II. GODZINY NADLICZBOWE

W praktyce przyjmuje się, iż praca nadliczbowa to także praca wykonywana ponad dobowy wymiar czasu pracy, gdy jest on dla danego pracownika wyższy niż 8-godzinna norma. Wyższy niż 8-godzinny, dobowy wymiar czasu pracy jest charakterystyczny zwłaszcza dla pracy w systemie równoważnych norm czasu pracy (art. 129⁴ k.p.).

Zatem pracownik zatrudniony w równoważnych normach czasu pracy, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi np. 12 godzin - pracuje w godzinach nadliczbowych wówczas, gdy wykonuje w takim dniu pracę w 13, 14, 15 i 16 godzinie. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, praca nadliczbowa ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy nie może być wykonywana dłużej niż przez 4 godziny na dobę (art. 133 § 2 k.p.).

Natomiast nie jest pracą nadliczbową praca wykonywana ponad dobowy wymiar czasu pracy, lecz w granicach 8 godzin, gdy dobowy wymiar czasu pracy jest niższy niż 8-godzinna norma. Zatem pracownik, którego wymiar czasu pracy w danym dniu wynosi 4 godziny (np. ze względu na to, iż pracuje na 1/2 etatu), pracując w tym dniu 5, 6, 7 i 8 godzinę nie pracuje w godzinach nadliczbowych. Dopiero praca w danym dniu przypadająca ponad 8-godzinną normę będzie pracą nadliczbową.

Pracownik pracujący w godzinach nadliczbowych w każdym przypadku ma prawo do normalnego wynagrodzenia za czas faktycznie przepracowany. Uprawnienie to znajduje podstawę w art. 80 k.p., z którego wynika, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Dotyczy to zarówno pracownika, którego wynagrodzenie jest ustalone w stałej miesięcznej wysokości, jak i pracownika wynagradzanego np. stawką godzinową.