Ubezpieczenie społeczne Polaków zatrudnionych za granicą i cudzoziemców w Polsce - cz. 1
Ubezpieczenie społeczne Polaków zatrudnionych za granicą i cudzoziemców w Polsce (cz. 1)
Anna J. Szałek Gertruda Uścińska
Swoboda przemieszczania się i podejmowania zatrudnienia na terytorium poszczególnych państw oznacza podleganie w okresie aktywności zawodowej różnym przepisom ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Stan taki może prowadzić do konfliktu ustawodawstw:
m
negatywnego, gdy zainteresowany zmieniający miejsce pracy i pobytu nie jest ubezpieczony w żadnym państwie, lubm
pozytywnego, gdy podlega równocześnie ustawodawstwu dwóch lub kilku państw.Ustalenie właściwej instytucji ubezpieczeniowej, w której ma być opłacana składka na ubezpieczenie społeczne Polaka pracującego za granicą lub cudzoziemca pracującego w Polsce, jest niezwykle istotne zarówno dla pracodawcy, jak i dla zainteresowanego, który z tytułu opłacania składek nabywa prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
Dlatego też w każdym przypadku podejmowania przez Polaków działalności zarobkowej za granicą lub zatrudniania cudzoziemców w Polsce należy ustalić, czy Polska jest związana z danym państwem umową z zakresu ubezpieczenia społecznego. Jeżeli nie ma takiej umowy, obowiązujące są przepisy właściwe dla miejsca wykonywania pracy (zastosowanie ma zasada lex loci laboris), a jeżeli jest taka umowa, to jej postanowienia mają decydujące znaczenie.
Wszystkie zawarte przez Polskę umowy potwierdzają zasadę podległości pracowników obowiązkowi ubezpieczenia społecznego według przepisów obowiązujących w państwie wykonywania pracy, ustalając jednocześnie wyjątki od tej zasady.
W celu pełnego zaprezentowania tych zagadnień w dalszej części opracowania zostaną przedstawione ogólne zasady obejmowania ubezpieczeniem społecznym:
m
polskich pracowników wysłanych,m
osób zatrudnionych za granicą w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i konsularnych,m
osób wykonujących pracę za granicą na podstawie umów o pracę zawieranych indywidualnie z pracodawcą zagranicznym,