Zarządzanie kapitałem i finansowanie środków obrotowych przedsiębiorstwa

Zarządzanie kapitałem pracującym zmierza do zminimalizowania ryzyka utraty płynności i maksymalizowania zwrotu z aktywów przedsiębiorstwa. W celu osiągnięcia powyższych parametrów sprawnego zarządzania kapitałem obrotowym należy określić dwa zagadnienia:

• wielkość optymalnego poziomu kapitału pracującego - sumy i poszczególnych pozycji kapitału pracującego,

• formę finansowania optymalnego poziomu kapitału pracującego.

Aktywa bieżące mogą być finansowane długoterminowymi źródłami finansowania lub zobowiązaniami bieżącymi. Zwykle uważa się, że „optymalna” wielkość wskaźnika bieżącej płynności wynosi 2, czyli w praktyce wartości tych składników mogą znacznie odbiegać od podanych wielkości „optymalnych” w zależności od warunków, w których działa konkretne przedsiębiorstwo, od branży, a także preferencji dyrektora finansowego.

Za najtańsze źródło finansowania aktywów bieżących uważane są w praktyce zobowiązania bieżące. Przedsiębiorstwa mogą rozważyć możliwość maksymalizacji zysków przy zwiększonym ryzyku utraty płynności i jednoczesnym podniesieniu poziomu zobowiązań bieżących.

Wielkość sprzedaży większości przedsiębiorstw zmienia się sezonowo. W niektórych firmach tendencje te są bardziej, a w innych mniej wyraźne. Przykładowo firmy budowlane mają zwiększoną produkcję wiosną i latem, przedsiębiorstwa handlowe realizują największą sprzedaż w okresie świąt Bożego Narodzenia itp. Podobnym wahaniom podlega sprzedaż przedsiębiorstw zaopatrzenia budowlanego i handlu detalicznego.

Jeżeli w gospodarce mamy do czynienia z dobrą koniunkturą, towarzyszy temu wzrost poziomu kapitału pracującego. W przypadku recesji poziom kapitału pracującego wykazuje tendencję spadkową. Jednak w praktyce nigdy nie spada do zera. W każdym przedsiębiorstwie istnieje pewien poziom majątku obrotowego, poniżej którego wielkość jego nie spada. Majątek obrotowy odpowiadający temu poziomowi nazwiemy permanentnym majątkiem obrotowym. Z kolei mianem okresowego majątku obrotowego określimy tę część majątku obrotowego, która zmienia się wraz z cyklicznymi wahaniami produkcji i sprzedaży.