Rozwiązywanie umów o pracę

20 czerwca 2005 r. zostałem zwolniony dyscyplinarnie z pracy. Jako uzasadnienie podano mi fakt, że często spóźniałem się do pracy nawet po kilkadziesiąt minut. Rzeczywiście był taki okres, że dojeżdżałem z bardzo daleka i zdarzało mi się przychodzić później, ale zawsze to odpracowywałem, a w ciągu 2-3 miesięcy, wobec zagęszczenia atmosfery w firmie, nie pozwalałem sobie na żadną lekkomyślność. Niestety ostatnio zaspałem i spóźniłem się aż 1,5 godziny. Konsekwencje były łatwe do przewidzenia - na drugi dzień po rozmowie z szefem dostałem zwolnienie. Co robić? - Krzysztof W. z Wrocławia

Wskazane w odpowiedzi rozróżnienie ma nie tylko prawny charakter. Płyną z niego bowiem istotne konsekwencje praktyczne. Tryb wypowiedzenia znajduje się w świadectwie pracy i „dyscyplinarka” z pewnością utrudniłaby Panu poszukiwanie nowego zatrudnienia. Poza tym w tym trybie nie ma Pan prawa do wynagrodzenia za czas wypowiedzenia. Jest zatem o co zabiegać.

Zgodnie z art. 52 § 1 k.p., pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

• ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,

• popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,

• zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Warto wiedzieć, że rozwiązanie umowy w tym trybie nie może nastąpić po upływie miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej zwolnienie. Naruszenie podstawowych obowiązków to nic innego jak naruszenie interesu pracodawcy w istotnej sprawie i w istotny sposób. Ocena istotności zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Ten sam czyn może przecież w jednej sytuacji stanowić ciężkie naruszenie (zapalenie papierosa w fabryce łatwopalnych chemikaliów), a w innej nie (zapalenie papierosa w biurze w miejscu do tego nieprzeznaczonym). Taka dywersyfikacja jest zresztą dość oczywista, wskazuje bowiem na nią ogólne brzmienie przepisu. Ciężki stopień naruszenia musi się wyrażać rażącym niedbalstwem lub winą umyślną. Może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu i nie jest uzależniony od wysokości szkody (wyrok SN z 15 kwietnia 1999 r., sygn. akt I PKN 169/99, OSNAPiUS z 2000 r. nr 20, poz. 746).