SPOSOBY NA PRZETRWANIE KRYZYSU

WSTĘP

Kryzys gospodarczy, który dotknął kraje wysoko rozwinięte, jest też odczuwalny w Polsce. Pracodawcy zostali zmuszeni do ograniczania lub obniżania kosztów swojej działalności. Najprostszą metodą jest zwolnienie określonej grupy pracowników, a pozostałym obniżenie wynagrodzenia.

Aby ograniczyć rozmiar zwolnień oraz zabezpieczyć interesy zwalnianych pracowników, ustawodawca nałożył na pracodawcę wiele obowiązków zarówno organizacyjnych, jak i finansowych, które zostały uregulowane przepisami ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.), zwanej dalej ustawą o zwolnieniach grupowych.

SPOSOBY OGRANICZENIA KOSZTÓW ZATRUDNIENIA

Decyzja o zwolnieniu wszystkich pracowników jest bezwzględnie konieczna, gdy pracodawca wyrokiem sądu kończy swoją działalność bądź sam zadecyduje o jej zakończeniu.

Natomiast gdy pracodawca znajdzie się w trudnej sytuacji gospodarczej, która nie powoduje jednak konieczności zakończenia jego działalności, powinien rozważyć możliwość podjęcia innych działań pozwalających na przetrwanie kryzysu niż zwalnianie pracowników.

Pracodawca, mający problemy finansowe, może obecnie skorzystać z kilku możliwości ograniczenia "podstawowych" kosztów zatrudnienia pracowników, jakimi są płace oraz różnego typu świadczenia pozapłacowe. Zmiany te mogą mieć charakter czasowy lub stały, przy czym te ostatnie mogą wiązać się z koniecznością dokonywania wypowiedzeń zmieniających. Zmiany czasowe wymagają zazwyczaj tylko zawarcia stosownego porozumienia z pracownikami.

Zawieszenie obowiązywania przepisów zakładowych

Możliwość okresowego pogorszenia warunków płacowych przewidują przepisy Kodeksu pracy już od 2002 r. Wówczas weszło w życie kilka unormowań dotyczących tej kwestii.

Najczęstszą podstawą do takich działań jest u różnego rodzaju pracodawców art. 9¹ k.p.

Paragraf 1 tego artykułu dopuszcza zawarcie porozumienia o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, jeśli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy. Przepis ten określa stosunkowo szeroko możliwość dokonania wspomnianego zawieszenia. Możliwe jest więc zawieszenie postanowień regulaminów wynagradzania, premiowania, a także pozbawienie mocy tych przepisów regulaminów pracy, które dotyczą rozmaitych szczególnych przywilejów pracowników zatrudnionych w danym zakładzie pracy.