Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe w bilansie

Celem tworzenia rezerw i dokonywania rozliczeń międzyokresowych kosztów jest zapewnienie prezentowania w sprawozdaniu finansowym prawidłowego wyniku finansowego (zysku lub straty). Przykładowo, w art. 6 ust. 2 jest mowa o zapewnieniu współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów przez zaliczanie do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego kosztów lub przychodów dotyczących przyszłych okresów oraz kosztów przypadających na ten okres sprawozdawczy, które nie zostały jeszcze poniesione.

Na podstawie ustaleń ustawy o rachunkowości oraz odpowiednim grupowaniu i ewidencjonowaniu w księgach rachunkowych operacji z tytułu tworzenia rezerw i dokonywania czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów i rozliczeń międzyokresowych przychodów, odpowiednie dane w tym zakresie podlegają prezentowaniu w bilansie.

Tworzenie rezerw na odroczony podatek dochodowy oraz ustalanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z postanowień art. 37 ustawy o rachunkowości. Rezerwę na odroczony podatek dochodowy tworzy się w jednostkach osób prawnych od dodatnich różnic przejściowych między wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów, stosując stawkę podatku dochodowego, jaka będzie obowiązywać w roku powstania obowiązku podatkowego (aktualna stawka wynosi 19%). Zakładając, że na dzień bilansowy 2004 r. dodatnie różnice przejściowe wyniosły 10 000 zł z tego:

• naliczone memoriałowo dodatnie różnice kursowe od należności zagranicznych 4000 zł,

• należne odsetki od udzielanych pożyczek 6000 zł.

Rezerwa na odroczony podatek wyniesie 10 000 zł × 19% = 1900 zł.

Jeżeli dodatnie różnice przejściowe z roku ubiegłego zostały w 2004 r. w pełni rozliczone, to rezerwę na 31 grudnia 2004 r. stanowić będzie kwota 1900 zł podlegająca księgowaniu Dt konto 87 „Podatek dochodowy”, Ct konto 83-1 „Rezerwa na odroczony podatek dochodowy”. Kwotę rezerwy wykazuje się w pasywach bilansu w poz. B.I.1.