Jak rozliczać zaliczki u sprzedawcy i nabywcy
Bardzo często w obrocie gospodarczym dokonanie umówionych transakcji (wydanie towarów lub wykonanie usług) poprzedzają wpłaty zaliczek czy zadatków na ich poczet. Otrzymywanie i wpłacanie zaliczek i zadatków wywołuje określone skutki w VAT po stronie zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy.
1. Skutki otrzymania zaliczki lub zadatku przez sprzedawcę
Przepisy ustawy o VAT wprowadzają zasadę, że otrzymanie zaliczki lub zadatku przez sprzedawcę skutkuje u niego powstaniem obowiązku podatkowego (art. 19 ust. 11 ustawy o VAT). Jeśli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania, w tej części. Należy dodać, że przepis art. 19 ust. 11 ustawy o VAT ma zastosowanie do dostaw towarów i świadczenia usług, dla których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku dostaw towarów i usług, dla których przepisy, zwłaszcza art. 19 ust. 13 ustawy o VAT, przewidują szczególny sposób powstawania obowiązku podatkowego.
PRZYKŁAD
Do sklepu meblowego zgłosił się klient i zamówił kanapę za 8000 zł brutto (6557,38 zł netto + 1442,62 zł VAT). Na poczet tego zamówienia klient wpłacił 2000 zł zaliczki. W konsekwencji w tej części (tj. w kwocie 2000 zł brutto, a więc 1639,34 zł + 360,66 zł) powstał obowiązek podatkowy z tytułu dostawy kanapy.
Powstanie obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania zaliczki lub zadatku oznacza przede wszystkim, że dostawę towaru lub świadczenie usługi w odpowiedniej części (tj. w części, w jakiej powstał obowiązek podatkowy) należy wykazać w ewidencji VAT (w rejestrze sprzedaży) oraz w deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D za miesiąc/kwartał powstania obowiązku podatkowego.
WAŻNE!
Podatnicy rozliczają VAT od otrzymanych zaliczek, gdy są one związane z konkretnymi dostawami lub usługami.
Jak czytamy w piśmie z 11 listopada 2008 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, nr IBPP3/443- -589/08/AB: