyniki badań analitycznych określonych problemów oraz skarg i wniosków;

3) informacje pochodzące od organów lub jednostek, o których mowa w art. 2 i 4 ustawy;

4) opinie naukowe i specjalistyczne.

§ 14.W programach kontroli zamieszcza się informacje potrzebne do sprawnego przeprowadzenia kontroli oraz dokonania oceny kontrolowanej działalności, w szczególności:

1) oznaczenie kontroli (numer i temat);

2) cel kontroli;

3) wyniki analizy przedkontrolnej, tj. przedstawienie podstawowych problemów gospodarczych, finansowych i organizacyjnych związanych z przedmiotem kontroli, a także wskazanie szczególnych zagrożeń i możliwych nieprawidłowości w badanych obszarach;

4) analizę stanu prawnego dotyczącego kontrolowanej działalności;

5) tematykę kontroli, tj. szczegółowe określenie przedmiotowego i podmiotowego zakresu kontroli;

6) wskazówki metodyczne, tj. określenie sposobu i technik przeprowadzania kontroli, dokumentowania jej wyników oraz dokonania oceny kontrolowanej działalności, w tym dowodów niezbędnych do dokonania ustaleń i sposobu ich badania, powiązania tematyki z aktami normatywnymi, zasad doboru próby do kontroli, wzorów wykazów i zestawień oraz narzędzi do badań kontrolnych;

7) założenia organizacyjne, tj. wskazanie jednostki koordynującej kontrolę, koordynatora kontroli i uczestników kontroli, podmiotów przewidzianych do kontroli, podziału zadań między uczestników kontroli, terminów poszczególnych faz postępowania kontrolnego;

8) wykaz aktów prawnych dotyczących tematyki kontroli;

9) inne informacje i załączniki stosownie do potrzeb.

§ 15.Program kontroli oraz zmiany w programie zatwierdza Prezes lub upoważniony wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli.

§ 16.1. Dla kontroli doraźnej, o której mowa w § 11 ust. 2 pkt 1, tematykę kontroli opracowuje dyrektor właściwej jednostki kontrolnej lub dyrektor jednostki koordynującej tę kontrolę, a zatwierdza Prezes Najwyższej Izby Kontroli.

2. Dla kontroli doraźnej, o której mowa w § 11 ust. 2 pkt 2-4, tematykę kontroli zatwierdza dyrektor właściwej jednostki kontrolnej lub dyrektor jednostki koordynującej kontrolę.

3. Zmiana tematyki kontroli, o której mowa w ust. 1, wymaga zgody Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, a tematyki kontroli, o której mowa w ust. 2, dyrektora tej jednostki, który ją zatwierdził.

§ 17.1. Imienne upoważnienia do przeprowadzenia kontroli wydawane są według wzoru określonego w załączniku nr 1 do zarządzenia.

2. Do kontroli spraw lub dokumentów zakwalifikowanych jako ściśle tajne odrębne upoważnienie wydaje Prezes Najwyższej Izby Kontroli.

3. Upoważnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz upoważnienia wydawane na podstawie odrębnych przepisów po ich wykorzystaniu załącza się do akt kontroli.

4. Druki upoważnień podlegają ścisłemu ewidencjonowaniu.

§ 18.W przypadkach kontroli prowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli wspólnie z innymi organami kontroli, rewizji lub inspekcji przedstawiciele tych organów działają na podstawie upoważnień wydawanych przez te organy.

§ 20.1. Kontroler udostępnia akta kontroli z zachowaniem przepisów o tajemnicy kontrolerskiej i innych tajemnicach ustawowo chronionych.

2. Udostępniając akta kontroli kierownikowi jednostki kontrolowanej, kontroler musi uwzględnić cel kontroli.

§ 21.1. Kontroler sporządza niezbędne odpisy dokumentów lub odpowiednie z nich wyciągi, a także zestawienia i obliczenia dokonywane na podstawie dokumentów.

2. Żądanie od kierownika jednostki kontrolowanej wydania polecenia sporządzenia odpisów, wyciągów, zestawień lub obliczeń przez podległych mu pracowników może nastąpić tylko w przypadkach uzasadnionych potrzebami kontroli.

3. Jeżeli zachodzi potrzeba włączenia do akt kontroli określonego dokumentu lub jego części, kontroler włącza odpis, potwierdzony w sposób określony w art. 37 ust. 2 ustawy.

§ 22.1. Kontroler, zabezpieczając materiały dowodowe w sposób określony w art. 36 ust. 1 pkt 3 ustawy, wystawia pokwitowanie według wzoru określonego w załączniku nr 2 do zarządzenia i pozostawia je w jednostce kontrolowanej; kopię pokwitowania włącza do akt kontroli.

2. W razie odmowy zwolnienia materiałów dowodowych spod zabezpieczenia (art. 36 ust. 2 ustawy) kontroler przedstawia wniosek wraz ze swoim stanowiskiem dyrektorowi właściwej jednostki kontrolnej.

3. Kontroler zwraca zabezpieczone materiały dowodowe po otrzymaniu pokwitowania, które włącza do akt kontroli.

§ 23.W razie zasięgania przez kontrolera informacji lub uzyskiwania wyjaśnień na podstawie art. 29 pkt 2 lit. f ustawy informacje lub wyjaśnienia powinny być utrwalone na piśmie.

§ 24.1. Kontroler sporządza protokół pobrania rzeczy według wzoru określonego w załączniku nr 3 do zarządzenia.

2. Jeżeli osoba uczestnicząca w pobraniu rzeczy odmawia podpisania protokołu lub nie może go podpisać, kontroler zamieszcza w protokole odpowiednią wzmiankę i opisuje podane przez osobę uczestniczącą w pobraniu rzeczy przyczyny odmowy lub niemożności podpisania.

§ 25.1. Kontroler sporządza protokół oględzin według wzoru określonego w załączniku nr 4 do zarządzenia.

2. Przepis § 24 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

3. Załączniki do protokołu oględzin wymienione w art. 39 ust. 4 pkt 2 ustawy powinny być zabezpieczone w sposób uniemożliwiający zastąpienie ich innymi.

§ 26.1. Kontroler sporządza protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień według wzoru określonego w załączniku nr 5 do zarządzenia lub ustnego oświadczenia według wzoru określonego w załączniku nr 6 do zarządzenia.

2. Wyjaśnienia i oświadczenia mogą też być złożone na piśmie. Kontroler odmawia ich przyjęcia, jeżeli nie zostały podpisane.

§ 27.1. Kontroler wysyła wezwanie do osobistego stawienia się w charakterze świadka według wzoru określonego w załączniku nr 7 do zarządzenia.

2. Kontroler wydaje postanowienie o nałożeniu kary pieniężnej na świadka za niestawienie się bez uzasadnionej przyczyny na wezwanie według wzoru określonego w załączniku nr 8 do zarządzenia.

3. Kontroler wydaje postanowienie o uchyleniu postanowienia o nałożeniu kary pieniężnej, o którym mowa w ust. 2, według wzoru określonego w załączniku nr 9 do zarządzenia.

4. Kontroler sporządza protokół przesłuchania świadka według wzoru określonego w załączniku nr 10 do zarządzenia.

§ 28.Dyrektor właściwej jednostki kontrolnej wydaje postanowienie o powołaniu biegłego według wzoru określonego w załączniku nr 11 do zarządzenia.

§ 29.1. Kontroler wydaje postanowienie o powołaniu specjalisty w danej dziedzinie wiedzy lub praktyki do udziału w czynnościach badawczych według wzoru określonego w załączniku nr 12 do zarządzenia.

2. Sporządzone przez kontrolera dokumenty, utrwalające przebieg czynności dokonanych przy udziale specjalisty, podpisują kontroler i specjalista.

§ 30.Kontroler utrwala w notatce służbowej inne czynności podjęte w toku kontroli, a także zdarzenia, które mają istotne znaczenie dla ustaleń lub przebiegu kontroli.

§ 31.1. Przekazanie przez kontrolera kierownikowi jednostki kontrolowanej informacji o stwierdzeniu bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo niepowetowanej szkody w mieniu następuje zależnie od okoliczności ustnie lub pisemnie.

2. W razie złożenia informacji, o której mowa w ust. 1, w formie ustnej kontroler utrwala ten fakt w notatce służbowej.

3. Informacja przekazana na piśmie oraz notatka służbowa, o której mowa w ust. 2, powinny zawierać w szczególności:

1) opis stwierdzonego stanu grożącego życiu lub zdrowiu ludzkiemu albo mieniu;

2) dokładny czas przekazania informacji kierownikowi jednostki kontrolowanej lub innej właściwej osobie.

4. Kontroler powinien uzyskać i dołączyć do akt kontroli pisemne potwierdzenie przekazania kierownikowi jednostki kontrolowanej informacji, o której mowa w ust. 1.

5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio w przypadkach, o których mowa w art. 51 ust. 3 i 4 ustawy.

§ 32.1. Z przebiegu zwołanej przez kontrolera w toku kontroli narady z pracownikami jednostki kontrolowanej sporządza się protokół, który powinien zawierać w szczególności informacje o celu, przebiegu i wyniku narady.

2. Protokół sporządza pracownik właściwej jednostki kontrolnej, a podpisują go prowadzący naradę kontroler i protokolant; protokół załącza się do akt kontroli.

§ 33.1. Dokonane w postępowaniu kontrolnym ustalenia kontroler opisuje w protokole kontroli w sposób uporządkowany, zwięzły i przejrzysty.

2. Protokół kontroli powinien zawierać:

1) oznaczenie jednostki kontrolowanej, jej adres, imię i nazwisko kierownika oraz oznaczenie i adres jednostki nadrzędnej nad kontrolowaną, z uwzględnieniem zmian w okresie objętym kontrolą;

2) imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe kontrolera, nazwę właściwej jednostki kontrolnej delegującej kontrolera oraz numer i datę upoważnienia do kontroli;

3) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych w jednostce kontrolowanej;

4) określenie przedmiotowego zakresu kontroli i okresu objętego kontrolą;

5) opis stwierdzonego w wyniku kontroli stanu faktycznego ze wskazaniem na podstawy dokonanych ustaleń zawarte w aktach kontroli, w tym stwierdzonych nieprawidłowości, przyczyn ich powstania, zakresu i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych;

6) wzmiankę o przekazaniu informacji, o których mowa w art. 51 ustawy, oraz wzmiankę o podjętych w związku z tym działaniach zapobiegających i ich skutkach do czasu zakończenia kontroli;

7) wzmiankę o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole oraz o prawie odmowy podpisania protokołu, a także o prawie złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 59 ustawy;

8) wzmiankę o zgłoszeniu zastrzeżeń oraz o stanowisku zajętym wobec nich przez kontrolera;

9) omówienie dokonanych w protokole poprawek, skreśleń i uzupełnień;

10) wzmiankę o doręczeniu egzemplarza protokołu kierownikowi jednostki kontrolowanej;

11) adnotację o dokonaniu wpisu do księgi ewidencji kontroli, jeżeli taka księga jest prowadzona przez jednostkę kontrolowaną;

12) podpisy kontrolera i kierownika jednostki kontrolowanej oraz miejsce i datę podpisania protokołu;

13) parafy kontrolera na każdej stronie protokołu;

14) w razie odmowy podpisania protokołu - wzmiankę, o której mowa w art. 57 ust. 3 ustawy.

3. W przypadku gdy protokół zawiera informacje objęte tajemnicą ustawowo chronioną, zaopatruje się go w odpowiednią klauzulę.

4. Protokół kontroli sporządza się w dwóch egzemplarzach.

5. Jeden egzemplarz protokołu otrzymuje kierownik jednostki kontrolowanej.

§ 34.Wyjaśnienia, o których mowa w art. 59 ustawy, stanowią załącznik do protokołu kontroli.

§ 36.1. Kontroler bada, czy zgłoszone zastrzeżenia spełniają warunki określone w art. 55 ust. 1 i 2 ustawy.

2. Jeżeli zastrzeżenia nie spełniają warunków ustawowych, ponieważ zostały zgłoszone przez osobę nieuprawnioną, po upływie terminu, nie zostały umotywowane lub są niedopuszczalne z mocy ustawy, kontroler informuje o tym dyrektora właściwej jednostki kontrolnej, który odmawia przyjęcia zastrzeżeń i informuje o tym zgłaszającego.

3. Jeżeli nie zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 2, zastrzeżenia zgłoszone przez kierownika jednostki kontrolowanej do ustaleń zawartych w protokole kontroli poddawane są przez kontrolera analizie.

4. Jeżeli z analizy wynika potrzeba podjęcia dodatkowych czynności kontrolnych, kontroler je przeprowadza.

5. Jeżeli kontroler stwierdzi zasadność zastrzeżeń, dokonuje zmiany protokołu kontroli w ten sposób, że dołącza do niego stosowny tekst w brzmieniu:

1) „Ustalenia na str. ...... skreśla się”;

2) „Uzupełnienie do str. ...... protokołu kontroli”;

3) „Treść ustaleń na str. ...... otrzymuje brzmienie:”.

6. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontroler przekazuje kierownikowi jednostki kontrolowanej swoje stanowisko na piśmie wraz z pouczeniem o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń stosownie do art. 56 ust. 1 ustawy.

§ 37.1. Dyrektor właściwej jednostki kontrolnej odmawia przyjęcia zastrzeżeń do treści protokołu, zgłoszonych w trybie art. 56 ust. 1 ustawy, jeżeli nie spełniają one warunków ustawowych, ponieważ zostały zgłoszone przez osobę nieuprawnioną, po upływie terminu, nie zostały umotywowane lub są niedopuszczalne z mocy ustawy, i informuje o tym zgłaszającego.

2. Jeżeli nie zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 1, dyrektor właściwej jednostki kontrolnej niezwłocznie wyznacza skład komisji odwoławczej oraz protokolanta.

3. Jeżeli okoliczności, o których mowa w ust. 1, zostaną ujawnione po wyznaczeniu składu komisji odwoławczej, przyjęcia zastrzeżeń odmawia przewodniczący komisji i informuje o tym zgłaszającego.

§ 38.1. Przewodniczący komisji odwoławczej zarządza rozpatrzenie sprawy na posiedzeniu niejawnym, jeżeli uzna, że zgłoszone zastrzeżenia są w pełni uzasadnione.

2. Komisja odwoławcza na posiedzeniu niejawnym może podjąć uchwałę, w której:

1) uwzględnia zastrzeżenia w całości, nakazując kontrolerowi dokonanie w protokole kontroli odpowiednich zmian lub uzupełnień; może też wskazać na potrzebę ponownego przeprowadzenia kontroli;

2) kieruje sprawę do rozpatrzenia na posiedzeniu jawnym, zarządzając w razie potrzeby przeprowadzenie dodatkowych czynności dowodowych.

§ 39.1. Przed wyznaczeniem terminu posiedzenia jawnego przewodniczący komisji odwoławczej powołuje spośród jej członków referenta sprawy; referentem sprawy może być także przewodniczący komisji odwoławczej.

2. Referent sprawy analizuje treść zastrzeżeń, konfrontuje je z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, a w razie potrzeby przeprowadza czynności niezbędne do rozpatrzenia sprawy lub zwraca się do przewodniczącego o wyznaczenie do ich wykonania innego członka komisji.

3. Po przeprowadzeniu czynności, o których mowa w ust. 2, sporządza się notatkę służbową zawierającą wyniki dokonanych ustaleń i przedstawia się ją komisji odwoławczej w celu rozpatrzenia zastrzeżeń przez komisję w pełnym składzie.

§ 40.O terminie posiedzenia jawnego zawiadamia się kierownika jednostki kontrolowanej i kontrolera. Obecność tych osób nie jest obowiązkowa; komisja może uznać udział kontrolera za konieczny.

§ 41.1. Na posiedzeniu jawnym, którym kieruje przewodniczący komisji, referent sprawy przedstawia zgłoszone zastrzeżenia oraz stanowisko kontrolera wobec nich, a także informuje o przeprowadzonych dodatkowych czynnościach dowodowych; jeżeli na posiedzeniu komisji obecni są kierownik jednostki kontrolowanej i kontroler, przewodniczący komisji udziela im głosu.

2. Po wyjaśnieniu wszystkich kwestii związanych z rozpatrywaniem zastrzeżeń przewodniczący komisji odwoławczej zamyka posiedzenia jawne, po czym komisja odwoławcza podejmuje uchwałę o uwzględnieniu zastrzeżeń w całości lub w części albo o ich oddaleniu. Niezależnie od zgłoszonych zastrzeżeń, komisja może wskazać na potrzebę ponownego przeprowadzenia kontroli.

§ 42.1. Uchwały, o których mowa w § 38 ust. 2 pkt 1 oraz § 41 ust. 2, wraz z uzasadnieniem podpisują wszyscy członkowie komisji; członek komisji ma prawo zgłosić zdanie odrębne, zaznaczając to przy podpisywaniu uchwały. Zdanie odrębne wymaga uzasadnienia na piśmie.

2. Uchwałę wraz z uzasadnieniem przewodniczący komisji odwoławczej niezwłocznie przekazuje Prezesowi lub upoważnionemu wiceprezesowi Najwyższej Izby Kontroli.

§ 43.1. Zatwierdzoną przez Prezesa lub upoważnionego wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli uchwałę komisji odwoławczej wraz z uzasadnieniem przewodniczący komisji przekazuje zgłaszającemu zastrzeżenia i kontrolerowi.

2. Jeżeli ostateczna uchwała komisji odwoławczej uwzględnia zgłoszone zastrzeżenia w całości lub w części, kontroler dokonuje odpowiednich zmian i uzupełnień w protokole kontroli zgodnie z treścią uchwały; przepis § 36 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

§ 44.1. Do rozpatrzenia zastrzeżeń przez komisję rozstrzygającą, o której mowa w art. 56 ust. 5 i 6 ustawy, stosuje się odpowiednio przepisy § 38-42 i § 43 ust. 2.

2. Uchwałę komisji rozstrzygającej przewodniczący komisji doręcza wraz z uzasadnieniem zgłaszającemu zastrzeżenia i kontrolerowi.

§ 45.1. Z posiedzenia komisji odwoławczej i rozstrzygającej sporządza się protokół, który podpisują przewodniczący komisji i protokolant.

2. Dokumenty wytworzone lub zebrane w toku rozpatrywania zastrzeżeń włącza się do akt kontroli.

§ 47.1. Wystąpienia pokontrolne podpisują:

1) Prezes Najwyższej Izby Kontroli - do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, Prezesa Rady Ministrów, Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz osób kierujących instytucjami, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy;

2) wiceprezesi - do ministrów i kierowników urzędów centralnych;

3) dyrektor generalny - do wojewodów i organów stopnia wojewódzkiego;

4) dyrektorzy kontrolnych jednostek organizacyjnych - do wojewodów i organów stopnia wojewódzkiego oraz innych jednostek organizacyjnych.

2. Prezes Najwyższej Izby Kontroli może upoważnić innego kontrolera lub zastrzec dla siebie prawo do podpisania każdego wystąpienia pokontrolnego.

3. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 2, przysługuje wiceprezesowi Najwyższej Izby Kontroli w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 3 i 4 oraz dyrektorowi generalnemu w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 4.

§ 48.1. Jeżeli zebrane w toku kontroli materiały uzasadniają podejrzenie popełnienia przestępstwa ściganego z urzędu, właściwa jednostka kontrolna sporządza zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i przekazuje je wraz z zebranymi materiałami dowodowymi właściwemu organowi powołanemu do ścigania przestępstw. Przepisy § 46 ust. 1 i 5 oraz § 47 stosuje się odpowiednio, z tym że projekt zawiadomienia dyrektor tej jednostki przekazuje do zaopiniowania departamentowi właściwemu w sprawach prawnych.

2. Zawiadomienie powinno zawierać:

1) nazwę i adres jednostki kontrolowanej;

2) zwięzły opis stanu faktycznego z określeniem czasu, miejsca, okoliczności i przyczyn zdarzenia;

3) załączenie ujawnionych dowodów;

4) wzmiankę o obowiązku powiadomienia Najwyższej Izby Kontroli o wynikach postępowania przygotowawczego, na podstawie art. 63 ust. 2 ustawy;

5) w miarę możliwości: imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe osoby ponoszącej odpowiedzialność za ujawnione nieprawidłowości, które wyczerpują znamiona przestępstwa ściganego z urzędu, wysokość powstałej szkody oraz propozycję kwalifikacji prawnej czynu.

3. Jeżeli w wyniku postępowania kontrolnego zostanie ujawnione wykroczenie lub inny czyn, za który ustawowo przewidziana jest odpowiedzialność, odpowiednie zawiadomienie opisujące ten czyn kieruje się do właściwego organu. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

4. O przekazaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1 i 3, informuje się kierownika jednostki kontrolowanej lub nadrzędnej i właściwy organ państwowy lub samorządowy.

§ 49.Wystąpienia pokontrolne oraz zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub innego czynu, za który ustawowo przewidziana jest odpowiedzialność, włącza się do akt kontroli.

§ 51.1. O terminie posiedzenia jawnego przewodniczący komisji odwoławczej zawiadamia wnoszącego zastrzeżenia, kontrolera i właściwych doradców. Obecność tych osób nie jest obowiązkowa; komisja może uznać udział kontrolera i doradców za konieczny.

2. Komisja odwoławcza na posiedzeniu jawnym rozpatruje zastrzeżenia i podejmuje uchwałę, w której:

1) oddala zastrzeżenia w zakresie, w jakim okażą się one bezzasadne lub nie mają wpływu na treść ocen, uwag lub wniosków zawartych w wystąpieniu;

2) uwzględnia zastrzeżenia w całości lub w części i wnosi odpowiednie zmiany w treści wystąpienia pokontrolnego.

§ 52.1. Uchwałę, o której mowa w § 50 ust. 5 pkt 1 oraz § 51 ust. 2, wraz z uzasadnieniem podpisują wszyscy członkowie komisji; członek komisji ma prawo zgłosić zdanie odrębne, zaznaczając to przy podpisywaniu uchwały. Zdanie odrębne wymaga uzasadnienia na piśmie.

2. Uchwałę wraz z uzasadnieniem przewodniczący komisji odwoławczej niezwłocznie przekazuje Prezesowi lub upoważnionemu wiceprezesowi Najwyższej Izby Kontroli.

§ 53.Przepisy § 51 i 52 stosuje się odpowiednio w przypadku rozpatrywania zastrzeżeń przez komisję rozstrzygającą.

§ 54.Ostateczną uchwałę komisji wraz z uzasadnieniem przekazuje się zgłaszającemu zastrzeżenia i dyrektorowi właściwej jednostki kontrolnej, a w przypadku gdy kopie wystąpienia otrzymały inne jednostki - także tym jednostkom.

§ 55.Z posiedzenia komisji odwoławczej i rozstrzygającej sporządza się protokół, który podpisują przewodniczący komisji i protokolant; dokumenty zebrane w toku rozpatrywania zastrzeżeń włącza się do akt kontroli.

§ 56.1. W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego przekazanego przez Prezesa lub wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli dyrektor właściwej jednostki kontrolnej opracowującej wystąpienie dokonuje analizy zgłoszonych zastrzeżeń i przedkłada stanowisko Prezesowi lub wiceprezesowi Najwyższej Izby Kontroli.

2. Prezes Najwyższej Izby Kontroli kieruje zgłoszone zastrzeżenia na posiedzenie Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, przedstawiając wystąpienie pokontrolne i stanowisko, o którym mowa w ust. 1.

3. O terminie posiedzenia Kolegium zawiadamia się wnoszącego zastrzeżenia i dyrektora właściwej jednostki kontrolnej, a w razie potrzeby - inne osoby. Obecność tych osób nie jest obowiązkowa. Kolegium może uznać udział dyrektora właściwej jednostki kontrolnej za konieczny.

§ 57.Dyrektor właściwej jednostki kontrolnej dokonuje zmian w wystąpieniu pokontrolnym zgodnie z treścią uchwały w sprawie zastrzeżeń, podpisuje zmienione wystąpienie i przesyła je adresatowi z adnotacją wskazującą, że jest to ujednolicony tekst wystąpienia pokontrolnego.

§ 59.1. Informacja o wynikach przeprowadzonej kontroli zawiera w szczególności:

1) określenie celu kontroli, jej tematyki, czasu przeprowadzenia i okresu objętego badaniami, inicjatora kontroli, udziału w kontroli innych organów kontroli, rewizji, inspekcji;

2) analizę stanu prawnego i uwarunkowań ekonomiczno-organizacyjnych dotyczących tematyki kontroli;

3) istotne ustalenia kontroli ukazujące skalę stwierdzonych zjawisk, przyczyny ich powstania, skutki, jakie wywołują lub mogą wywołać w świetle kryteriów stosowanych w postępowaniu kontrolnym, zgodnie z art. 5 ustawy; ustalenia kontroli mogą być zobrazowane charakterystycznymi przykładami;

4) ogólną ocenę kontrolowanej działalności oraz wynikające z niej uwagi i wnioski, w szczególności co do stosowania lub dokonania zmian obowiązującego prawa bądź podjęcia określonych działań organizacyjnych.

2. Prezes Najwyższej Izby Kontroli może zarządzić opracowanie informacji w innym zakresie niż określony w ust. 1.

§ 60.1. Informację podpisują w kolejności dyrektor właściwej jednostki kontrolnej, właściwy wiceprezes oraz Prezes Najwyższej Izby Kontroli.

2. Informację, o której mowa w art. 9 ustawy, może podpisać dyrektor właściwej jednostki kontrolnej lub dyrektor jednostki koordynującej kontrolę.

§ 61.W razie otrzymania od naczelnego lub centralnego organu państwowego stanowiska do informacji, o którym mowa w art. 64 ust. 2 ustawy, projekt opinii do tego stanowiska przedstawia Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli dyrektor właściwej jednostki kontrolnej, która opracowała informację, po zaakceptowaniu przez właściwego wiceprezesa.

Załączniki do zarządzenia Prezesa Najwyższej Izby Kontroli
z dnia 1 września 2011 r. (poz. 913)

Załącznik nr 1

WZÓR

Załącznik nr 2

WZÓR -Pokwitowanie zabrania z jednostki kontrolowanej zabezpieczonych materiałów dowodowych

Załącznik nr 3

WZÓR -Protokół pobrania rzeczy

Załącznik nr 4

WZÓR -Protokół oględzin

Załącznik nr 5

WZÓR -Protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień

Załącznik nr 6

WZÓR -Protokół przyjęcia ustnego oświadczenia

Załącznik nr 7

WZÓR

Załącznik nr 8

WZÓR -Postanowienie o nałożeniu kary pieniężnej

Załącznik nr 9

WZÓR -Postanowienie o uchyleniu nałożonej kary pieniężnej

Załącznik nr 10

WZÓR -Protokół przesłuchania świadka

Załącznik nr 11

WZÓR -Postanowienie o powołaniu biegłego

Załącznik nr 12

WZÓR -Postanowienie o powołaniu specjalisty do udziału w czynnościach badawczych