Data publikacji: 2002-05-14
Dokumentowanie VAT
Dokumenty VAT spełniają dwie podstawowe funkcje - informacyjną oraz kontrolną. Informacyjną, ponieważ dostarczają szczegółowych informacji o przebiegu i skutkach zdarzeń oraz procesów zachodzących w danym przedsiębiorstwie, przy czym funkcję tę spełniają niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z dużą firmą posiadającą osobowość prawną, czy też z niewielkim zakładem prowadzonym jednoosobowo na własne nazwisko podatnika. Dokumenty te przede wszystkim dostarczają danych do ustalenia i rozliczenia VAT, a także wiarygodnych danych do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Stanowią one dodatkowo podstawę kontroli legalności, rzetelności i celowości dokonanych operacji, a także rzetelności danych stanowiących podstawę rozliczenia podatku od towarów i usług. Stąd właśnie mówi się o kontrolnej funkcji tych dokumentów. Skoro zatem dokumenty te odgrywają tak ważną rolę, warto zapoznać się z istotnymi zmianami dotyczącymi zakresu dokumentowania VAT.
Artur Nawrocki
Stan prawny na 10 maja 2002 r.
Obowiązek stosowania charakterystycznych dokumentów (faktur VAT), dostosowanych do specyfiki rozliczenia podatku od towarów i usług, wynika z art. 32 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz
o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 11, poz. 50 z późn. zm.; ost. zm.
Dz.U. z 2002 r. nr 19, poz. 185). Przepis ten stanowi, że podatnicy podatku od towarów i usług obowiązani są wystawiać fakturę. Dokument taki powinien przy tym stwierdzać fakt dokonania sprzedaży towarów, datę tej sprzedaży, cenę jednostkową sprzedanego towaru bez podatku VAT, wartość sprzedawanego towaru, kwotę podatku VAT, kwotę należności od nabywcy (składa się na nią wartość sprzedanego towaru powiększona o należny od niej VAT) oraz dane dotyczące podatnika, który dokonał sprzedaży, jak również nabywcy tych towarów.
Taki sam obowiązek dotyczy także podatników świadczących usługi na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Warto przy tym pamiętać, że dotyczy to także tych podatników VAT, którzy świadczą usługi w zakresie handlu i gastronomii (por. ust. 2 wyżej powołanego przepisu). W zasadzie obowiązku wystawiania faktur podatnicy nie mają w przypadku, gdy usługa świadczona jest na rzecz takiej osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Jednakże gdy taki nabywca usługi wystąpi z żądaniem wystawienia dokumentu potwierdzającego dokonanie sprzedaży, podatnik świadczący usługę ma obowiązek wystawienia rachunku uproszczonego.
