Rozrachunki i roszczenia w świetle nowej ustawy o rachunkowości

Rozrachunki publicznoprawne obejmują rozliczenia jednostki zobowiązanej do prowadzenia ksiąg rachunkowych z urzędem skarbowym, zakładem opieki społecznej, urzędami celnymi i innymi instytucjami, w wyniku których powstają zobowiązania, niekiedy należności z tytułów publicznoprawnych, a zwłaszcza z tytułu:

• podatków od towarów i usług,

• podatku akcyzowego i związanymi z poborem tego podatku znakami skarbowymi akcyzy,

• opłaty skarbowej i innych opłat o charakterze podatkowym,

• podatku od nieruchomości,

• podatku od środków transportowych i innych podatków lokalnych,

• składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasiłków chorobowych, rodzinnych, pielęgnacyjnych,

• wpłat z zysku spółek Skarbu Państwa oraz przedsiębiorstw państwowych,

• obligatoryjnych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz obowiązkowych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

• odsetek za zwłokę w spłacaniu zobowiązań,

• dotacji otrzymanych ze Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego na sfinansowanie budowy lub zakupu środków trwałych o charakterze rozwojowym albo związanych z działalnością gospodarczą jednostki.

Znowelizowana ustawa o rachunkowości nie wprowadza zasadniczych zmian w ujęciu rozrachunków publicznoprawnych w księgach rachunkowych i ich prezentowaniu w sprawozdawczości finansowej. Operacje przedstawiające rozrachunki publicznoprawne ujmuje się w księgach rachunkowych z uwzględnieniem wymagań określonych przepisami podatkowymi, prawem celnym i innymi przepisami, które regulują dany tytuł odnośnie do sposobu rozliczania i dokumentowania. W przeciwieństwie do należności z tytułu dostaw, robót i usług, rozrachunków z pracownikami i pozostałych rozrachunków należności publicznoprawne nie podlegają aktualizacji w znaczeniu określonym przepisami art. 35b znowelizowanej ustawy o rachunkowości, z wyjątkiem tych, które są przedmiotem sporu między jednostką a daną instytucją.