Podatnik niemiecki wystawił niemiecką fakturę za przejazd osób. Na fakturze nie podał numeru NIP ani adresu. Co polski podatnik powinien z taką fakturą zrobić? Jak zaksięgować taką fakturę (na kwotę 97 euro za przejazd do Niemiec i z powrotem)? Na fakturze widnieje tylko imię i nazwisko przedsiębiorcy. Czy powinienem rozliczyć tę fakturę jako import usług? Podatnik powinien rozliczyć tę fakturę jako import usług, pamiętając, że importem usług jest transport na odcinku krajowym. Miejsce świadczenia usług transportu i miejsce ich opodatkowania zostało w VAT uregulowane w sposób szczególny. Miejsce świadczenia tych usług decyduje o miejscu (kraju) ich opodatkowania.Miejsce świadczenia usługi transportuMiejscem świadczenia usługi transportu osób jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. Reguła ta ma zastosowanie zarówno według przepisów obowiązujących do końca 2009 r. (art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT), jak i przepisów, które wejdą w życie od 1 stycznia 2010 r. (art. 28f ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r.).Jaką stawkę zastosować, jeśli usługa transportu jest wliczona w cenę nabycia towaru Miejscem opodatkowania usługi transportu jest więc każdy kraj, w którym ten transport się odbywa. Podatnik, który przewozi osoby, powinien rozdzielić usługę transportu na kraje, przez które przewozi te osoby, biorąc pod uwagę pokonane odległości (kilometry przejechane przez poszczególne kraje). Generalnie do rozliczenia usługi jest zobowiązany jej wykonawca. Jednak jeżeli wykonawca usługi nie ma siedziby, miejsca zamieszkania lub miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski, zobowiązany do rozliczenia VAT jest nabywca usługi w związku z importem usługi transportowej. Oczywiście, pod warunkiem że nabywca jest podatnikiem VAT.Z faktury wystawionej przez niemieckiego usługodawcę powinno wynikać, kto jest zobowiązany do rozliczenia podatku. Powinna się tam znajdować odpowiednia adnotacja. Jeżeli jej tam nie ma, to mimo istniejących wątpliwości zalecane jest, aby polski podatnik rozliczył tę usługę jako import usług. Rozliczenie tej usługi w ten sposób spowoduje, że organy podatkowe nie zakwestionują rozliczenia VAT Czytelnika.Rozliczenie importu usługi transportuImport usług to świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT). Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obowiązek rozliczenia importu usług ciąży na podatnikach będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby (miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania) na terytorium kraju. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku opisanym w pytaniu. Czytelnik jest zatem zobowiązany do rozliczenia VAT należnego z tytułu importu usługi transportowej.Jak już wspomniano, opodatkowaniu w Polsce podlega tylko odcinek krajowy usługi transportowej. Natomiast wyodrębniony odcinek (lub odcinki) transportu odbywający się poza terytorium Polski nie podlega w Polsce opodatkowaniu.Podstawa opodatkowaniaCzytelnik (nabywca usługi) powinien samodzielnie wyodrębnić z faktury wystawionej przez niemieckiego kontrahenta wartość faktury przypadającą na odcinek krajowy. Będzie to dla niego podstawa opodatkowania. Od tak ustalonej wartości podatnik powinien naliczyć VAT należny.Stawka VATKwotę należności przypadającą na odcinek krajowy usługi transportowej podatnik powinien wykazać w fakturze wewnętrznej. Powinien w niej naliczyć również VAT należny według stawki krajowej. Należy pamiętać, że usługi taksówkowe i wynajmowania samochodów osobowych z kierowcą są opodatkowane stawką 7% na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 143 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.Faktura wewnętrznaCzytelnik może wystawić fakturę wewnętrzną w jednym egzemplarzu. Nie musi na niej wykazywać numeru NIP wykonawcy usługi (§ 23 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 rozporządzenia z 28 listopada 2008 r. w sprawie faktur).Obowiązek podatkowyObowiązek podatkowy z tytułu importu usługi transportowej powstaje z chwilą dokonania całości lub części zapłaty, nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usługi. Data wystawienia faktury przez zagranicznego usługodawcę oraz data wystawienia faktury wewnętrznej nie będą miały w tym przypadku wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego. W sytuacji opisanej w pytaniu Czytelnik prawdopodobnie zapłacił za usługę i otrzymał fakturę tego samego dnia. Data wystawienia faktury będzie więc tożsama z datą zapłaty. Obowiązek podatkowy będzie jednak wyznaczać data zapłaty za usługę, a nie data wystawienia faktury.Przeliczenie kwot wykazanych w walucie obcejElementem niezbędnym rozliczenia VAT jest dokonanie przeliczenia kwoty należności z waluty obcej na złote. Z § 5 ust. 6 rozporządzenia w sprawie faktur wynika bowiem, że przynajmniej kwoty podatku podatnik powinien wykazać na fakturze (w tym fakturze wewnętrznej) w złotych. Przeliczenia kwoty należności należy dokonać zgodnie z art. 31a ustawy o VAT, czyli według kursu waluty z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego. W tym przypadku będzie to więc kurs waluty z dnia poprzedzającego dzień dokonania zapłaty.Deklaracja VATVAT należny z faktury wewnętrznej podatnik powinien wykazać w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu usługi transportowej, czyli za okres, w którym usługa transportowa została zapłacona (art. 19 ust. 1, 4, ust. 13 pkt 2 lit. a i ust. 19 ustawy o VAT).Odliczenie VAT naliczonegoW deklaracji VAT, w której podatnik wykazał podatek należny z tytułu importu usługi, podatnik może wykazać VAT naliczony z tytułu importu usługi. VAT należny z tytułu importu usługi jest bowiem dla podatnika jednocześnie podatkiem naliczonym do odliczenia (art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT). Jeżeli więc Czytelnik jest czynnym podatnikiem VAT, a nabyte usługi transportu osób służą wykonywanej przez niego działalności opodatkowanej VAT, rozliczenie importu usługi będzie dla Czytelnika ekonomicznie neutralne.PRZYKŁAD12 października 2009 r. pan Jan, polski podatnik VAT czynny, zamówił taksówkę niemiecką w związku z planowanym spotkaniem biznesowym w Niemczech. Taksówka odebrała pana Jana z siedziby firmy w Polsce, zawiozła go na spotkanie do firmy w Niemczech. Po spotkaniu niemiecki taksówkarz zawiózł pana Jana z powrotem do firmy w Polsce. Za usługę pan Jan zapłacił 100 euro (data zapłaty 12 października 2009 r.). Taksówkarz wystawił niemiecką fakturę VAT dokumentującą wykonaną usługę (data wystawienia faktury: 12 października 2009 r.).Pan Jan jest obowiązany do rozliczenia VAT z tytułu importu usługi transportowej na odcinku krajowym. Pan Jan ustalił, że trasa wyniosła 20 km, a na odcinku krajowym wyniosła 10 km. W związku z tym stwierdził, że powinien ustalić podatek należny od należności przypadającej na odcinek krajowy, czyli 100 euro / 20 km x 10 km = 50 euro. Kwotę należności przeliczył według kursu z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego, czyli z dnia poprzedzającego dzień dokonania zapłaty. Ponieważ 12 października przypadał w poniedziałek, do przeliczenia przyjął kurs waluty z piątku 9 października 2009 r. (1 EUR = 4,2640 zł). Podstawą opodatkowania w imporcie usługi będzie kwota 50 EUR x 4,2640 zł = 213,20 zł. Pan Jan wystawił więc fakturę wewnętrzną z tytułu importu usługi transportowej na kwotę 213,20 zł i wykazał w niej VAT należny od tej usługi w wysokości 213,20 zł x 7% = = 14,92 zł.VAT należny i naliczony z tytułu importu usługi pan Jan wykazał w deklaracji VAT za październik (składanej do 25 listopada 2009 r.).