Przychody na przełomie roku

Rozdział III

Pojęcie przychodu z działalności gospodarczej, co do zasady, nie jest związane z faktem otrzymania zapłaty. Przychód z działalności gospodarczej pojawia się już w momencie, gdy jest należny. Należny oznacza tyle, że ten, kto wykonał świadczenie, ma prawo skutecznie domagać się zapłaty, ma roszczenie o zapłatę. Ustawodawca wyraźnie mówi o tym, że przychodem są kwoty należne, choćby faktycznie nie zostały otrzymane.

Przepis posługuje się pojęciem "przychodu należnego". Wobec takiego rozwiązania normatywnego istotne staje się określenie "przychodu należnego" w rozumieniu przywołanej regulacji. W sytuacji, gdy ustawa o PIT nie zawiera autonomicznej definicji "przychodu należnego", próby zinterpretowania tego pojęcia należy rozpocząć od wykładni językowej. Otóż wedle Słownika Języka Polskiego "należny" oznacza "przysługujący, należący się komuś lub czemuś". Na podstawie przytoczonej definicji można próbować określić "przychód należny" jako ten przychód, który należy się, przysługuje podatnikowi. Nie jest to zatem przychód jakikolwiek, lecz tylko taki, w stosunku do którego podatnikowi przysługuje uprawnienie do jego otrzymania.

(Z uzasadnienia wyroku WSA w Opolu z 8 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Op 8/09)

W związku z danym zdarzeniem gospodarczym obowiązek podatkowy może powstać jedynie w sytuacji, gdy przychód powstanie i będzie należny, tzn. gdy ziści się uprawnienie podatnika do żądania przysługujących mu należności - w jednoznacznie określonej kwocie. W tym celu ustawodawca określa szereg zdarzeń, po zajściu których powstaje przychód należny oraz odpowiadający tym zdarzeniom moment powstania obowiązku podatkowego.

(Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 maja 2011 r., nr ILPB1/415-186/11-2/AG)

W przypadku gdy wykonującym świadczenie jest czynny podatnik VAT, przychód należny do celów podatku dochodowego obejmuje należność pomniejszoną o należny VAT - jest nim więc kwota netto.

1. Zwrot towaru, rabat

Przychód należny pomniejsza się o wartość zwróconych towarów, udzielone bonifikaty i skonta. Zwrot towarów wydanych, sprzedanych w jednym roku podatkowym może nastąpić w kolejnym roku podatkowym. Wówczas powstaje pytanie - kiedy należy ów zwrot uwzględnić jako wartość zmniejszającą przychód należny?