Obrót wierzytelnościami - skutki w VAT

Wierzytelność (u wierzyciela) oraz dług (u dłużnika) mogą stanowić przedmiot obrotu gospodarczego. Zasady tego obrotu regulują art. 509-526 k.c. W obrocie należnościami i zobowiązaniami najczęściej zmienia się osoba wierzyciela. Transakcja ta, zwana przelewem wierzytelności, polega na tym, że wierzyciel w drodze umowy przenosi wierzytelność na osobę trzecią. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, np. roszczenie o zaległe odsetki. Instytucją bliźniaczą do przelewu wierzytelności jest przejęcie długu. Polega ono na tym, że osoba trzecia wstępuje na miejsce dłużnika, który zostaje zwolniony z długu. W pewnym uproszczeniu różnica między przelewem wierzytelności a przejęciem długu dotyczy tego, w czyje miejsce (wierzyciela czy dłużnika) wstępuje osoba trzecia. Dla wierzyciela istniejąca należność jest wierzytelnością, dlatego przeniesienie prawa do niej stanowi przelew wierzytelności. Natomiast dla dłużnika zobowiązanie stanowi dług. Może on zostać zwolniony z tego zobowiązania, jeśli osoba trzecia dokona przejęcia długu.

1. Czy sprzedaż wierzytelności własnej podlega VAT

Niewielu przedsiębiorców nie ma kłopotów z odzyskaniem swoich należności. Kontrahentowi zawsze może przydarzyć się "wpadka", nawet niezawiniona. Przedsiębiorca, który ma nieuregulowane przez kontrahenta należności, może je sprzedać. Służy temu instytucja przelewu (cesji) wierzytelności, o której mowa w art. 509-518 k.c. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami (np. odsetkami) i brakami (np. przedawnieniem).