Instrumenty czasowej polityki bilansowej

Polityka bilansowa: Do najbardziej efektywnych instrumentów polityki bilansowej należy zaliczyć prawo wyboru momentu bilansowego oraz prawo wyboru terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Możliwość wpływu na ocenę przedsiębiorstwa za pomocą wyboru momentu bilansowego jest najbardziej widoczna w przedsiębiorstwach działających sezonowo. Z kolei efekt wykorzystania prawa wyboru terminu podjęcia decyzji o podziale zysku netto ma szersze zastosowanie i może spowodować poprawę płynności finansowej oraz rentowności.

Ważną rolę w kształtowaniu oceny działalności przedsiębiorstw dokonywanej na podstawie ich sprawozdawczości finansowej mogą odegrać decyzje dotyczące wyboru momentu bilansowego, wyboru terminów przedłożenia, zatwierdzenia i ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego. Prawo wyboru tych terminów jest podstawą wyodrębniania tzw. instrumentów czasowej polityki bilansowej przedsiębiorstw. Warto rozpatrzyć możliwości wykorzystania tych instrumentów do kształtowania oceny przedsiębiorstw. Przywołane w dalszej części opracowania przepisy odnoszą się jedynie do jednostek spełniających wymogi art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości, tj. do takich, które w dającej się przewidzieć przyszłości będą kontynuowały działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie. Przepisy obowiązujące pozostałe jednostki, tj. na przykład likwidowane, przejmowane, łączone, zmieniające formę prawną, normujące wymienione terminy niekiedy w sposób odmienny - nie zostały uwzględnione.

Spośród instrumentów czasowej polityki bilansowej za najważniejszy uznaje się wybór momentu bilansowego. Ustawa o rachunkowości określając długość cyklu gospodarczego jednostki posługuje się terminem „rok obrotowy”. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 9 tej ustawy długość „roku obrotowego” musi być równa długości roku kalendarzowego, ale nie musi się z nim pokrywać. Oznacza to, że za dzień bilansowy można uznać dowolnie określony dzień kalendarzowy.