Rozliczenie VAT z urzędem skarbowym - zasady ogólne

Prima facie określenie, który urząd jest właściwy do rozliczeń między podatnikami a Skarbem Państwa, nie powinno sprawiać kłopotów. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) urzędem skarbowym, w rozumieniu ustawy, jest bowiem urząd właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności, a jeżeli czynności wykonywane są na terenie dwóch lub więcej urzędów skarbowych - urząd skarbowy właściwy ze względu na siedzibę podatnika, a gdy podatnik nie ma siedziby - urząd skarbowy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika; w przypadku osób fizycznych nie wykonujących innych czynności podlegających opodatkowaniu poza importem towarów - urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania; w pozostałych przypadkach właściwym urzędem skarbowym jest Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. Mogą się jednak zdarzyć sytuacje wywołujące różne wątpliwości.

Cytowany art. 4 pkt 10 ustawy o VAT nie odnosi się wprost do opisanego stanu faktycznego. W latach 2000-2001 kiedy Jan Kowalski wykonywał czynności opodatkowane na terenie urzędu skarbowego w Toruniu, urząd ten był dla niego urzędem właściwym. Od stycznia 2002 r. urzędem właściwym jest już urząd skarbowy w Bydgoszczy. może się więc wydawać, że decyzję określającą zaległość podatkową powinien już wydać urząd w Bydgoszczy. Potwierdza to również art. 18 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), zgodnie z którym, jeżeli w trakcie roku podatkowego lub określonego w odrębnych przepisach innego okresu rozliczeniowego (w VAT jest to miesiąc) nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo do końca okresu rozliczeniowego pozostaje ten organ podatkowy, który był właściwy w pierwszym dniu roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego. należałoby przyjąć, że po upływie okresu rozliczeniowego urzędem, w którym będą rozpatrywane wszelkie spory zarówno co do bieżącej, jak i minionej działalności, będzie nowy urząd skarbowy, w stanie faktycznym - urząd w Bydgoszczy. Odmiennie orzekł jednak Sąd Najwyższy w wyroku z 9 lipca 2002 r. (sygn. akt III RN 117/01) w związku z rewizją nadzwyczajną Ministra Sprawiedliwości od wyroku NSA - Ośrodek Zamiejscowy w Łodzi (z 24 sierpnia 2000 r., sygn. akt I SA/Łd 1491/98). Sąd Najwyższy oddalił rewizję nadzwyczajną, orzekając, że prawidłowe jest rozstrzygnięcie NSA, i stwierdził, że w sytuacji gdy podatnik zmienił siedzibę, powodując tym samym zmianę właściwości urzędu skarbowego, sprawy dotyczące wcześniejszego okresu działalności powinien rozpatrywać urząd, który był właściwy w momencie wykonywania przez podatnika czynności podlegających VAT. Zdaniem SN nie ma regulacji prawnych, które mówiłyby, iż w przypadku zmiany siedziby właściwy dla rozstrzygnięcia spraw wcześniejszych staje się urząd nowy, właściwy dla nowego miejsca wykonywania czynności.