Zasady zaliczania nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów
Wiele firm w związku z prowadzoną działalnością prędzej czy później napotyka problem braku terminowego regulowania należności. Brak zapłaty jest dla przedsiębiorcy zdarzeniem rodzącym negatywne skutki prawno-finansowe (zamrożone środki finansowe - brak towaru i brak zapłaty, często brak perspektyw na odzyskanie należności, powstanie straty, a nawet utrata płynności finansowej). Wierzyciel/podatnik może jednak zrekompensować sobie straty z tego tytułu poprzez utworzenie odpisu aktualizacyjnego albo odpisanie nieściągalnej wierzytelności.
Częstym problemem przedsiębiorców jest kwestia poprawnego zarachowania wymagalnych, a nieściągalnych wierzytelności, tj. takich należności, które wprawdzie są objęte tytułem wykonawczym (nakazem sądowym, wyrokiem) uzyskanym przez wierzyciela, ale których nie można skutecznie wyegzekwować od dłużnika (z powodu bezskuteczności egzekucji będącej następstwem braku po stronie dłużnika majątku nadającego się do egzekucji, tj. przedstawiającego wartość handlową).
UWAGA!
Poza przypadkami, gdy ustawa wyraźnie wskazuje na przynależność danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów, konieczne jest poddanie wydatku indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. W szczególności należy zbadać związek przyczynowo-skutkowy (związek między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu po stronie podatnika).
Zasadniczo w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) wierzytelności odpisane jako nieściągalne nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Jeśli jednak zostaną spełnione określone przesłanki wskazane w ustawie o CIT, wówczas istnieje możliwość zarachowania nieściągalnych wierzytelności w ciężar kosztów podatkowych. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Odpowiednio podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, jeśli (łącznie):