Na podstawie art. 11 ust. 2 i art. 182 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 1998 r. Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060, z 2001 r. Nr 45, poz. 497 i Nr 89, poz. 971 oraz z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 68, poz. 632, Nr 113, poz. 984 i Nr 127, poz. 1089), art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. z 2002 r. Nr 41, poz. 361 i Nr 127, poz. 1087) i art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 127, poz. 1089) Państwowa Komisja Wyborcza uchwala, co następuje:

Załącznik do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej
z dnia 21 października 2002 r. (poz. 714)

WYTYCZNE

dla komisarzy wyborczych dotyczące sprawdzania prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic w m.st. Warszawie oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zarządzonych na dzień 27 października 2002 r., i ogłaszania wyników tych wyborów na obszarze województwa.

Ilekroć w treści „Wytycznych” powołuje się przepisy Ordynacji, oznacza to ustawę z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 1998 r. Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060, z 2001 r. Nr 45, poz. 497, Nr 89, poz. 971 oraz z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 68, poz. 632, Nr 113, poz. 984 i Nr 127, poz. 1089); powołanie przepisów ustawy warszawskiej oznacza ustawę z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. z 2002 r. Nr 41, poz. 361 i Nr 127, poz. 1087).

Ilekroć w „Wytycznych" jest mowa o ustawie o wyborze wójta, należy przez to rozumieć ustawę z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 127, poz. 1089).

l. Sprawdzanie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych oraz wyników głosowania i wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

Do zadań komisarzy wyborczych należy sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych utworzonych dla wyborów rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady miasta stołecznego Warszawy i rad dzielnic w m.st. Warszawie (art. 127 ust. 1, art. 155 ust. 1 i art. 180 ust. 2 Ordynacji oraz art. 7 ust. 2 ustawy warszawskiej).

Sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów oraz wyników głosowania i wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast dokonują komisarze wyborczy, zgodnie z właściwością terytorialną określoną w załączniku do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie określenia właściwości terytorialnej komisarzy wyborczych, właściwości rzeczowej w zakresie wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim oraz trybu pracy komisarzy wyborczych (M.P. z 2002 r. Nr 13, poz. 225 i Nr 37, poz. 589).

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 7 lit. d tej uchwały do wyłącznej kompetencji komisarzy wyborczych wyznaczonych do wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim należy sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów we wszystkich okręgach wyborczych utworzonych dla wyboru sejmików województw. Do właściwości Komisarza Wyborczego w Warszawie należy również sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach utworzonych dla wyboru Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic w m.st. Warszawie.

1. Przyjmowanie przez komisarzy wyborczych protokołów z wyborów wraz z protokołami głosowania w obwodzie głosowania

Przekazanie komisarzom wyborczym protokołów z wyborów, wraz z zestawieniami dotyczącymi każdego okręgu wyborczego i protokołami obsadzenia mandatów bez głosowania, oraz protokołów głosowania w obwodach następuje w sposób określony w części III pkt 12 Wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej dla terytorialnych komisji wyborczych dotyczących sposobu ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady miasta stołecznego Warszawy i rad dzielnic w m.st. Warszawie oraz wyników głosowania i wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zarządzonych na dzień 27 października 2002 r.

Komisarze wyborczy wyznaczeni do wykonania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim otrzymują od wojewódzkich komisji wyborczych po jednym egzemplarzu protokołu z wyborów do sejmiku województwa wraz z zestawieniami wyników głosowania w okręgu wyborczym i protokołami głosowania w obwodach głosowania, a także protokoły wyników głosowania na obszarze powiatu (miasta na prawach powiatu), sporządzone przez powiatowe komisje wyborcze bądź miejskie komisje wyborcze w miastach na prawach powiatu.

Komisarze wyborczy otrzymują także drugi egzemplarz protokołu z wyborów do sejmiku województwa wraz z zestawieniami, przeznaczony dla Państwowej Komisji Wyborczej. Protokół ten należy dostarczyć Państwowej Komisji Wyborczej wraz z obwieszczeniem o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa (art. 180 ust. 1 Ordynacji) i komunikatem komisarza wyborczego o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r.

Przyjmowanie protokołów przez komisarzy wyborczych lub upoważnione osoby dokonywane jest protokolarnie, po przeliczeniu protokołów i zestawień oraz sprawdzeniu ich kompletności (z uwzględnieniem wkładek i załączników). Terytorialne komisje otrzymują pisemne potwierdzenie przyjęcia wymienionych protokołów (ze wskazaniem rodzaju i ilości) i innych dokumentów.

2. Sprawdzanie wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

Sprawdzenie prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast dokonywane przez komisarzy wyborczych polega na zbadaniu poprawności sporządzenia protokołów głosowania w obwodach oraz prześledzeniu wszystkich czynności dokonywanych przez terytorialne komisje wyborcze w celu ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów, a także na sprawdzeniu prawidłowości dokonania wszystkich obliczeń prowadzących do ustalenia tych wyników.

Przy czynnościach sprawdzających komisarze wyborczy korzystają z oprogramowania systemu informatycznego, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 września 2002 r. w sprawie określenia warunków i sposobu wykorzystania techniki elektronicznej w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zarządzonych na dzień 27 października 2002 r. (M.P. z 2002 r. Nr 39, poz. 609).

Oprogramowanie, o którym mowa, automatycznie kontroluje poprawność arytmetyczną danych z protokołów głosowania i protokołów z wyborów oraz oblicza wyniki głosowania i wyniki wyborów.

W związku z zastosowaniem jednolitego oprogramowania systemu informatycznego, pozwalającego terytorialnym komisjom wyborczym na ustalanie wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych na podstawie danych wprowadzonych z protokołów głosowania obwodowych komisji wyborczych, sprawdzenie przez komisarza wyborczego tych wyników polega w szczególności na:

- sprawdzeniu prawidłowości sporządzenia zestawień oraz protokołów z wyborów bez badania prawidłowości wszystkich obliczeń prowadzonych na danych z protokołów głosowania w obwodach; sprawdzenie to powinno uwzględniać, czy dokumenty te obejmują dane ze wszystkich obwodów głosowania i okręgów wyborczych, z uwzględnieniem tych obwodów i okręgów, w których nie przeprowadzono głosowania,

- kontroli poprawności wprowadzenia do systemu informatycznego wyników głosowania z wybranych protokołów głosowania obwodowych komisji wyborczych poprzez porównanie danych z systemu informatycznego z danymi zawartymi w oryginałach wybranych wyrywkowo protokołów obwodowych komisji wyborczych,

- kontroli poprawności arytmetycznej protokołów głosowania i protokołów z wyborów na podstawie analizy raportu błędów wydrukowanego z systemu informatycznego,

- sprawdzeniu poprawności formalnej dostarczonych protokołów i zestawień (wypełnienie rubryk protokołów, podpisy, pieczęcie).

Analogiczny tryb postępowania dotyczy sporządzenia protokołów dotyczących wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

W przypadku gdy terytorialna komisja wyborcza nie korzystała z jednolitego systemu informatycznego, kontrolę dotyczącą wyników głosowania i wyników wyborów komisarz wyborczy prowadzi przez zarządzenie wprowadzenia do systemu informatycznego danych z protokołów głosowania w obwodach.

3. Postępowanie w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przy ustalaniu wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych lub wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

W razie stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania lub wyników wyborów w okręgu wyborczym komisarz wyborczy zarządza ponowne ustalenie tych wyników i zawiadamia o tym niezwłocznie Państwową Komisję Wyborczą (art. 127 ust. 2, art. 155 ust. 2 i art. 180 ust. 2 Ordynacji i art. 7 ust. 2 ustawy warszawskiej).

W postanowieniu wydanym w omawianej sprawie komisarz wyborczy po stwierdzeniu istoty nieprawidłowości wskazuje sposób jej usunięcia. Zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej o zarządzeniu ponownego ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów następuje przez przesłanie kopii postanowienia faksem. Wraz z postanowieniem przekazywane są terytorialnej komisji wyborczej protokoły głosowania w obwodach, jeśli są one potrzebne do usunięcia nieprawidłowości (jeśli np. zestawienia wyników głosowania w okręgu zawierają dane ustalane w sposób prawidłowy, a nieprawidłowość wystąpiła tylko w protokole z wyborów, to zwracanie protokołów głosowania w obwodach jest zbędne).

Komisarz wyborczy przy pomocy własnego systemu informatycznego umożliwia terytorialnej komisji wyborczej wprowadzenie do systemu skorygowanych danych.

Terytorialna komisja wyborcza, zobowiązana postanowieniem komisarza wyborczego do ponownego ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów w okręgu wyborczym, niezwłocznie wykonuje konieczne czynności i wprowadza je do systemu informatycznego oraz sporządza w miejsce dokumentów wadliwych nowe zestawienie wyników głosowania w okręgu wyborczym i nowy protokół z wyborów.

Analogiczny tryb postępowania dotyczy usuwania ujawnionych nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania i wyników wyborów wójta, burmistrza i prezydenta miasta (art. 2 ust. 2 ustawy o wyborze wójta).

Nowe dokumenty są opatrywane datą ich sporządzenia oraz napisem na pierwszej stronie w górnym prawym rogu odpowiednio „ponowne ustalenie wyników głosowania" lub „ponowne ustalenie wyników wyborów".

Przedstawiony wyżej tok postępowania stosuje się również w przypadku konieczności usunięcia przez obwodowe komisje wyborcze nieprawidłowości w protokołach głosowania w obwodzie.

W przypadku gdy nieprawidłowości w ustaleniu wyników głosowania lub wyników wyborów w wyborach sejmiku województwa powstały przy ustalaniu wyników głosowania w powiecie lub w mieście na prawach powiatu, wojewódzka komisja wyborcza przekazuje postanowienie wojewódzkiego komisarza wyborczego powiatowej komisji wyborczej (lub komisji wyborczej w mieście na prawach powiatu) w celu usunięcia nieprawidłowości.

W zależności od potrzeb, przy usuwaniu nieprawidłowości są powtarzane czynności przewidziane w art. 120-126 Ordynacji. Terytorialne komisje wyborcze obowiązane są podać do wiadomości publicznej poprawione wyniki głosowania i wyniki wyborów w okręgach wyborczych. Dotyczy to również powiatowych komisji wyborczych i komisji wyborczych w miastach na prawach powiatów ustalających wyniki głosowania na obszarze powiatu, miasta, w wyborach do sejmiku województwa.

Obowiązek ponownego podania do publicznej wiadomości dotyczy także gminnej lub miejskiej komisji wyborczej, która sprostowała dane liczbowe dotyczące wyników głosowania i wyników wyborów wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Po otrzymaniu poprawionych protokołów komisarze wyborczy dokonują ponownego sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych. Sposób i zakres sprawdzenia należy dostosować do rodzaju stwierdzonych wcześniej nieprawidłowości. Przy ponownym sprawdzeniu można korzystać z techniki informatycznej.

II. Sporządzenie obwieszczenia o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa i podanie go do publicznej wiadomości

Niezwłocznie po sprawdzeniu prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych utworzonych dla wyborów rad gmin, rad w miastach na prawach powiatów, rad powiatów znajdujących się na obszarze danego województwa i usunięciu stwierdzonych nieprawidłowości, komisarze wyborczy przekazują właściwemu komisarzowi wyborczemu wyznaczonemu do wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim protokoły z wyborów do tych rad wraz z zestawieniami wyników głosowania w okręgach wyborczych. Kopie tych dokumentów pozostają u komisarzy wyborczych.

Protokoły głosowania w obwodach przekazane przez terytorialne komisje wyborcze komisarzom wyborczym pozostają w dyspozycji komisarzy wyborczych i nie są przekazywane komisarzom wyborczym wykonującym czynności ogólnowojewódzkie.

Komisarz wyborczy wykonujący czynności ogólnowojewódzkie na podstawie protokołów z wyborów, sporządzonych przez terytorialne komisje wyborcze działające na obszarze województwa, sporządza, według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą, obwieszczenie o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa (art. 182 ust. 1 i 2 Ordynacji).

Przy sporządzeniu obwieszczenia komisarz wyborczy korzysta z techniki informatycznej.

Sporządzając obwieszczenie, dostosowuje się rubryki wzoru do wyników wyborów w poszczególnych okręgach wyborczych. W obwieszczeniu nie zamieszcza się opisów czynności lub rubryk, które nie mają odniesienia do wyborów w danym okręgu.

Wyciąg z obwieszczenia komisarza wyborczego przeznaczony do rozplakatowania na obszarze gminy (art. 183 Ordynacji) obejmuje:

a) Część l obwieszczenia w całości,

b) dane z Części II obwieszczenia w zakresie:

- wyników wyborów do rady gminy we wszystkich okręgach, z uwzględnieniem imion i nazwisk wybranych radnych i wskazaniem numerów i oznaczeń list, z których kandydowali,

- wyników wyborów do rady miasta w mieście na prawach powiatu we wszystkich okręgach wyborczych, z uwzględnieniem imion i nazwisk wybranych radnych i wskazaniem numerów i oznaczeń list, z których kandydowali,

- wyników wyborów w okręgu wyborczym w wyborach do rady powiatu obejmujących daną gminę, z uwzględnieniem imion i nazwisk radnych wybranych w tym okręgu i wskazaniem numerów i oznaczeń list, z których kandydowali (nie dotyczy to miast na prawach powiatu),

- wyników wyborów w okręgu wyborczym w wyborach do sejmiku województwa, obejmującym dany powiat, z uwzględnieniem imion i nazwisk radnych wybranych w tym okręgu i wskazaniem numerów i oznaczeń list, z których kandydowali,

a także

- liczby nieobsadzonych mandatów według okręgów wyborczych w wyborach do odpowiednich rad.

Zapis elektroniczny treści obwieszczenia komisarza wyborczego jest transmitowany do Państwowej Komisji Wyborczej.

Rozplakatowanie wyciągów z obwieszczeń na obszarze każdej gminy jest zadaniem właściwych komisarzy wyborczych, którzy w wykonaniu tego zadania korzystają z pomocy delegatur Krajowego Biura Wyborczego, pokrywających koszty wydrukowania obwieszczeń i ich rozplakatowania.

III. Sporządzenie komunikatu o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r. i obwieszczenia o wynikach wyborów po przeprowadzeniu w dniu 10 listopada 2002 r. ponownego głosowania

Po sprawdzeniu prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast przeprowadzonych 27 października 2002 r., komisarze wyborczy przekazują protokoły z wyborów właściwemu komisarzowi wyborczemu wyznaczonemu do wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim. Komisarz wyborczy wykonujący czynności ogólnowojewódzkie ustala treść komunikatu o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa. Komunikat sporządza się według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą.

Komunikat podlega niezwłocznie rozplakatowaniu w gminach i miastach.

Po sprawdzeniu wyników głosowania i wyników wyborów z przeprowadzonego ponownego głosowania komisarze wyborczy przekazują protokoły z wyborów w ponownym głosowaniu komisarzowi wyborczemu wykonującemu czynności o charakterze ogólnowojewódzkim. Na tej podstawie komisarz wyborczy sporządza, według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą, obwieszczenie o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w wyborach przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r. i w dniu 10 listopada 2002 r.

Wyciąg z obwieszczenia obejmujący dane zawarte w pkt l i II oraz szczegółowe wyniki wyborów wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w danej gminie lub mieście podaje się do publicznej wiadomości przez rozplakatowanie w trybie określonym w pkt II.

Komunikat i obwieszczenie komisarza wyborczego sporządzane są przy zastosowaniu techniki informatycznej.

IV. Przekazanie dokumentów z wyborów do Państwowej Komisji Wyborczej

Komisarze wyborczy wykonujący czynności o charakterze ogólnowojewódzkim przekazują do Państwowej Komisji Wyborczej:

1) otrzymane od wojewódzkiej komisji wyborczej pakiety zawierające: drugi egzemplarz protokołu wyników z wyborów do sejmiku województwa wraz z zestawieniami;

2) obwieszczenie komisarza wyborczego o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa, przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r.;

3) komunikat komisarza wyborczego o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa, przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r.;

4) obwieszczenie komisarza wyborczego o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa, przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r. oraz w dniu 10 listopada 2002 r.

Dokumenty, o których mowa w pkt. 1-3, przekazywane są łącznie do Państwowej Komisji Wyborczej niezwłocznie po ich sporządzeniu. Obwieszczenie, o którym mowa w pkt 4, przekazywane jest Państwowej Komisji Wyborczej po jego sporządzeniu.