HARMONOGRAMY CZASU PRACY W PRAKTYCE - GOTOWE ROZWIĄZANIA

WSTĘP

Planowanie czasu pracy nie wymaga tworzenia harmonogramów (grafików) czasu pracy tylko w najprostszych przypadkach organizacji pracy, np. przy pracy biurowej wykonywanej od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 17.00. Harmonogramów nie tworzy się zazwyczaj tylko w podstawowym czasie pracy, gdyż w jego przypadku możliwe jest ustalenie w regulaminie pracy (układzie zbiorowym pracy lub obwieszczeniu) stałego rozkładu czasu pracy, który tak naprawdę zastąpi harmonogram. W innych systemach czasu pracy harmonogramy muszą być tworzone, a spore odrębności w tym zakresie dotyczą niektórych grup zawodowych, jak np. kierowców, pracowników służby zdrowia, instytucji kultury.

ORGANIZACJA PRACY W KODEKSOWYCH SYSTEMACH CZASU PRACY

Rozkład czasu pracy stanowi element organizacji czasu pracy. Samo pojęcie "rozkład czasu pracy" wielokrotnie pojawia się w przepisach prawa pracy, zarówno w Kodeksie pracy, jak i innych ustawach (np. ustawie o czasie pracy kierowców, ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców czy ustawach o pracownikach samorządowych, o pracownikach urzędów państwowych oraz o służbie cywilnej). Jednak nigdzie nie określono definicji rozkładu czasu pracy.

W myśl art. 150 § 1 k.p. rozkład czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy, lub w obwieszczeniu, jeśli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy i nie ma obowiązku tworzenia regulaminu pracy. Tożsama regulacja znalazła się w art. 18 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (DzU nr 92, poz. 879 ze zm.). Odpowiednikiem tych przepisów jest także regulacja zawarta w art. 42 ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458 ze zm.), zgodnie z którą regulamin pracy jednostki określa porządek wewnętrzny i rozkład czasu pracy w sposób zapewniający obywatelom załatwianie spraw w dogodnym dla nich czasie. W praktyce przyjmuje się, że rozkład czasu pracy stanowi model organizacji czasu pracy. W szczególności ma on określać czas, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy, z uwzględnieniem norm czasu pracy, okresu rozliczeniowego i przysługujących pracownikowi przerw w pracy. Stanowi doprecyzowanie tego, jak nominalny czas pracy, wynikający z danego systemu czasu pracy, zostanie zagospodarowany, a także uściśla czas wolny pracownika od pracy.