Jakie konsekwencje ubezpieczeniowe powoduje udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego

urlop bezpłatny, ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne

Pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego wyłącznie na wniosek pracownika. Oznacza to, że zatrudnionego nie można wysłać na urlop bez wniosku i wbrew jego woli. Takie udzielenie urlopu jest bowiem bezskuteczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15 października 1996 r., sygn. akt III AUa 34/96, OSA 1997/10/35). W okresie tak udzielonego urlopu pracownik zachowuje prawo zarówno do świadczeń chorobowych, jak i zdrowotnych.

Przerwy w ubezpieczeniach społecznych

Pracownik, któremu został udzielony urlop bezpłatny, w okresie tego urlopu nie podlega zarówno ubezpieczeniom społecznym, jak i zdrowotnemu. Wprawdzie w dalszym ciągu pozostaje w stosunku pracy, ale nie świadczy pracy, a pracodawca nie wypłaca mu wynagrodzenia.

Pracodawca jako płatnik składek musi składać za pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym imienny raport ZUS RSA z kodem pracowniczym (01 10 xx), podając okres przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z kodem świadczenia przerwy 111 (urlop bezpłatny). Raport ten należy składać za każdy miesiąc przebywania pracownika na urlopie bezpłatnym. Wykazany w raporcie okres przerwy "od-do" nie może wykraczać poza miesiąc kalendarzowy, za który jest sporządzany raport. Nie może być ani wcześniejszy, ani późniejszy, a zatem musi dotyczyć wyłącznie miesiąca, za który jest składany.

PRZYKŁAD

Dariusz L. będzie przebywał na urlopie bezpłatnym w okresie od 1 sierpnia do 30 września 2013 r. Za sierpień 2013 r. pracodawca złożył za niego raport ZUS RSA (z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 xx), w którym podał okres od 01.08.2013 do 31.08.2013 i kod świadczenia/przerwy 111 (urlop bezpłatny). Gdyby składając dokumenty rozliczeniowe za sierpień 2013 r. pracodawca nie złożył tego raportu, nie mógłby wykazać urlopu bezpłatnego przypadającego w sierpniu w raporcie ZUS RSA składanym za kolejny miesiąc. Gdy raport nie zostanie złożony za sierpień, to należy go złożyć za ten miesiąc w trybie korekty (wraz z korektą deklaracji ZUS DRA). Raport ZUS RSA należy też złożyć za wrzesień.