Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny (Dz. U. Nr 43, poz. 477, z późn. zm.²⁾) ustala się, że przywóz na polski obszar celny gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody jest nadmierny i wyrządza poważną szkodę przemysłowi krajowemu.

I. Opis stanu faktycznego

W dniu 29 kwietnia 2002 r. do Ministra Gospodarki wpłynął kompletny wniosek o wszczęcie postępowania ochronnego przed nadmiernym przywozem na polski obszar celny gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody. Wniosek spełniał wymogi określone w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny, zwanej dalej „ustawą". Wniosek został złożony przez przedsiębiorstwo TERMET S.A. z siedzibą w Świebodzicach, który jest jedynym producentem gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a więc stanowi przemysł krajowy w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Po dokonaniu analizy zawartych we wniosku danych Minister Gospodarki uznał wniosek za zasadny i postanowieniem z dnia 23 maja 2002 r. wszczął postępowanie ochronne przed nadmiernym przywozem na polski obszar celny gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody (M. P. B Nr 56, poz. 623).

Podstawę ustaleń w postępowaniu stanowiły informacje zawarte we wniosku o wszczęcie postępowania, informacje zebrane w toku postępowania od stron tego postępowania oraz informacje będące w posiadaniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, między innymi dane dotyczące importu przekazane przez Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego.

II. Towar objęty postępowaniem ochronnym, w odniesieniu do którego stwierdzono istnienie nadmiernego przywozu

Towar objęty postępowaniem ochronnym to gazowe urządzenia przepływowe do podgrzewania wody, klasyfikowane w Polskiej Scalonej Nomenklaturze Towarowej Handlu Zagranicznego (PCN) według kodu 8419 11 00 0.

Gazowe urządzenia przepływowe do podgrzewania wody służą do przygotowywania ciepłej wody dla celów sanitarnych w mieszkaniach zlokalizowanych w budynkach wielorodzinnych i w domach jednorodzinnych. Są urządzeniami wieloczerpalnymi, które można podłączyć do domowych instalacji wodnych zaopatrujących kilka punktów poboru wody. Podgrzanie wody odbywa się w sposób przepływowy w miedzianym wymienniku typu spaliny - woda. Wśród gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody wyróżnia się rodzaje:

a) ze względu na sposób zapłonu:

- z zapłonem piezoelektrycznym,

- z zapłonem elektronicznym i jonizacyjną kontrolą płomienia,

b) ze względu na sposób regulacji mocy:

- z ręczną regulacją mocy,

- z automatyczną (płynną) regulacją mocy.

Najważniejsze surowce wykorzystywane w procesie produkcji gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody to: blachy stalowe, taśmy miedziane, pręty mosiężne, taśmy mosiężne, rury miedziane, blachy alucynkowe oraz tworzywa sztuczne. Podstawowe elementy tych urządzeń to: zespół wodno-gazowy, palnik, komora spalania, wymiennik ciepła spaliny-woda i system zabezpieczeń.

Podstawowymi technologiami stosowanymi do produkcji gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody są: obróbka skrawaniem, obróbka plastyczna na zimno, przetwórstwo tworzyw sztucznych, odlewanie ciśnieniowe stopów aluminium, automatyczna malarnia proszkowa, obróbka galwaniczna, montaż podzespołów i wyrobów finalnych, w tym procesy spawalnicze, procesy kontroli i badań wyrobów.

Gazowe urządzenia przepływowe do podgrzewania wody produkowane przez przemysł krajowy są towarem podobnym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy.

III. Metoda oraz czynniki, które uwzględniono przy dokonaniu ustaleń w przedmiocie wyrządzenia poważnej szkody lub zagrożenia wyrządzenia takiej szkody przez wzrost przywozu towaru objętego postępowaniem ochronnym

W analizie relacji cen towarów importowanych i krajowych towarów podobnych lub bezpośrednio konkurencyjnych zastosowano następujące wskaźniki:

1. Wielkość podcięcia cenowego wskazuje, o ile niższa lub wyższa jest średnia cena w imporcie od średniej ceny krajowej.

Podcięcie cenowe liczone jako relacja różnicy między średnią ceną krajowego towaru podobnego a średnią ceną towaru objętego postępowaniem do ceny krajowego towaru podobnego, wyrażone w procentach.

Podcięcie cenowe obliczone zgodnie ze wzorem:

2. Zaniżenie ceny liczone jako relacja różnicy między ceną normalną krajowego towaru podobnego a średnią ceną towaru objętego postępowaniem do ceny normalnej krajowego towaru podobnego, wyrażone w procentach.

Zaniżenie ceny obliczone zgodnie ze wzorem:

IV. Okres badany

Ustanawia się okres badany jako lata: 1998, 1999, 2000 i od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2001 r.

V. Analiza przywozu i rynku krajowego gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody

a) Import w okresie badanym

W toku postępowania ustalono, że w okresie badanym przywóz na polski obszar celny gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody kształtował się następująco:

Ÿ 1998 r. - 1 153 440 kg

Ÿ 1999 r. - 1 522 244 kg

Ÿ 2000 r. - 1 433 857 kg

Ÿ l połowa 2000 r. - 675 679 kg

Ÿ l połowa 2001 r. - 785 946 kg.

b) Udział importu towarów w stosunku do produkcji krajowej

W okresie badanym udział przywozu gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody w produkcji krajowej wzrósł o 66,6% w 1999 r. w porównaniu z 1998 r.; o 103,2% w 2000 r. w porównaniu z 1999 r. i o 74,3% w pierwszej połowie 2001 r. w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

c) Udział importu towarów w rynku krajowym

W okresie badanym udział importowanych gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody w konsumpcji krajowej wzrósł o 29,1% w 1999 r. w porównaniu z 1998 r.; o 29,1% w 2000 r. w porównaniu z 1999 r. i o 10,1% w pierwszej połowie 2001 r. w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

d) Ceny towaru objętego postępowaniem

Od 1999 r. ceny importowanych gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody były niższe od cen towaru podobnego wytwarzanego w Polsce i kształtowały się następująco:

Ÿ 1998 r. - 27,80 PLN/kg,

Ÿ 1999 r. - 30,05 PLN/kg,

Ÿ 2000 r. - 29,19 PLN/kg,

Ÿ l połowa 2000 r. - 29,26 PLN/kg,

Ÿ l połowa 2001 r. - 29,12 PLN/kg.

e) Ceny produktu krajowego w okresie badanym charakteryzowały się tendencją wzrostową (rok poprzedni = 100):

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 117,3,

Ÿ 2000 r. - 135,3,

Ÿ l połowa 2001 r. - 116,8 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

Wystąpiło silne podcięcie cenowe od 2000 r. (przekraczające 25%), co uniemożliwiło polskiemu producentowi konkurowanie z urządzeniami z importu.

Wskaźnik zaniżenia cen gazowych podgrzewaczy wody produkcji krajowej od 2000 r. przekraczał 36%.

Powyższa analiza wskazuje, iż import gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody na polski obszar celny, szczególnie w ostatnim roku, ma charakter importu nadmiernego w rozumieniu art. 3 ustawy. Świadczy o tym przede wszystkim stały wzrost importu, zwiększenie się jego udziału w rynku krajowym i krajowej produkcji. Świadczą o tym także ceny, po jakich import ten jest realizowany: od 2000 r. występuje podcięcie cenowe, które najwyższy poziom osiągnęło w ostatnim roku okresu badanego.

VI. Analiza szkody wyrządzonej przemysłowi krajowemu

W oparciu o dane zgromadzone w toku postępowania ochronnego Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przeprowadził analizę sytuacji przemysłu krajowego w zakresie: wielkości produkcji, stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych, wydajności pracy, stanu zapasów, stanu zatrudnienia, zysków i strat, poziomu sprzedaży i udziału w rynku krajowym.

a) Wielkość produkcji

W okresie badanym produkcja krajowa gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody stale spadała i kształtowała się następująco (rok poprzedni = 100):

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 79,2,

Ÿ 2000 r. - 46,4,

Ÿ l połowa 2000 r. - 100,

Ÿ l połowa 2001 r. - 66,7 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

b) Wykorzystanie mocy produkcyjnych

W okresie badanym spadło znacznie wykorzystanie mocy produkcyjnych krajowego przemysłu wytwarzającego produkt podobny. W kolejnych latach wynosiło ono (rok poprzedni = 100):

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 70,2,

Ÿ 2000 r. - 60,3,

Ÿ l połowa 2000 r. - 100,

Ÿ l połowa 2001 r. - 66,8 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

c) Wydajność pracy wynosiła (rok poprzedni = 100):

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 103,5,

Ÿ 2000 r. - 107,2,

Ÿ l połowa 2000 r. - 100,

Ÿ l połowa 2001 r. - 90,0 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

d) Udział zapasów w produkcji wynosił:

Ÿ 1998 r. - 10,9%,

Ÿ 1999 r. - 14,5%,

Ÿ 2000 r. - 15,7%,

Ÿ l połowa 2000 r. - 51,1%,

Ÿ l połowa 2001 r. - 40,7%.

e) Zatrudnienie

W okresie badanym liczba pracowników związanych z produkcją towaru krajowego obniżyła się w 2000 r. w stosunku do 1998 r. o 48,1%, a w l połowie 2001 r. w stosunku do analogicznego okresu 2000 r. o 17,9%.

f) Poziom stopy zysku

W okresie badanym wyniki finansowe przemysłu krajowego uległy drastycznemu pogorszeniu. W latach 1998 - l połowa 2001 r. przemysł krajowy odnotował ujemną stopę zysku netto zarówno w ogólnej produkcji, jak i w produkcji towaru podobnego, która najniższy poziom osiągnęła w l połowie 2001 r.

g) Poziom sprzedaży (rok poprzedni = 100):

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 80,0,

Ÿ 2000 r. - 46,7,

Ÿ l połowa 2000 r. - 100,

Ÿ l potowa 2001 r. - 82,0 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

h) Udział przemysłu krajowego w rynku

W okresie badanym odnotowano znaczący spadek udziału sprzedaży krajowej omawianego produktu w krajowym rynku. Udział ten w kolejnych latach wynosił (rok poprzedni = 100);

Ÿ 1998 r. - 100,

Ÿ 1999 r. - 78,3,

Ÿ 2000 r. - 64,1,

Ÿ l połowa 2000 r. - 100,

Ÿ l połowa 2001 r. - 77,6 w porównaniu z analogicznym okresem roku 2000.

Powyższa analiza wskazuje, iż przemysł krajowy w okresie badanym poniósł szkodę w rozumieniu przepisów ustawy.

VII. Analiza związku przyczynowego pomiędzy importem a szkodą, jaką poniósł przemysł krajowy

Na podstawie powyższej analizy importu gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody na polski obszar celny oraz analizy sytuacji przemysłu krajowego stwierdzono występowanie związku przyczynowego między nadmiernym importem a szkodą, jaką ponosi przemysł krajowy wytwarzający produkt podobny. Stałemu wzrostowi importu realizowanemu po cenach niższych niż krajowe towarzyszy stałe pogarszanie się sytuacji przemysłu krajowego.

W okresie badanym uległa pogorszeniu większość czynników charakteryzujących sytuację przemysłu krajowego (sprzedaż, produkcja, wykorzystanie mocy produkcyjnych, udział w rynku, zatrudnienie, stopa zysku).

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przeanalizował czynniki inne niż import, które mogły wpłynąć na pogorszenie się sytuacji przemysłu krajowego, a mianowicie spadek sprzedaży eksportowej. Uznał jednak, że spadek eksportu nie miał istotnego wpływu na pogorszenie się sytuacji przemysłu krajowego. Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej nie znalazł innych czynników, które mogły przyczynić się do pogorszenia sytuacji przemysłu krajowego.

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej dokonał ustalenia, iż przywóz gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody w okresie badanym był nadmierny w rozumieniu art. 3 ustawy i wyrządzał szkodę przemysłowi krajowemu.

VIII. Proponowany środek ochronny i przewidywane skutki jego wprowadzenia

Na podstawie przeprowadzonej analizy, w celu naprawienia szkody, jaką wskutek nadmiernego importu poniósł przemysł krajowy, oraz w celu zapobieżenia w przyszłości szkodzie trudnej do naprawienia proponuje się wprowadzenie ostatecznego środka ochronnego w formie opłaty celnej dodatkowej w wysokości 25% wartości celnej towaru. Wysokość dodatkowej opłaty celnej została określona na podstawie wskaźnika zaniżenia ceny, który od 2000 r. znacznie przekracza 25%.

Jednocześnie proponuje się ustanowienie wielkości przywozu nieobjętego opłatą celną dodatkową w wysokości 65 tys. szt. w 2003 r. i 35 tys. szt. od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia 1 maja 2004 r. - do czasu wejścia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Proponowany środek ochronny umożliwi przemysłowi krajowemu pomyślne zakończenie realizacji programu dostosowawczego mającego na celu zapewnienie konkurencyjności tego przemysłu, przy zachowaniu konkurencji na rynku gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody. W dotychczasowym postępowaniu nie stwierdzono istnienia żadnych okoliczności, z których wynikałoby, że wprowadzenie środka ochronnego będzie sprzeczne z interesem publicznym.

IX. Ocena programu dostosowawczego przemysłu krajowego, mającego na celu zapewnienie konkurencyjności tego przemysłu po zniesieniu ograniczeń dostępu do rynku

Krajowy przemysł gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody podlega procesowi restrukturyzacji od 1999 r. Od tego roku dokonano szeregu znaczących zmian, m.in. zredukowano zatrudnienie w produkcji towaru podobnego o 56,3%, wprowadzono głębokie przemiany strukturalne, zmodyfikowano istniejącą strukturę handlową, rozszerzono sieć Autoryzowanych Instalatorów, zainstalowano nowoczesne specjalistyczne urządzenia do montażu palników, zmodernizowano stoiska kontrolno-regulacyjne, rozszerzono ofertę handlową o wyroby dorównujące poziomem technicznym wyrobom firm konkurencyjnych, tj. gazowe grzejniki wody przepływowej o nazwie handlowej „termaQ" i „termaQ electronic", wdrożono system zapewnienia jakości według PN ISO 9001 oraz rozbudowano sieć Autoryzowanych Dystrybutorów i Autoryzowanego Serwisu Firmowego. Jednocześnie firma TERMA S.A. przygotowuje się do uzyskania miana przedsiębiorstwa ekologicznego zgodnie z normą z serii ISO 14000.

Ochrona rynku gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody jest jednym z mechanizmów wspierających proces restrukturyzacji.

Zahamowanie nadmiernego przywozu gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody i tym samym umożliwienie krajowemu producentowi ww. towaru uzyskiwania lepszych wyników ekonomicznych wraz z prowadzonymi równolegle procesami restrukturyzacyjnymi w postaci:

a) restrukturyzacji majątkowo-organizacyjnej, tj.:

- restrukturyzacji w sferze produkcji,

- restrukturyzacji w pozaprodukcyjnej sferze działalności,

- restrukturyzacji metod pomiaru efektywności gospodarowania,

- modernizacji techniczno-produktowo-inwestycyjnej,

- restrukturyzacji zatrudnienia,

- restrukturyzacji kapitałowej,

- restrukturyzacji systemu zarządzania,

- systemu zapewnienia jakości,

b) restrukturyzacji kapitałowej,

c) restrukturyzacji systemu zarządzania,

d) restrukturyzacji zapewnienia jakości

pozwoli na skuteczne wdrażanie programu restrukturyzacji i utworzenie w Rzeczypospolitej Polskiej konkurencyjnego przemysłu gazowych urządzeń grzewczych, spełniających wymagania odbiorców wyrobów zarówno pod względem jakościowym, kosztowym, jak i ciągłości dostaw.

X. Podstawy prawne dokonanych ustaleń

W toku postępowania ochronnego zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy w celu ustalenia, czy wzrost przywozu towaru objętego postępowaniem przyczynił się do wyrządzenia poważnej szkody przemysłowi krajowemu, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej zbadał:

1) wielkość i tempo przywozu w wielkościach bezwzględnych oraz w odniesieniu do produkcji krajowej;

2) udział w rynku krajowym towarów objętych postępowaniem;

3) ceny towaru objętego postępowaniem ochronnym, w tym ich relację do cen towaru podobnego;

4) zmiany dotyczące produkcji i rynku krajowego w zakresie:

- wielkości produkcji,

- stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych,

- wydajności,

- stanu zapasów,

- zatrudnienia,

- zysków i strat,

- poziomu sprzedaży,

- udziału w rynku krajowym,

- cen krajowego towaru podobnego.

Przeprowadzenie powyższej analizy gazowych urządzeń przepływowych do podgrzewania wody umożliwiło stwierdzenie istnienia nadmiernego przywozu, który powoduje szkodę dla przemysłu krajowego.

Na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej zbadał także czynniki inne niż przywóz, które mogły wyrządzić szkodę przemysłowi krajowemu, i nie stwierdził istotnego wpływu tych czynników na sytuację przemysłu krajowego.

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej nie stwierdził istnienia żadnych okoliczności, z których wynikałoby, że wprowadzenie ostatecznego środka ochronnego wobec towaru objętego postępowaniem będzie sprzeczne z interesem publicznym, o którym mowa w art. 25 pkt 4 ustawy.

W związku z powyższym Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej postanowił jak w sentencji.

Postanowienie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Pouczenie

Na niniejsze postanowienie stronie nie służy zażalenie. Na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy na niniejsze postanowienie stronie zainteresowanej służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, którą zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368, z późn. zm.) należy wnieść w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszego postanowienia. Skargę w podanym terminie należy wnieść bezpośrednio do Sądu. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego postanowienia.