Wyrok NSA z 11 lutego 2000 r., sygn. I SA/Wr 859/97

Skoro dane zawarte w ewidencji sprzedaży prowadzonej dla potrzeb podatku od towarów i usług pokrywały się z danymi wykazanymi w księgach, które zostały uznane za nierzetelne, to ewidencja sprzedaży VAT jest także nierzetelna.

Z uzasadnienia

(...) Ocena zaskarżonej decyzji zależy od zajęcia stanowiska w kwestii, czy było prawidłowe pominięcie jako dowodu w postępowaniu ewidencji przychodów i zakupów prowadzonej przez skarżącego i wyznaczenie podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług w drodze szacunku. Przede wszystkim stwierdzić trzeba, że w prawomocnej decyzji Urzędu Skarbowego z 21 lipca 1995 r., dotyczącej ustalenia należnego od skarżącego podatku dochodowego od osób fizycznych za 1994 r., organ podatkowy uznał, iż prowadzone przez niego podatkowe księgi przychodów/rozchodów są nierzetelne i wadliwe, a owa nierzetelność polega na niezaksięgowaniu zakupu co najmniej 350 kg węgla kamiennego klasy I orzech, 29 320 kg węgla brunatnego, 23 385 kg węgla kamiennego kl. I kostka, 57 szt. wiązek opałowych, a nadto wykazany dochód z działalności wg zeznania 502 942 500 (st.) zł jest rażąco niższy od tego, jaki byłby konieczny do pokrycia wydatków, a powyższa sprzeczność nie została przez podatnika wyjaśniona. Skarżący nie zakwestionował takiej oceny prowadzonych przez niego urządzeń księgowych i zgodził się z poczynionymi w tym zakresie przez organ podatkowy ustaleniami, wobec czego z dniem 9 sierpnia 1995 r. wspomniana wyżej decyzja się uprawomocniła. Z protokołu kontroli przeprowadzonej w dniach 10–11 października 1996 r. przez organ podatkowy I instancji w przedsiębiorstwie skarżącego wynika, iż nierzetelności podatkowej księgi przychodów i rozchodów pozostają w związku z takimi samymi wadami ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług. Uzasadnione uznanie księgi przychodów i rozchodów za nierzetelną podważało również wiarygodność ewidencji sprzedaży towarów dla celów podatku od towarów i usług, ponieważ ewidencja ta pokrywała się z wymienionymi w księdze. Zgodzić się zatem trzeba ze stanowiskiem organów podatkowych, że skoro dane zawarte w ewidencji sprzedaży prowadzonej dla potrzeb podatku od towarów i usług pokrywały się z danymi wykazanymi w księgach, które zostały uznane za nierzetelne, to ewidencja sprzedaży VAT jest także nierzetelna. Skoro ewidencja nie ujmowała całego obrotu, gdyż obrót wykazany przez podatnika w urządzeniach księgowych przeprowadzonych dla potrzeb podatku od towarów i usług nie odzwierciedlał obrotu, jaki musiałby uzyskać, by pokryć wydatki i koszty poniesione w 1994 r., już z tego powodu zasadnie przyjęły organy podatkowe, że podatnik naruszył obowiązek wynikający z art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 11, poz. 50 z późn. zm.), nakazujący podatnikom podatku od towarów i usług prowadzenie ewidencji zawierającej dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającego podatek należny oraz kwoty podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzania deklaracji podatkowej. Te okoliczności stanowią dostateczną przesłankę do zastosowania szacunkowego określenia podstawy opodatkowania.