Wycena bilansowa

Rozdział IV

Weronika Gackowska

doktor nauk ekonomicznych, biegły rewident, wykładowca, praktyk

1. Wycena środków trwałych

Przedsiębiorca, biorąc pod uwagę wynikające z przepisów prawa obowiązki i korzyści, powinien zadbać o prawidłową, obiektywną i wiarygodną wycenę, odzwierciedlającą realną wartość składników majątkowych.

Środki trwałe są wyceniane na wiele sposobów i to dwukrotnie:

● w ciągu okresu sprawozdawczego, tj. w momencie oddania środków trwałych do użytkowania (por. rozdział I) oraz ujęcia ich w ewidencji księgowej i pozaksięgowej,

● na dzień bilansowy.

Wycena na dzień bilansowy może być przeprowadzona na dwa sposoby:

● w księgowej wartości netto - najczęściej - wycenia się środki trwałe w jednostkach, które w okresie najbliższych dwunastu miesięcy (w dającej się przewidzieć przyszłości), licząc od dnia bilansowego, nie przewidują problemów z kontynuacją działalności gospodarczej w dotychczasowym lub istotnie zmniejszonym zakresie (art. 5 ust. 2 oraz art. 29 ust. 2 uor),

● w cenie sprzedaży wyceniane są środki trwałe w tych jednostkach, które w dającej się przewidzieć przyszłości zakładają brak kontynuacji działalności (art. 29 ust. 1 uor).

Oczywiście w większości jednostek gospodarczych, w których kierownik jednostki nie stwierdza zagrożenia kontynuacji działalności, czynność wyceny na dzień bilansowy jest wykonywana niemal automatycznie: od ewidencyjnej wartości początkowej środków trwałych (ustalonej według cen nabycia, kosztów wytworzenia lub wartości zaktualizowanej na podstawie odrębnych przepisów) odejmowana jest kwota ich dotychczasowych odpisów umorzeniowych. Najczęściej, jeżeli tak ustalona wartość nie wymaga dalszych korekt in minus, jest to tzw. . Tak ustalona wartość netto środków trwałych może być dodatkowo obniżona o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości, co daje . Dosyć często wartość księgowa netto i bilansowa wartość netto jest na tym samym poziomie. Przyczyną takiej wyceny jest niechęć do tworzenia odpisów aktualizujących wartość środków trwałych.