Artykuł
Franchising w rachunkowości i w podatkach
Franczyza jest określeniem pewnego rodzaju umów licencyjnych, które stają się coraz bardziej popularne w wielu sektorach rynku. Również wiele umów dystrybucyjnych i agencyjnych bywa nazywanych franczyzą. Jest to dobry sposób na własny biznes. Mimo że franczyza realizowana jest pod cudzym szyldem, jest to jedna z najlepszych dróg do wysokich zarobków. I co najważniejsze - ryzyko niepowodzenia własnej dzielności gospodarczej jest we franczyzie mniejsze.
Marek Barowicz
Specjalista ds. podatkowych
Franchising należy do umów nienazwanych. Przy zawieraniu umów tego typu oraz regulacji ich istotnych elementów stosuje się przede wszystkim przepisy Kodeksu cywilnego oraz prawa własności przemysłowej. Dopuszczalność umowy franchisingowej wynika z zasady swobody zawierania umów, określonej w art. 3531 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Przepis ten ma charakter klauzuli generalnej i wskazuje, że umowy franchisingowe mogą funkcjonować w prawie polskim jako umowy nienazwane w granicach swobody kontraktowania. Granice te w przypadku franchisingu są wyznaczane przede wszystkim przez bezwzględnie obowiązujące przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
Franchising polega na udostępnieniu przez licencjodawcę - za określonym wynagrodzeniem - licencji innym podmiotom, które prowadzą działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek. Oznacza on metodę dystrybucji dóbr i usług zgodnie z koncepcją licencjodawcy.
Licencja stanowi upoważnienie do korzystania z przedmiotu cudzej własności przemysłowej, w szczególności z cudzego opatentowanego wynalazku, chronionego znaku towarowego lub wzoru użytkowego.
Angielski termin "to franchise" oznacza udzielenie przez jedną firmę innej firmie zezwolenia na sprzedaż dóbr lub świadczenie usług na określonym terytorium. W Europie i w Polsce stosuje się węższe rozumienie pojęcia franczyzy. Franczyzą nazywa się długookresową, stałą umowną współpracę między niezależnymi przedsiębiorcami, franczyzodawcą i franczyzobiorcą, podczas której franczyzodawca przekazuje franczyzobiorcy wiedzę na temat prowadzenia firmy i użycza swojej marki.*