Jak bronić się przed odpowiedzialnością karnoskarbową
W praktyce prowadzenia działalności gospodarczej zdarza się niejednokrotnie, że przedsiębiorca staje przed koniecznością poniesienia odpowiedzialności na gruncie kodeksu karnego skarbowego. Nie są to wcale odosobnione wypadki, a jeśli firma wpadnie w spiralę kontroli, mandatów i grzywien, może to okazać się dla niej bardzo dotkliwe. Tymczasem procedura karnoskarbowa jest surowa, ale skonstruowana na kaskadowej zasadzie - im bliżej skazania, tym podatnik ma większą możliwość na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i uniknięcie przynajmniej części sankcji.
Stan prawny na 16 października 2007 r.
Adam Malinowski - radca prawny
Przestępstwa i wykroczenia skarbowe
Interesującą nas materię normuje ustawa z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.). Reguluje ona podstawowe zasady odpowiedzialności karnej, jak również katalog przestępstw i postępowanie karnoskarbowe - toczone zarówno w urzędach skarbowych (wraz z mandatami), jak i przed sądami. Podstawowe zasady odpowiedzialności są zresztą analogiczne jak w ogólnym prawie karnym. Przede wszystkim odpowiedzialności karnej za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Nie jest przestępstwem ani wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Nie popełnia też takiego czynu sprawca, któremu nie można w czasie czynu przypisać winy rozumianej jako obiektywna zarzucalność postępowania. Jeżeli do dokonania przestępstwa lub wykroczenia skarbowego wymagane jest nastąpienie określonego w kodeksie skutku, sprawca zaniechania podlega odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe tylko wtedy, jeżeli ciążył na nim prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi. Czyn zabroniony można popełnić umyślnie (zamiar kierunkowy, tj. chęć popełnienia czynu, i zamiar ewentualny, tj. godzenie się na jego popełnienie), a jeśli kodeks tak stanowi również nieumyślnie (lekkomyślność lub niedbalstwo).