KODEKS PRACY. KOMENTARZ DLA PRAKTYKÓW

Waldemar Gujski, Magdalena Przybysz

Gujski Zdebiak Kancelaria Adwokacko-Radcowska

Art. 40. Przepisu art. 39 nie stosuje się w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

1. Przepis art. 40 k.p. stanowi wyjątek od ochrony pracownika w wieku przedemerytalnym, ustanowionej w art. 39 k.p. Dopuszcza on jej uchylenie i umożliwia wypowiedzenie umowy o pracę w sytuacji, gdy w okresie czterech lat poprzedzających nabycie prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uzyskał on prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Komentowany przepis nie dotyczy pracowników, którzy posiadają prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Podlegają oni zatem ochronie przewidzianej w art. 39 k.p.

2. Aby w określonej sytuacji możliwe było zastosowanie przepisu art. 40 k.p., pracownik powinien "uzyskać prawo do renty", co oznacza przyznanie tego świadczenia na podstawie prawomocnej decyzji oddziału ZUS. Nie wystarcza samo złożenie wniosku o przyznanie prawa do renty.

Pracodawcy przysługuje zatem prawo do wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę dopiero wówczas, kiedy pracownik uzyskał już prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Art. 41. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

1. Komentowany przepis odnosi się do wszystkich wypowiadalnych rodzajów umów o pracę. Zakaz ten skierowany jest przy tym jedynie do pracodawcy. Pracownik może za wypowiedzeniem rozwiązać stosunek pracy.

2. Zakaz wypowiedzenia obejmuje także zmianę warunków pracy lub płacy (zakaz wypowiedzenia zmieniającego - art. 42 k.p.).

 Ochrona przewidziana w omawianym przepisie dotyczy wszystkich rodzajów urlopów, a nie tylko urlopu wypoczynkowego. Odnosi się on także m.in. do urlopu macierzyńskiego, wychowawczego, bezpłatnego, urlopu "na żądanie", urlopów okolicznościowych.