Koszty postępowania sądowego w księgach rachunkowych

Do kosztów postępowania sądowego (egzekucyjnych) zalicza się koszty egzekucji sądowej, uregulowane w art. 770-772 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) oraz w przepisach szczególnych, a także koszty egzekucji administracyjnej, uregulowane w rozdz. VI ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.). Powyższe regulacje mają zastosowanie zarówno do zobowiązań cywilnoprawnych, jak i publicznoprawnych. Według prawa podatkowego istotna jest właściwa kwalifikacja kategorii kosztu w kontekście art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca ustanowił bowiem, iż wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów podlegają jedynie koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań. Koszty postępowania poniesione na przykład we wstępnej fazie procesu, o której mowa w części I kodeksu postępowania cywilnego, nie mieszczą się w kategorii tego ograniczenia. Szczególne koszty egzekucyjne w postępowaniu sądowym to opłaty egzekucyjne wnoszone przez wierzyciela przy wszczęciu egzekucji. Ich wysokość jest uzależniona od wartości egzekwowanego świadczenia (art. 43, 44 i 45 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji - Dz.U. Nr 133, poz. 882 ze zm.). Zalicza się do nich należności biegłych, koszty ogłoszeń w pismach, koszty transportu, przejazdu, przechowywania i ubezpieczenia zajętych ruchomości oraz inne koszty, o których mowa w art. 39 ust. 2 ustawy. W postępowaniu podatkowym w indywidualnych sprawach pobierana jest opłata skarbowa za czynności organów administracji publicznej. Koszty postępowania podatkowego obciążające stronę określa co do rodzaju art. 267 ordynacji podatkowej. Koszty zastępstwa prawnego (adwokackiego) w postępowaniu egzekucyjnym określone są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego wierzycielowi działającemu osobiście lub przez pełnomocnika niebędącego adwokatem (radcą prawnym) przysługuje prawo żądania zwrotu kosztów przejazdu do komornika lub do sądu (jeżeli egzekucję prowadzi sąd, a nie komornik) oraz równowartości zarobku utraconego wskutek tego stawiennictwa.