Podatnik i podmioty obowiązane do zapłaty VAT według VI Dyrektywy i projektu ustawy

W artykule „Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług według VI Dyrektywy” („DP” nr 42) była mowa o tym, iż podatkiem od wartości dodanej (VAT) są objęte dostawy towarów i świadczenie usług przez podatnika działającego w takim charakterze. Zakres opodatkowania został zatem związany w dyrektywie z pojęciem podatnika, bowiem opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności dokonywane przez podmioty mające status podatnika VAT i w takim też charakterze występujące w danej transakcji. Tym samym niezbędne się stało jego zdefiniowanie. Dokonano tego w art. 4 ust. 1 dyrektywy, który stanowi, iż „podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie w dowolnym miejscu działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności”.

Definicja ta w sposób ogólny wyznacza podmiotowy zakres opodatkowania VAT. W jej ramach kluczową rolę odgrywa pojęcie działalności gospodarczej. Jej wykonywanie decyduje bowiem o uznaniu podmiotu za podatnika. Jedynie osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą być na podstawie dyrektywy uważane za podatnika. Z tego względu także to pojęcie zostało w niej zdefiniowane.

Zgodnie z dyrektywą działalność gospodarcza obejmuje wszelkie działania producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włączając w to górnictwo, działalność rolniczą i wykonywanie wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uważane jest w dyrektywie również używanie dóbr materialnych i niematerialnych dla celów zarobkowych w sposób ciągły.