Rozliczenia zagraniczne 1/2010 z 01.01.2010, str. 58
Data publikacji: 01.01.2010
Wysłaliśmy do Austrii nasze detale, które tam były polerowane. Firma w Austrii wystawiła fakturę za wykonaną usługę. Detale wróciły do Polski. Czy to jest import usług? Jesteśmy podatnikiem VAT, firma w Austrii też. Obowiązek rozliczenia VAT z tytułu importu usługi powstanie, jeśli dla tej transakcji podali Państwo usługodawcy numer VAT UE nadany w Polsce. Z pytania wynika, że austriacki kontrahent wykonał na rzecz firmy usługę na ruchomym majątku rzeczowym. Przepisy o VAT nie definiują jej pojęcia. Należy ją zatem zdefiniować w oparciu o wykładnię językową, potoczne jej rozumienie oraz orzecznictwo. Za usługi na ruchomym majątku rzeczowym uznaje się wszelkie usługi wykonywane przez usługodawcę, w wyniku których następuje wytworzenie nowego produktu z powierzonych mu towarów, jego przerobienie lub ulepszenie, przy czym usługodawca nie jest właścicielem żadnego z tych towarów. Pojęcie usług na ruchomym majątku rzeczowym jest bardzo szerokie i w zasadzie każdą czynność, która bezpośrednio dotyczy rzeczy ruchomych i oddziałuje na nie, można uznać za taką usługę.Takie rozumienie usług na majątku rzeczowym potwierdzają również organy skarbowe w wydawanych przez siebie interpretacjach. Na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z 19 grudnia 2007 r., nr IPPP1-443-482/07-4/MP, stwierdził: Usługi na ruchomym majątku rzeczowym, są to usługi mające na celu wytworzenie towarów z materiałów powierzonych a także usługi naprawy rzeczy ruchomych (np. maszyn, urządzeń), uszlachetnianie towarów, przerobu, przetwarzania, usługi ulepszeniowe, usługi montażowe, instalacyjne - o ile nie dotyczą nieruchomości.Przepisy przewidują szczególne zasady rozliczenia VAT od usług na ruchomym majątku rzeczowym. Miejscem ich świadczenia (opodatkowania) zasadniczo jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone (art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. d) ustawy o VAT). Od zasady tej istnieje jeden wyjątek. W sytuacji gdy uczestnikami tego świadczenia są kontrahenci z dwóch różnych krajów Wspólnoty, są o¬ne zaliczane do tzw. usług wewnątrzwspólnotowych. Oznacza to, że miejsce ich świadczenia może ulec zmianie. Będzie tak, gdy nabywca usługi poda świadczącemu usługę numer NIP, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby VAT na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym usługa została wykonana. Jeżeli warunek ten zostanie spełniony, przyjmuje się, że miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy usługi ten numer. Dodatkowym wymaganym warunkiem jest również, aby towar po wykonaniu świadczenia został wywieziony z terytorium kraju Wspólnoty, na którym to świadczenie miało miejsce (art. 28 ust. 7 ustawy). Zobowiązanym do rozliczenia VAT od usługi jest wówczas jej krajowy nabywca z tytułu jej importu. Wprawdzie przywołana regulacja nie rozstrzyga, o jaki numer NIP chodzi (tj. NIP na potrzeby transakcji krajowych czy NIP PL na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych), rozstrzyga to jednak art. 17 ust. 4 w zw. z art. 97 ust. 11 ustawy. Na podstawie tych regulacji należy uznać, że zmiana miejsca opodatkowania usługi wewnątrzwspólnotowej może nastąpić wyłącznie na skutek podania przez nabywcę usługi jej wykonawcy numeru VAT UE.W przedstawionej w pytaniu sytuacji towar po wykonaniu na nim usługi polerowania (uszlachetnienia) powrócił do kraju. Z pytania nie wynika jednak, czy podali Państwo NIP PL austriackiemu usługodawcy. Jest to istotna kwestia, od której zależy sposób rozliczenia podatku od usługi. Możliwe są dwa warianty tego rozliczenia.Wariant pierwszy - firma podała VAT UE (NIP PL) austriackiemu usługodawcyJeżeli podali Państwo numer NIP PL usługodawcy, miejscem opodatkowania usługi jest wówczas kraj, który nadał ten numer, czyli Polska. Nabycie usługi na ruchomym majątku rzeczowym od unijnego usługodawcy jest wówczas dla Państwa importem usługi. Powstaje obowiązkiem rozliczenia przez Was VAT od tej usługi na zasadach ogólnych. Dla kontrahenta jest to usługa niepodlegająca opodatkowaniu. Nie powinien o¬n zatem wykazać na fakturze należnego od niej podatku. Aby dokonać rozliczenia VAT od importu usługi, powinni Państwo:● wystawić fakturę wewnętrzną;● przeliczyć kwoty wyrażone na fakturze kontrahenta w walucie obcej (np. euro) na złote. Do przeliczenia powinniście przyjąć kurs waluty z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 31a ust. 1 ustawy). Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury przez kontrahenta, nie później niż siódmego dnia od dnia wykonania usług. Nie ma natomiast znaczenia data wystawienia faktury wewnętrznej przez firmę, ponieważ mogą Państwo wystawić jedną zbiorczą fakturę wewnętrzną za dany okres rozliczeniowy. Wyliczona kwota będzie stanowić podstawę opodatkowania usługi. Następnie należy ją wykazać w poz. 36 deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D;● wyliczyć na fakturze wewnętrznej należny VAT od usługi z zastosowaniem 22% VAT i następnie wykazać go w poz. 37 powyższych deklaracji.PRZYKŁADZałóżmy, że firma otrzymała od austriackiego usługodawcy fakturę za polerowanie detali na kwotę 1500 euro. Usługa została wykonana 12 listopada. Fakturę wystawiono z datą 18 listopada 2009 r. Do przeliczenia tej kwoty na złote firma przyjęła kurs euro z 17 listopada. Wyliczona podstawa opodatkowania wyniosła:1500 x 4,0967 = 6145,10 zł, a należny VAT od usługi - 1351,92 zł.Jeżeli usługa polerowania detali została nabyta na cele działalności opodatkowanej, to przysługuje Państwu również prawo do odliczenia podatku naliczonego od tej usługi. Należny VAT od importu usługi stanowi jednocześnie kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Powinni Państwo zatem wykazać powyższe wartości odpowiednio w poz. 48 i 49 deklaracji, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym powstał od niej obowiązek podatkowy.Wariant drugi - firma nie podała austriackiemu usługodawcy NIP PLJeżeli nie podali Państwo kontrahentowi NIP poprzedzonego kodem PL dla tej transakcji lub podali NIP dla rozliczeń krajowych (bez tego kodu), to kontrahent powinien rozpoznać miejsce świadczenia usługi w kraju jej faktycznego wykonania, czyli w Austrii. W związku z tym będzie zobowiązany do jej opodatkowania austriackim podatkiem od wartości dodanej.PRZYKŁADDane jak w poprzednim przykładzie.Jeśli nie został podany NIP PL, podatnik powinien wykazać na fakturze odpowiednio:● wartość usługi netto w kwocie 1500 euro,● należny podatek 20% w kwocie 300 euro.Kwota należności za usługę wyniesie wówczas 1800 euro.W takiej sytuacji nie są Państwo zobowiązani do rozliczenia VAT od nabytej usługi z tytułu jej importu, gdyż miejsce jej świadczenia nie znajduje się w Polsce, tylko w Austrii, czyli tam, gdzie usługa została wykonana.Reasumując, opodatkowanie przez Państwo usługi VAT na zasadzie importu byłoby korzystniejsze od wariantu drugiego. Austriacki kontrahent obciążyłby Was wyłącznie należnością za usługę bez należnego podatku. Po rozliczeniu VAT od importu tej usługi, z jednoczesnym prawem do odliczenia podatku naliczonego, całe rozliczenie byłoby dla Was w rezultacie neutralne finansowo, a kwota należna za jej świadczenie niższa o austriacki podatek od wartości dodanej (w sytuacji z przykładu o 300 euro).● art. 17 ust. 1 pkt 4 i ust. 4, art. 27 ust. 2 pkt 3 lit d), art. 28 ust. 7, art. 97 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 195, poz. 1504OD 1 STYCZNIA VAT 2010Miejsce świadczenia usług na majątku ruchomym będzie uzależnione od tego, na czyją rzecz będą o¬ne świadczone. Jeśli będą świadczone na rzecz:● podatnika - miejscem ich świadczenia będzie miejsce, gdzie znajduje się siedziba lub stałe miejsce zamieszkania usługobiorcy, niezależnie od tego, czy nabywca usługi poda świadczeniodawcy swój numer VAT UE, czy nie (art. 28b ustawy). Nie będzie miał również znaczenia fakt, czy towary zostały wywiezione z kraju. Jeżeli nabywcą będzie podatnik, to będzie o¬n zawsze zobowiązany rozliczyć VAT za świadczącego usługę (art. 17 ust. 2 ustawy). Obowiązek rozliczenia VAT od importu usług będzie spoczywał na polskim podatniku jako nabywcy usługi, gdy świadczący usługę nie będzie posiadał w kraju siedziby, stałego miejsca zamieszkania, stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Nawet jeśli świadczący usługę będzie posiadał w Polsce stałe miejsce prowadzenia (np. zakład), to polski nabywca i tak rozliczy import usług, jeżeli to miejsce nie brało udziału w tym świadczeniu.Jednak na podstawie art. 97 ust. 3 ustawy nabywcy tych usług, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, będą zobowiązani złożyć zgłoszenie rejestracyjne.● podmiotu niebędącego podatnikiem - miejscem świadczenia będzie miejsce, w którym usługi są faktycznie świadczone (art. 28h pkt 2 ustawy).Nowe przepisy wprowadzają własną definicję podatnika dla celów ustalania miejsca świadczenia usług.W 2010 r. w takim przypadku jak wskazany w pytaniu Czytelnika miejsce świadczenia usługi polerowania będzie w kraju. Nabywca rozliczy import usług. Sposób rozliczenia importu usług nie uległ zmianie. Zmienił się tylko moment powstania obowiązku podatkowego. Dla usług, do których stosujemy zasadę ogólną (art. 28b ustawy), czyli tak jak w naszym przypadku, obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą wykonania usługi (art. 19 ust. 19a ustawy). Od tej zasady są wyjątki, gdy dla świadczonych usług przewidziano następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń. Wtedy obowiązek podatkowy będzie powstawał z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Jeśli usługi będą świadczone przez okres dłuższy niż rok i w danym roku nie będą upływać terminy płatności, to usługę będzie się uznawać z upływem każdego roku.