Nagroda a premia - różnice, podobieństwa i obciążenia podatkowo-składkowe

Aldona Salamon

ekspert ds. wynagrodzeń, wykładowca

Niejednokrotnie zastanawiamy się, jak nazwać przyznany pracownikowi składnik wynagrodzenia - nagrodą czy może lepiej premią? Pytanie to wynika z nazewnictwa. Nagroda, która często zwana jest inaczej premią uznaniową, często mylona jest z premią regulaminową. Czy istnieją różnice między tymi dwoma świadczeniami, a jeśli tak, to na czym polegają? Czy przy wypłacie każdego z tych świadczeń na pracodawcy ciążą te same obowiązki w zakresie naliczania składek i podatku? Te i podobne pytania budzą szereg wątpliwości zarówno wśród pracodawców, jak i pracowników.

PODSTAWY PRAWNE

w Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) - art. 105

w Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) - art. 12, zwana dalej updof

w Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.) - § 2 ust. 1 pkt 1, zwane dalej rozporządzeniem składkowym

Nagroda

Nagroda została przez ustawodawcę uregulowana w art. 105 Kodeksu pracy. Może być przyznana pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości szczególnie przyczyniają się do wykonywania zadań zakładu. Odpis zawiadomienia o przyznaniu nagrody pracodawca składa do akt osobowych pracownika. Ze wskazanej regulacji nie wynika zatem obowiązek przyznawania nagród, a jedynie możliwość. Gdyby takiej regulacji nie było, to pracodawca, kierując się zasadą uprzywilejowania pracowników i tak mógłby takie nagrody przyznawać.