Rezerwy na świadczenia pracownicze

Rezerwy są to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne (art. 3 ust. 1 pkt 21 uor). Zgodnie z art. 35d uor rezerwy tworzy się na:

● pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego;

● przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość przyszłych zobowiązań.

Definicję rezerw spełniają rozliczenia międzyokresowe bierne (tzw. rezerwy na przyszłe zobowiązania), czyli kwoty zaliczane do kosztów bieżącego okresu, których poniesienie nastąpi jednak w przyszłości. Zgodnie z art. 39 ust. 2 uor jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności:

● ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, jeśli kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny,

● z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku.

Rezerwy na świadczenia pracownicze są przykładem biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Tworzenie rezerw jest związane z zasadą ostrożności (opisaną w art. 7 uor), zgodnie z którą w wyniku finansowym należy uwzględnić rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń. Tworzenie biernych rozliczeń okresowych kosztów jest spełnieniem zasady współmierności przychodów i kosztów (opisanej w art. 6 ust. 2 uor), w myśl której do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego należy zaliczyć koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które nie zostały jeszcze poniesione.