Nowa spółka z o.o.
Kapitał i udziały
Kapitał zakładowy, majątek spółki, inne kapitały i fundusze
Kapitał zakładowy to pewna określona w umowie spółki (akcie założycielskim) kwotowo i w walucie polskiej wartość majątkowa, utworzona przez wkłady pieniężne i niepieniężne wspólników, której zgromadzenie w założonej wysokości stanowi warunek powstania spółki z o.o. i którą spółka obowiązana jest utrzymywać w okresie swego funkcjonowania w niepomniejszonej wielkości. Kapitał zakładowy stanowi pewne minimum finansowe uznane przez ustawodawcę za konieczne dla funkcjonowania spółki, a zarazem zabezpieczenia interesów jej wierzycieli. W bilansie wysokość kapitału zakładowego ujawniana jest po stronie pasywów, co wiąże się z obowiązkiem uzupełniania przez spółkę kwoty aktywów w przypadku jej spadku poniżej wartości kapitału zakładowego do tej wartości z osiąganych zysków (dopłat), które nie mogą być wypłacone (zwracane) wspólnikom w części potrzebnej na uzupełnienie kapitału (art. 179 § 1 i 189 § 2 k.s.h.). Jest to wyrazem ogólnej zasady stałości kapitału zakładowego, której inne przejawy omówiono wcześniej.
W k.s.h. dostosowano minimalną wysokość kapitału zakładowego do aktualnych realiów działalności gospodarczej ustalając ją na kwotę 50 000 złotych (art. 154 § 1 k.s.h.), podczas gdy k.h. określał ją na poziomie 4000 złotych. Ustalenie w umowie spółki i zgromadzenie kapitału zakładowego w tej wysokości jest konieczne dla powstania nowej spółki z o.o. Istniejące przed wejściem w życie k.s.h. spółki z o.o. o niższym kapitale powinny podwyższyć kapitał do kwoty min. 25 000 złotych do 1 stycznia 2004 r., a następnie do pełnej kwoty 50 000 złotych do 1 stycznia 2006 r. (art. 624 § 1 k.s.h.). W przypadku niedopełnienia tych wymagań w odpowiednim terminie sąd rejestrowy może z urzędu lub na wniosek osoby mającej w tym interes prawny wezwać spółkę do usunięcia naruszenia w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, a w razie bezskutecznego upływu tego terminu wydać z urzędu postanowienie o rozwiązaniu spółki (art. 623 § 3 k.s.h. w zw. z art. 624 § 4 k.s.h.). Ponadto wspólnicy sp. z o.o., która nie spełni terminowo tych wymagań, nie mogą pobierać dywidendy lub innych świadczeń od spółki (z wyjątkiem uzyskania udziału w majątku likwidowanej spółki) do czasu ich spełnienia (art. 624 § 4 k.s.h.).