Ustawa o automatyzacji KAS - już opublikowana

Ustawa o automatyzacji w swoim zasadniczym kształcie weszła w życie w ciągu 14 dni od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw, czyli 7 lipca 2022 r., ale od tej reguły są przewidziane liczne wyjątki.

E-Urząd Skarbowy i PUESC

E-Urząd Skarbowy i PUESC mają zastąpić portal podatkowy i stanowić platformę dwustronnej komunikacji między podatnikami a przedstawicielami fiskusa. Najistotniejsze zagadnienia związane z funkcjonowaniem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (dalej: PUESC) i e-Urzędu Skarbowego zostały uregulowane w ustawie z 16 ­listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (art. 35a-35e ustawy o KAS).

PUESC ma służyć załatwianiu spraw związanych z różnymi zadaniami realizowanymi przez KAS z zakresu:

● Prawa celnego,

● podatku akcyzowego,

● podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów,

● podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych,

● podatku od wydobycia niektórych kopalin,

● opłaty paliwowej,

● opłaty emisyjnej i

● gier hazardowych

- art. 35a ust. 1 ustawy o KAS.

W sprawach załatwianych przez PUESC przesyłanie wniosków, składanie zgłoszeń i deklaracji przez użytkowników do organów KAS oraz doręczanie korespondencji w tych sprawach przez organy KAS będzie następowało poprzez PUESC. Wyjątek stanowić będą pisma składane i doręczane w sprawach dotyczących wydawania przez organy KAS interpretacji ogólnych i interpretacji indywidualnych, gdyż pisma te będą składane i doręczane za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego (por. art. 35b ust. 1 pkt 2

lit. a ustawy o KAS).

E-Urząd Skarbowy będzie wykorzystywany do:

● załatwiania spraw pozostających we właściwości organów KAS, z wyjątkiem spraw zarezerwowanych na podstawie innych przepisów do wykonywania za pośrednictwem innych systemów teleinformatycznych KAS (tj. PUESC, KSeF czy e-TOLL) oraz

● kontaktów z podatnikami.

MF ogłosi w drodze obwieszczenia w "Monitorze Polskim" termin:

● uruchomienia usługi polegającej na udostępnianiu jednostkom organizacyjnym konta w e-Urzędzie Skarbowym oraz

● zaprzestania udostępniania usług na portalu podatkowym.

Dopiero z dniem określonym w obwieszczeniu utracą ważność zgody na doręczanie pism przez portal podatkowy wyrażone na podstawie art. 144 § 2 Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją.

Do czasu zaprzestania działania portalu podatkowego nadal będą miały zastosowanie przepisy dotychczasowe. W art. 24 ustawy o automatyzacji czytamy bowiem, że do składania i doręczania pism w sprawach pozostających we właściwości:

1) ministra właściwego do spraw finansów publicznych,

2) Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, z wyjątkiem spraw, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o KAS,

3) Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

- złożonych i wydanych do 30 września 2022 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.

"Stare" przepisy będą miały też zastosowanie do:

● pism umieszczonych na koncie użytkownika portalu podatkowego, który wyraził zgodę na doręczanie pism przez portal podatkowy, i niedoręczonych przed dniem określonym w obwieszczeniu oraz

● pism, w tym podań, deklaracji i pełnomocnictw, przesyłanych przez portal podatkowy do dnia poprzedzającego dzień określony w obwieszczeniu.

Ustawodawca przewidział zatem okres karencji dla pism wydawanych i doręczanych w okresie do 30 września 2022 r. Założył więc, że do tego czasu ukonstytuują się nowe rozwiązania w zakresie komunikacji z podatnikami, a zanim to nastąpi - wymiana pism z organami podatkowymi będzie następowała na dotychczasowych zasadach.

Grupy VAT - odroczone w czasie

Ustawą o automatyzacji ustawodawca przesunął termin wejścia w życie przepisów o tzw. grupach VAT. Możliwość tworzenia tego rodzaju grup podmiotów powiązanych, które byłyby traktowane jako jeden podatnik VAT, miała powstać już od 1 lipca 2022 r., ale decyzją ustawodawcy rozwiązanie to zostanie wdrożone dopiero od 1 stycznia 2023 r.

Oprócz przesunięcia terminu wejścia w życie przepisów o grupach VAT ustawodawca zdecydował się także na wprowadzenie dodatkowych obowiązków ewidencyjnych i informacyjnych, które będą obciążać członków grup VAT. W tym zakresie regulacje mają wejść w życie jeszcze później, bo 1 lipca 2023 r.

Obowiązek integracji terminali płatniczych z kasami rejestrującymi

1 lipca 2022 r. podatnicy posługujący się kasami rejestrującymi mieli zapewnić, aby były one zintegrowane z terminalami płatniczymi. Ustawa o automatyzacji przedłużyła termin na wykonanie tego obowiązku o 3,5 roku. Obowiązek ten ma być wykonany 1 stycznia 2025 r.

Obowiązek przekazywania informacji o transakcjach płatniczych

W okresie od 1 lipca 2022 r.do 31 grudnia 2024 r. agent rozliczeniowy będzie obowiązany do przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o transakcjach płatniczych akceptanta wykonywanych przy użyciu terminala płatniczego (art. 278b ustawy o KAS). Informacja, o której mowa, ma być przekazywana za okresy miesięczne w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest przekazywana, przy czym pierwsza informacja jest przekazywana nie później niż do 15 stycznia 2023 r. i obejmuje dane za miesiące od lipca do grudnia 2022 r.

Za niedopełnienie tego obowiązku agent rozliczeniowy może być ukarany grzywną w wysokości do 700 000 zł (art. 278e ustawy o KAS). Karę nakłada Szef Krajowej Administracji Skarbowej w drodze decyzji (od decyzji przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy).

Ponadto wprowadzono karę za utrudnianie wykonania kontroli opisanych obowiązków informacyjnych. Zgodnie z dodanym art. 278f ustawy o KAS, kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli, o której mowa w art. 278c, udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, w szczególności, kto wbrew żądaniu tej osoby nie okazuje dokumentu niezbędnego do sporządzenia informacji, o której mowa w art. 278b ust. 1 ustawy o KAS, lub dokument ten niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa - podlega grzywnie za przestępstwo skarbowe do 720 stawek dziennych.

Poza obowiązkiem regularnego raportowania, na żądanie organów podatkowych, agenci rozliczeniowi będą też zobowiązani przekazywać informacje o transakcjach płatniczych akceptanta wykonywanych przy użyciu terminala płatniczego (art. 49aa ustawy o KAS).

Agent rozliczeniowy będzie miał obowiązek:

● przekazania tej informacji w wymaganej formie elektronicznej w terminie 7 dni od dnia otrzymania żądania,

● przechowywania danych zawartych w informacjach przez 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dane zostały przekazane do naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celno-skarbowego (art. 49ab ustawy o KAS).

Za naruszenie obowiązków w tym zakresie organy KAS będą mogły nałożyć na zobowiązanego karę pieniężną do 10 000 zł (art. 49b ustawy o KAS).

Podstawa prawna:

● art. 24 ustawy z 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową - Dz.U. z 2022 r.poz. 1301

Ewa Sławińska

prawnik, redaktor naczelna "MONITORA księgowego"