Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 1996-09-29 do 2003-01-31
Wersja archiwalna od 1996-09-29 do 2003-01-31
archiwalny
ZARZĄDZENIE PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
z dnia 31 sierpnia 1989 r.
w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych
(ostatnia zmiana: M.P. z 1996 r., Nr 59, poz. 555) Pokaż wszystkie zmiany
Na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 22) zarządza się, co następuje:
§ 1.1. Banki działające na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przyjmują we wpłatach lub wymieniają w pełnej wartości nominalnej zużyte lub uszkodzone znaki pieniężne, jeżeli ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń i jeżeli odpowiadają następującym warunkom:
1) banknoty – jeżeli zachowały co najmniej 75% swej pierwotnej powierzchni i mają:
a) w wypadku banknotów będących w obiegu przed dniem 1 stycznia 1995 r. – jedną z dwóch numeracji lub co najmniej 12 elementów obu numeracji, a w wypadku banknotów wprowadzanych do obiegu od dnia 1 stycznia 1995 r. – jedną z dwóch numeracji,
b) w razie zatarcia elementów graficznych – cechy umożliwiające rozpoznanie ich nominalnej wartości,
c) w razie sklejenia z części tego samego banknotu – w wypadku banknotów będących w obiegu przed dniem 1 stycznia 1995 r. – jedną z dwóch numeracji oraz co najmniej 3 elementy pozostałej numeracji, a w wypadku banknotów wprowadzanych do obiegu od dnia 1 stycznia 1995 r. – jedną z dwóch numeracji,
2) monety – jeżeli zachowały istotne elementy plastyczne oraz cechy umożliwiające rozpoznanie ich nominalnej wartości,
3) banknoty i monety uszkodzone wskutek umieszczenia napisu, nadruku, rysunku lub innego znaku powodującego zeszpecenie znaku pieniężnego a także rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) monety tej samej nominalnej wartości, [1] jeżeli odpowiadają warunkom określonym w pkt 1 i 2.
2. Przez numerację rozumie się oznaczenie serii i numeru, a przez element numeracji - literę serii lub cyfrę numeru.
§ 2.[2] 1. Banki, o których mowa w § 1 ust. 1, wymieniają w połowie nominalnej wartości przedstawione oddzielnie do wymiany części banknotów powstałe wskutek przecięcia lub rozdarcia i mające od 45% do 55% swej pierwotnej powierzchni oraz przedstawione oddzielnie do wymiany elementy (rdzeń lub pierścień) monet, jeżeli ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń.
2. Nie podlegają wymianie części elementów monet, o których mowa w ust. 1.
§ 3.Banki, o których mowa w § 1 ust. 1 nie wymieniają uszkodzonych znaków pieniężnych, jeżeli cechy uszkodzeń uzasadniają podejrzenie, że uszkodzenia te zostały dokonane w celach przestępczych. Należy w tych wypadkach stosować zasady i tryb postępowania określone w zarządzeniu Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 31 sierpnia 1989 r. w sprawie zatrzymywania fałszywych znaków pieniężnych (Monitor Polski Nr 32, poz. 255).
§ 4.Znaki pieniężne nie odpowiadające warunkom określonym w § 1 oraz znaki pieniężne, o których mowa w § 2 i 3, tracą moc prawnego środka płatniczego.
§ 5.Banki, o których mowa w § 1 ust. 1 mają obowiązek zatrzymania za pokwitowaniem znaków pieniężnych lub ich części przedstawionych do wymiany lub przyjętych tytułem wpłaty, które nie odpowiadają warunkom określonym w § 1 i 2. Zatrzymane w takim trybie znaki pieniężne lub ich części podlegają przesłaniu do Centrali Narodowego Banku Polskiego w celu wymiany lub zniszczenia.
§ 6.Centrala Narodowego Banku Polskiego wymienia w połowie lub w pełnej nominalnej wartości uszkodzone banknoty lub ich części, które nie odpowiadają warunkom określonym w § 1 i 2, jeżeli mają one co najmniej 40% pierwotnej powierzchni, a ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń. Centrala Narodowego Banku Polskiego może odmówić wymiany, jeżeli ze stanu banknotów wynika, że brakujące części były lub mogą być oddzielnie przedstawione do wymiany.
§ 7.1. Zatrzymane znaki pieniężne nie wymienione przez Centralę Narodowego Banku Polskiego podlegają komisyjnemu zniszczeniu.
2. Centrala Narodowego Banku Polskiego obowiązana jest zawiadomić właściwe banki lub bezpośrednio posiadaczy przedstawionych do wymiany znaków pieniężnych o decyzji odmowy wymiany wraz z podaniem jej uzasadnienia.
§ 8.Jeżeli ze względu na stan przedstawionych do wymiany znaków pieniężnych niezbędne jest przeprowadzenie ekspertyzy w celu ustalenia ich autentyczności lub wartości, Centrala Narodowego Banku Polskiego pobiera opłatę za tę czynność w wysokości 10% wartości nominalnej wymienionych znaków pieniężnych od osób przedstawiających je do wymiany. W uzasadnionych wypadkach Centrala Narodowego Banku Polskiego może odstąpić od pobierania tych opłat.
§ 81.Wymiany, o której mowa w zarządzeniu, dokonuje się zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386).
§ 9.Traci moc zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 28 stycznia 1983 r. w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych (Monitor Polski Nr 5, poz. 36).
§ 10.Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
[1] § 1 ust. 1 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 23 września 1996 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych (M.P. Nr 59, poz. 555). Zmiana weszła w życie 29 września 1996 r.
[2] § 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 23 września 1996 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych (M.P. Nr 59, poz. 555). Zmiana weszła w życie 29 września 1996 r.
