1. Rola dźwigni operacyjnej i dźwigni finansowej w planowaniu finansowym
Przedsiębiorstwa, tworząc plany budżetowe, które będą realizowane, stawiają sobie za jeden z głównych celów maksymalizowanie zysku netto, a co za tym idzie - zmaksymalizowanie zwrotu z zainwestowanych kapitałów przez udziałowców/akcjonariuszy.
Wysokość zysku netto oraz związane z tym stopy zwrotu z aktywów i kapitałów własnych są zależne od wielu czynników, m.in. od poziomu i rentowności sprzedaży, a także struktury kosztów i źródeł finansowania. Są to wielkości, którym trzeba, szczególnie w związku ze zbliżającym się końcem roku, bardzo dokładnie się przyjrzeć, żeby móc przygotować sprawdzający się budżet na następny rok.
Przy prognozowaniu powyższych wielkości należy pamiętać o mechanizmach związanych z dźwignią operacyjną oraz dźwignią finansową, których właściwe zastosowanie pozwala osiągnąć optymalną zyskowność oraz odpowiednią stopę zwrotu.
Dźwignia operacyjna
Dźwignia operacyjna opisuje relacje między wysokością sprzedaży a zyskiem operacyjnym. Kluczowym elementem jest tutaj marża na sprzedaży oraz wysokość kosztów stałych.
Jeżeli marża na sprzedaży jest dodatnia, to wzrost poziomu sprzedaży powoduje zwiększenie poziomu zysku operacyjnego. Przy czym marża na sprzedaży jest zdefiniowana jako różnica między ceną sprzedaży a poziomem jednostkowych kosztów zmiennych. Tak zdefiniowana marża służy: