Koszty reprezentacji - rozbieżności interpretacyjne
Kosztów uzyskania przychodów nie stanowią koszty reprezentacji, w szczególności wydatki poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof). Ustawy o podatku dochodowym nie zawierają definicji użytego w tym przepisie pojęcia "koszty reprezentacji". Od wielu lat trwa spór co do tego, jak je rozumieć.
Spór co do tego, czym jest reprezentacja, będzie trwał dopóty, dopóki ustawodawca nie zdecyduje się na wprowadzenie do ustaw o podatku dochodowym jej ustawowej definicji lub uzna ją za koszt podatkowy. Do tego czasu zaliczanie wszelkich wydatków związanych z wizerunkiem podatnika do kosztów podatkowych będzie związane z ryzykiem. W dalszym ciągu najlepszym zabezpieczeniem dla podatnika jest zwrócenie się o indywidualną interpretację. Jeżeli będzie ona niekorzystna, pozostaje jej zaskarżenie do sądu administracyjnego. Ostatnie wyroki wskazują jednak, że rozumienie pojęcia "reprezentacja" zmienia się na mniej korzystne dla podatników. Przedstawiamy wybrane wyroki i interpretacje podatkowe dotyczące tych zagadnień.
I. Niekorzystna definicja reprezentacji
Obecnie w NSA są dwie linie orzecznicze dotyczące kosztów reprezentacji. Pierwsza zakłada, że wydatki w restauracji na posiłki zwyczajowo przyjęte w obecnych realiach życia nie są kosztem reprezentacji i mogą być kosztem uzyskania przychodów podatnika. Zgodnie zaś z drugą, przeważającą linią orzeczniczą, wydatki na zakup żywności i napojów nie są kosztem uzyskania przychodów, bez względu na ich wystawność lub miejsce świadczenia. Przedstawiamy fragment postanowienia, w którym NSA niekorzystnie dla podatników zdefiniował pojęcie "kosztów reprezentacji".
Tak więc bez potrzeby definiowania pojęcia "reprezentacja" można stwierdzić, że wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. usługi gastronomiczne, zakup żywności, napojów, w tym alkoholowych, zalicza się do kategorii koszty reprezentacji. Oznacza to, że wydatki te, niezależnie od miejsca ich świadczenia (restauracja, siedziba podatnika) zawsze będą stanowiły koszty reprezentacji i jako takie nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów. Za nieprawidłowe należy uznać również zawężanie pojęcia reprezentacji tylko do reprezentacji okazałej, wystawnej, kosztownej. Gdyby przyjąć taką wykładnię, powstałby problem niemożliwy wręcz do rozwiązania, a mianowicie kwestia oceny, co jest okazałe, wystawne i kto i na podstawie jakich kryteriów miałby o tym decydować.