Karty płatnicze w obrocie gospodarczym

Karty płatnicze w polskim systemie prawnym

Zagadnienia wstępne

Podstawowym źródłem prawa dotyczącego kart płatniczych jest ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Artykuł 4 pkt 4 tej ustawy należy traktować jako główną podstawę prawną wydawania kart przez wydawców. Ponadto o kartach ustawodawca mówi również przy omawianiu czynności bankowych (art. 5 prawa bankowego), kwalifikowaniu oświadczeń woli składanych za pomocą elektronicznych nośników informacji (art. 7 prawa bankowego) i bankowych rozliczeniach pieniężnych (art. 63–68 prawa bankowego). Przepisy te obowiązują od 1 stycznia 1998 roku, tj. od wejścia w życie ustawy. Do czasu ich wydania jedyną normą powszechnie obowiązującą był § 10 zarządzenia Prezesa NBP z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie form i trybu przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków (MP nr 39, poz. 293 z późn. zm.). Przepis ten stanowił, że na warunkach określonych w umowach strony mogą stosować w rozliczeniach bezgotówkowych także okresowe rozliczenia saldami, rozliczenia planowe oraz karty kredytowe. Zmiana powołanego zarządzenia w październiku 1997 r. (MP nr 77, poz. 732) wprowadziła nazwę karta płatnicza, co było związane ze zdefiniowaniem tego terminu w nowym prawie bankowym. Przed tymi zmianami karty płatnicze wprowadzone były do obiegu bez wyraźnych podstaw prawnych. O karcie płatniczej wspomina również art. 14 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. nr 22, poz. 271). Do przepisów normujących problematykę kart płatniczych należą więc również art. 384–385 kodeksu cywilnego. Razem przepisy te stanowią jedyne powszechnie obowiązujące regulacje prawne dotyczące kart płatniczych.