Stosowanie metody praw własności w sprawozdawczości finansowej od 1 stycznia 2009 r.

dr Radosław Ignatowski

Katedra Rachunkowości, Uniwersytet Łódzki

Metoda praw własności polega na ujmowaniu i wycenie inwestycji finansowych (głównie udziałów kapitałowych) w jednostkach podporządkowanych dla celów sprawozdawczych. Podstawą wyceny metodą praw własności jest cena nabycia udziałów skorygowana o skutki finansowe zmian w wartości aktywów netto jednostki podporządkowanej, jakie wystąpiły od dnia początkowego ujęcia udziałów (podporządkowania) do dnia bilansowego, przypisane posiadanym udziałom. Na wartość bilansową udziałów ma także wpływ wartość firmy (odpowiednio dodatnia lub ujemna), powstała przy nabyciu udziałów, oraz ewentualne korekty z tytułu wyników powstałych na skutek transakcji zawartych między jednostkami (inwestorem lub jego grupą kapitałową a jednostką, której udziały podlegają ujęciu metodą praw własności). Jeśli w związku z nabyciem i rozliczeniem ceny nabycia tych udziałów powstaje ujemna wartość firmy, która jest rozliczana w całości w wynik finansowy okresu, w którym inwestycja została dokonana (rozwiązanie przyjęte w MSSF, choć w niektórych przypadkach także możliwe pod rządami ustawy o rachunkowości), lub jest początkowo ujmowana w pasywach bilansu jako rozliczenie międzyokresowe przychodów, to wartość początkowa inwestycji jest korygowana z chwilą jej początkowego ujęcia o ustaloną na ten moment ujemną wartość firmy (rozwiązanie zgodne z MSSF, a w przypadku uor rozliczana sukcesywnie na mocy przepisów art. 44b ust. 11 i 12).