Podatek rolny - Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016
Ustawa
z 15 listopada 1984 r.
o podatku rolnym
(j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 1381; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1045)*
* Tabela uwzględnia zmiany w ustawie o podatku rolnym wprowadzone:
- ustawą z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1045) - obowiązujące od 1 stycznia 2016 r.
W tabeli pominięto zmiany polegające na tym, że w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a i b oraz w art. 6a ust. 8 użyte w różnych przypadkach wyrazy "Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa" zastąpiono użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "Agencja Nieruchomości Rolnych".
| Treść przepisu przed nowelizacją | Treść przepisu po nowelizacji |
| Art. 1. [Zakres przedmiotowy] | Art. 1. [Zakres przedmiotowy] |
| Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. | Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. |
| Komentarz: Z zakresu przedmiotowego ustawy zniknęło określenie "grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych". Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. Ustawą o podatku rolnym objęte są zatem grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne (z wyłączeniem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza). | |
| Art. 4. [Podstawa opodatkowania] | Art. 4. [Podstawa opodatkowania] |
| (...) 7. Grunty pod stawami zarybionymi bez względu na miejsce położenia przelicza się na hektary przeliczeniowe według następujących przeliczników: 1) 1 ha stawu zarybionego łososiem, trocią, głowacicą, palią i pstrągiem - 1,0 ha przeliczeniowy; 2) 1 ha stawu zarybionego innymi gatunkami ryb - 0,20 ha przeliczeniowego. | (...) 7. Grunty pod stawami, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, grunty pod rowami oraz grunty rolne zabudowane - bez względu na zaliczenie do okręgu podatkowego - przelicza się na hektary przeliczeniowe według następujących przeliczników: 1) 1 ha gruntów pod stawami zarybionymi łososiem, trocią, głowacicą, palią i pstrągiem oraz gruntów rolnych zabudowanych - 1 ha przeliczeniowy; 2) 1 ha gruntów pod stawami zarybionymi innymi gatunkami ryb, gruntów pod stawami niezarybionymi, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych oraz gruntów pod rowami - 0,20 ha przeliczeniowego. |
| 8. Grunty pod stawami niezarybionymi przelicza się na hektary przeliczeniowe według przeliczników ustalonych w ust. 5. | uchylony |
| Brak odpowiednika | (...) 9. Jeżeli nie można ustalić przelicznika powierzchni użytków rolnych na podstawie ust. 5-7, przyjmuje się, że 1 ha fizyczny odpowiada 1 ha przeliczeniowemu. |
| Komentarz: Od 1 stycznia 2016 r. w przepisie dodano przeliczniki dla niektórych gruntów. Wprowadzono przeliczniki dla gruntów, które często nie posiadają klasyfikacji gleboznawczej, co powoduje znaczne trudności w prawidłowym ustaleniu liczby hektarów przeliczeniowych i opodatkowaniu tych gruntów. W związku z objęciem gruntów pod stawami niezarybionymi dyspozycją art. 4 ust. 7, uchylono art. 4 ust. 8. Dodatkowo wprowadzono przepis art. 4 ust. 9, zgodnie z którym, jeżeli nie można ustalić przelicznika na zasadach określonych w ustawie, przyjmuje się, że 1 ha fizyczny odpowiada 1 ha przeliczeniowemu. Ma to pozwolić na uniknięcie sytuacji, w których na skutek błędnych oznaczeń w ewidencji gruntów i budynków nie da się przeliczyć użytków rolnych, czego efektem jest ich nieopodatkowanie. | |
| Brak odpowiednika | Art. 6a. [Obowiązek podatkowy] (...) 6a. Nie wszczyna się postępowania, a postępowanie wszczęte umarza, jeżeli wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekraczałaby, określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. poz. 1529). W takim przypadku decyzję umarzającą postępowanie pozostawia się w aktach sprawy, a organ jest nią związany od chwili wydania. Do zmiany decyzji umarzającej postępowanie przepis art. 254 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613, 699 i 978) stosuje się odpowiednio. |
| Brak odpowiednika | (...) 10a. W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty. |
| Komentarz: Zmiana art. 6a ust 6a. Zgodnie z obowiązującym aktualnie cennikiem usług powszechnych w obrocie krajowym i zagranicznym operatora wyznaczonego - Poczty Polskiej S.A., najniższy koszt przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru wynosi łącznie 6,10 zł. W przypadku gdy kwota podatku, wynikająca z zobowiązania podatkowego w podatku rolnym, leśnym lub od nieruchomości, wyniosłaby mniej niż 6,10 zł, należy zastosować wskazany przepis. Konsekwencją wprowadzenia tego przepisu jest rezygnacja z doręczania decyzji i poboru podatku w przypadkach, gdy kwota zobowiązania jest niższa od kosztów przesyłki poleconej. Zmiana art. 6 ust. 10a. Do końca 2015 r. podatek rolny był płatny w proporcjonalnych ratach. Od początku 2016 r. zasady te zostały zachowane tylko dla podatków w kwocie wyższej niż 100 zł. Do tej kwoty płatności trzeba dokonać w terminie obecnej pierwszej raty. Korzystne jest to, że o zapłaceniu podatku trzeba będzie pamiętać raz w roku. Wadą jest oczywiście konieczność jednorazowego uiszczenia całej sumy. Powyżej 100 zł płatność podatku pozostaje na dotychczasowych zasadach. Zmiany obowiązują od 1 stycznia 2016 r. | |
| Art. 6c. [Łączne zobowiązanie pieniężne - nakaz płatniczy] | Art. 6c. [Łączne zobowiązanie pieniężne - nakaz płatniczy] |
| 1. Osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala organ podatkowy w jednej decyzji (nakazie płatniczym), z zastrzeżeniem ust. 2. | 1. Osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala organ podatkowy w jednej decyzji (nakazie płatniczym), z zastrzeżeniem ust. 2. Przepisy art. 6a ust. 6a i 10a stosuje się odpowiednio. |
| Komentarz: Od 1 stycznia 2016 r. nowe zasady płatności określone w przepisach art. 6a ust. 6a i 10a mają zastosowanie również do zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego. Uwaga! Na temat tych zmian wypowiedziało się Ministerstwo Finansów w piśmie Dyrektora Departamentu Podatków Lokalnych w Ministerstwie Finansów z 23 października 2015 r. do Burmistrza Miasta ...... w sprawie stosowania, obowiązujących od 1 stycznia 2016 r., przepisów z zakresu łącznego zobowiązania pieniężnego (sygn. PL-LS.834.101.2015). Jak zauważono w tym piśmie: Od 1 stycznia 2016 r., w związku z wejściem w życie zmian wynikających z ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1045), w sytuacji gdy wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekraczałaby, określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. poz. 1529), postępowanie nie będzie wszczynane, a postępowanie wszczęte będzie podlegało umorzeniu (art. 6a ust. 6a ustawy o podatku rolnym). Ponadto, gdy kwota podatku nie będzie przekraczała 100 zł, podatek będzie płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty (art. 6a ust. 10a ustawy o podatku rolnym). Przepisy art. 6a ust. 6a i ust. 10a, zgodnie ze znowelizowaną treścią art. 6c ust. 1 ustawy o podatku rolnym, będą miały odpowiednie zastosowanie do zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego. Powyższe oznacza stosowanie zasady niewszczynania postępowania i umarzania postępowania wszczętego w przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe na dany rok podatkowy, pobierane w formie łącznego zobowiązania pieniężnego, nie przekroczyłoby kosztów określonych w ustawie. | |
| Art. 12. [Zwolnienia podatkowe] | Art. 12. [Zwolnienia podatkowe] |
| (...) 2. Od podatku rolnego zwalnia się również: 1) uczelnie; | (...) 2. Od podatku rolnego zwalnia się również: 1) uczelnie; zwolnienie nie dotyczy gruntów przekazanych w posiadanie podmiotom innym niż uczelnie; |
| (...) 12. Zwolnienie od podatku rolnego, o którym mowa w ust. 2 pkt 5a, stanowi pomoc de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006). | (...) 12. Zwolnienie i ulga, o których mowa w: 1) ust. 1 pkt 4-6 i ust. 6, stanowią pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9); 2) ust. 2 pkt 5a, stanowi pomoc de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 1). |
| Komentarz: Od 1 stycznia 2016 r. doprecyzowano zakres zwolnienia uczelni z podatku rolnego przez wyłączenie z zakresu zwolnienia gruntów przekazanych przez uczelnię w posiadanie innym podmiotom niż uczelnie. Jak słusznie zauważono w uzasadnieniu do ustawy, nie ma przesłanek dla korzystania z preferencji przez uczelnię z tytułu gruntów wydzierżawionych innym podmiotom na cele rolnicze. Do końca 2015 r. uczelnia mogła nadal korzystać ze zwolnienia podmiotowego, mimo że sama nie użytkowała gruntów i były one wykorzystywane przez inne podmioty na inną działalność niż działalność statutowa uczelni. Zmiana art. 12 ust. 12 pkt 5a upr polega na powołaniu aktualnego rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Dodatkowo, by umożliwić udzielanie producentom rolnym pomocy, w związku z nabyciem użytków rolnych, w formie zwolnienia z podatku rolnego, przyjęto, że pomoc ta jest udzielana w formule de minimis w rolnictwie. Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. | |
| Art. 13a. [Ulga podatkowa z tytułu odbywania służby wojskowej] | Art. 13a. [Ulga podatkowa z tytułu odbywania służby wojskowej] |
| 1. Przy opodatkowaniu gospodarstw rolnych: 1) żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową lub długotrwałe przeszkolenie wojskowe, 2) osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej w formie skoszarowanej - prowadzących te gospodarstwa bezpośrednio przed powołaniem do służby, stosuje się ulgę w podatku rolnym w wysokości 60%. 2. Przy opodatkowaniu gospodarstw rolnych członków rodzin osób wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 2, które bezpośrednio przed powołaniem do służby pracowały w tych gospodarstwach, zamieszkiwały i nie osiągały przychodów z innych źródeł, stosuje się ulgę w podatku rolnym w wysokości 40%. 3. Ulgi określone w ust. 1 i 2 stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osoba została powołana do odbycia służby wojskowej, do końca miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie z tej służby. | uchylony |
| Komentarz: Od 1 stycznia 2016 r. uchylono art. 13a upr przewidujący ulgę w podatku rolnym dla żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową i ich rodzin. Konsekwencją uchylenia art. 13a będzie likwidacja ulgi żołnierskiej, ze względu na brak obowiązkowej służby wojskowej. | |
| Art. 13c. [Ulga w razie wystąpienia klęski żywiołowej] | Art. 13c. [Ulga w razie wystąpienia klęski żywiołowej] |
| 1. W razie wystąpienia klęski żywiołowej, która spowodowała istotne szkody w budynkach, ziemiopłodach, inwentarzu żywym lub martwym albo w drzewostanie, przyznaje się podatnikom ulgi w podatku rolnym przez zaniechanie jego ustalania albo poboru w całości lub w części, w wysokości zależnej od rozmiarów strat spowodowanych klęską w gospodarstwie rolnym. | 1. W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, o którym mowa w ustawie z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. z 2014 r., poz. 333 i 915), organ podatkowy może przyznać podatnikowi ulgę w podatku rolnym przez zaniechanie jego ustalenia albo poboru w całości lub w części, w wysokości zależnej od rozmiarów strat spowodowanych klęską w gospodarstwie rolnym. |
| (...) 3. Ulgę przyznaje się za ten rok podatkowy, w którym klęska miała miejsce; jeżeli klęska miała miejsce po zapłaceniu podatku za dany rok, ulgę stosuje się w następnym roku podatkowym. | (...) 3. Ulgę przyznaje się za ten rok podatkowy, w którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej. Jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzony został po zapłaceniu podatku za dany rok, ulgę stosuje się w następnym roku podatkowym. |
| Komentarz: Nadanie nowego brzmienia art. 13c ust. 1 i 3 upr wynika z konieczności doprecyzowania przepisów dotyczących przyznawania ulg w podatku rolnym w razie wystąpienia klęski żywiołowej przez odniesienie się do pojęcia stanu klęski żywiołowej określonego w ustawie z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. z 2014 r., poz. 333). Doprecyzowano również, że to organ podatkowy może przyznać ulgi określone w tym przepisie. Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. | |
| Art. 13d. [Stosowanie ulg i zwolnień z urzędu i na wniosek] | Art. 13d. [Stosowanie ulg i zwolnień z urzędu i na wniosek] |
| (...) 4. W przypadku zbiegu prawa do zwolnień i ulg z różnych tytułów, przy ustalaniu zobowiązania podatkowego w zakresie podatku rolnego na dany rok podatkowy w pierwszej kolejności stosuje się ulgi określone w art. 13b, następnie w art. 12, w art. 13a i w art. 13. Podstawę obliczenia ulgi z danego tytułu stanowi należny podatek po zastosowaniu ulgi z tytułu poprzedzającego. | (...) 4. W przypadku zbiegu prawa do zwolnień i ulg z różnych tytułów, przy ustalaniu zobowiązania podatkowego w zakresie podatku rolnego za dany rok podatkowy w pierwszej kolejności stosuje się ulgi określone w art. 13b, następnie w art. 12 i w art. 13. Podstawę obliczenia ulgi z danego tytułu stanowi należny podatek po zastosowaniu ulgi z tytułu poprzedzającego. |
| Komentarz: Zmiana ma charakter porządkujący. Nadanie od 1 stycznia 2016 r. nowego brzmienia art. 13d ust. 4 upr wynika z uchylenia art. 13a upr. | |
| Brak odpowiednika | Art. 13f. [Ulga inwestycyjna a prawo UE] |
|
| 1. Ulga, o której mowa w art. 13, stanowi: 1) pomoc na inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne w gospodarstwach rolnych powiązane z produkcją podstawową produktów rolnych zgodnie z warunkami ustanowionymi w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznającym niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE L 193 z 01.07.2014, str. 1) lub 2) pomoc w ramach programu pomocowego notyfikowanego Komisji Europejskiej. 2. Ulgi, o których mowa w art. 13c i art. 13e, stanowią pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym. |
| Komentarz: Dodany przepis art. 13f ustawy o podatku rolnym objął również ulgę inwestycyjną określoną w art. 13 tej ustawy. Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. | |
STAWKA PODATKU ROLNEGO W 2016 R.
W 2016 r. zmieniła się wysokość podatku rolnego:
| Średnia cena skupu żyta za okres 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający 2015 r. wynosi | 53,75 zł za 1 dt.* |
| Podatek rolny |
|
| Od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych (równowartość pieniężna 2,5 dt żyta) | Za 2016 r. wynosi 134,38 zł |
| Od 1 ha gruntów pozostałych (równowartość pieniężna 5 dt żyta) | Za 2016 r. wynosi 268,75 zł |
* Komunikat Prezesa GUS z 19 października 2015 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2016 (M.P. z 2015 r., poz. 1025).
_ _
