Akcyza po zmianach

Stan prawny na 1 marca 2009 r.

ANDRZEJ KOWALCZYK

WYŚLIJ PYTANIE

pgp@infor.pl

1 marca 2009 r. wchodzi w życie nowa ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. nr 3, poz. 11). Zastąpi ona poprzednią ustawę z 2004 r. Najważniejsze zmiany dotyczą m.in.: dostosowania zasad opodatkowania sprzedaży energii elektrycznej do przepisów prawa europejskiego, rezygnacji ze stosowania klasyfikacji PKWiU na rzecz ogólnoeuropejskiej Nomenklatury Scalonej CN, jak również wprowadzenia szeregu okresów przejściowych dotyczących zwolnień podatkowych.

Publikacja stanowi syntetyczne opracowanie zagadnień związanych z akcyzą, obejmujące podsumowanie reguł rządzących tym podatkiem ze szczególnym uwzględnieniem nowych przepisów. „Poradnik” skierowany jest do przedsiębiorców będących podatnikami podatku akcyzowego, a także do praktyków zajmujących się zagadnieniami prawno-finansowymi. Przykłady i wyjaśnienia konkretnych przypadków pozwolą Czytelnikom dostosować się do zmieniających się warunków prawnych, a przykładowe wyliczenia pomogą rozwiązać problemy dotyczące rozliczeń z organami podatkowymi.

Podstawowe zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym

Podatek akcyzowy zaliczany jest do grupy podatków pośrednich, czyli obciążających wprost tylko określone podmioty, np. przedsiębiorców prowadzących sprzedaż tylko określonych wyrobów. Akcyza jest również nazywana podatkiem konsumpcyjnym, ponieważ obłożone nią towary są uznawane za luksusowe czy też deficytowe.

Zgodność z przepisami wspólnotowymi

Ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego mają swoje źródło w prawie Unii Europejskiej, a regulacje poszczególnych państw członkowskich, w tym Polski, nie mogą być z nimi sprzeczne. Nowa ustawa o podatku akcyzowym w dużej mierze zbliża polskie ustawodawstwo do ustaleń zaakceptowanych wcześniej na szczeblu ponadnarodowym. Zgodnie z prawem europejskim wspomnianemu podatkowi podlega określona zamknięta grupa wyrobów. Są to wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe, nazywane łącznie wyrobami zharmonizowanymi. Polski ustawodawca wyroby te określa po prostu wyrobami akcyzowymi, a ich lista znajduje się w załączniku nr 1 do nowej ustawy podatkowej. W stosunku do tych wyrobów państwa członkowskie nie mogą stosować niższych stawek podatkowych niż określone na poziomie unijnym.