Odpowiedzialność księgowego za decyzje w firmie

Każda osoba wykonująca zawód księgowego powinna zdawać sobie sprawę z obowiązków, które na niej ciążą, oraz odpowiedzialności, jaką ponosi w przypadku błędów lub zaniedbań. W przypadku większych przedsiębiorstw podstawowym aktem prawnym w tym zakresie jest ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.). Zgodnie z art. 4 ust. 5 tej ustawy, odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, spoczywa na kierowniku jednostki. Dotyczy to również przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.

Przepisy ustawy o rachunkowości pozwalają więc na delegowanie przez członków zarządu odpowiedzialności na inne osoby. Jest to celowe w większych przedsiębiorstwach - w ten sposób usprawnione jest funkcjonowanie firmy oraz zmniejsza się prawdopodobieństwo pojawienia się nieprawidłowości. Dokonując podziału kompetencji, trzeba brać pod uwagę specyfikę firmy i jej strukturę organizacyjną. Należy jednak pamiętać, że przekazanie odpowiedzialności innym osobom nie zwalnia z niej zarządu. Nadal odpowiada on z tytułu nadzoru niezależnie od osoby, której powierzono określone obowiązki. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wśród członków zarządu wybrano jedną osobę odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości. W praktyce może zdarzyć się również sytuacja, gdy główny księgowy jest jednocześnie członkiem zarządu i przyjął on na siebie odpowiedzialność za prowadzenie rachunkowości jednostki.