Sposoby na VAT

Skutki błędów w fakturze VAT

Podstawowym obowiązkiem każdego podatnika – płatnika VAT jest dokumentowanie obrotu za pomocą faktur VAT, wystawionych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o VAT, a także w rozporządzeniu wykonawczym do tej ustawy. Podatek wykazany w fakturze jest podatkiem należnym do zapłaty na konto urzędu skarbowego. Dla drugiej strony transakcji udokumentowanej fakturą VAT, czyli dla odbiorcy faktury, stanowi on podatek naliczony, podlegający odliczeniu od podatku należnego. Należy jednak pamiętać, że nie każdy dokument oznaczony jako faktura VAT daje prawo do odliczenia wykazanego w nim podatku.

Często zdarza się, że faktury nie zawierają wszystkich elementów, jakie powinny się znaleźć w takim dokumencie lub też zawierają błędne dane (np. pomyłki w nazwie kontrahenta, numerze NIP, wysokości stawki podatkowej, symbolach SWW). Z reguły błędy tego typu nie powodują żadnych poważniejszych konsekwencji dla wystawcy ani dla nabywcy faktury i mogą być łatwo skorygowane. Niekiedy jednak, jeśli wpływają na wysokość podstawy opodatkowania lub kwotę podatku VAT, mogą spowodować negatywne skutki zarówno dla wystawcy, jak i dla nabywcy.

Faktura wystawiona przez nierzetelnego kontrahenta

Prawo do wystawiania faktur VAT mają wyłącznie zarejestrowani podatnicy VAT, nie korzystający ze zwolnienia podmiotowego ani nie wykonujący wyłącznie czynności zwolnionych przedmiotowo z tego podatku. W konsekwencji faktura wystawiona przez podmiot nie uprawniony do wystawiania faktur albo przez podmiot nie istniejący nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego (§ 50 ust. 4 pkt 1 lit. a) rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT). Jak orzekł NSA w wyroku z 15 września 1998 r. (I SA/Wr 1640/97, nie publikowany), zasada ta jest wynikiem konstrukcji VAT polegającej na tym, że sprzedawca wystawiając fakturę ma jednocześnie obowiązek rozliczyć się z wynikającego z niej podatku należnego względem budżetu państwa, a nabywca ma prawo do odliczenia podatku z tej faktury jedynie wówczas, gdy faktura ta stanowi element legalnego obrotu prawnego, co oznacza, że pochodzi od podatnika uprawnionego do jej wystawienia, odnośnie do którego istnieje domniemanie, że dopełnił tego obowiązku. Stwierdzenie, że podmiot, który wystawił fakturę, nie istnieje, obala to domniemanie, a efektem tego jest pozbawienie nabywcy faktury prawa do odliczenia wynikającego z niej podatku.