Ogólne zasady rozliczania leasingu w firmie – część 1

Leasing stanowi jedno z kluczowych źródeł finansowania działalności inwestycyjnej podmiotów gospodarczych, obok kredytu bankowego. Jest to forma finasowania, która umożliwia korzystanie z określonych dóbr bez konieczności natychmiastowego wydatkowania dużych sum pieniężnych. W ramach umowy leasingowej przedmiot leasingu pozostaje własnością leasingodawcy (instytucji finansującej), podczas gdy leasingobiorca (użytkownik) ma prawo do wykorzystywania tego dobra w swojej działalności gospodarczej w zamian za regularne opłaty leasingowe. Opcja ta często zawiera również możliwość ostatecznego nabycia przedmiotu leasingu.

Tematyka leasingu w kontekście bilansowym została szczegółowo opracowana w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”, zwanym dalej KSR 5. Celem Standardu jest uszczegółowienie zasad wyceny i ujęcia w księgach rachunkowych oraz prezentacji i ujawnień w sprawozdaniu finansowym aktywów i zobowiązań oraz kosztów i przychodów wynikających z umów leasingu, najmu i dzierżawy, co ma pomóc w rozwiązywaniu problemów, jakie rodzi stosowanie tych umów dla rachunkowości w praktyce. Klasyfikacja umów leasingu, najmu i dzierżawy dla celów tego Standardu została zilustrowana w schemacie nr 1.

Przedmiotem nazwanej umowy leasingu mogą być tylko rzeczy w postaci ruchomości i nieruchomości. Natomiast przedmiotem umowy nienazwanej o charakterze umowy leasingu mogą być zarówno rzeczy, jak i wartości niematerialne i prawne. Umowa leasingu musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności.

W myśl KSR 5 umowami leasingu są również nazwane w Kodeksie cywilnym umowy najmu i dzierżawy zawarte na czas oznaczony. W zakres umowy leasingu mogą też wchodzić dodatkowe (zależne) świadczenia związane z przedmiotem leasingu, jak np. utrzymanie lokali w stanie zdatnym do użytku (np. ogrzewanie, oświetlenie, woda, funkcjonowanie wind, utrzymanie czystości, ochrona) lub zapewnienie serwisu technicznego oddanych w leasing maszyn i urządzeń. W rozumieniu Standardu okres leasingu wynosi co najmniej 12 miesięcy.