Stawka VAT od wpłaconych zaliczek w 2001 r. na zakup mieszkań

Kwestia opodatkowania właściwą stawką sprzedaży mieszkań przez deweloperów czy też spółdzielnie w części zaliczek udzielonych w 2000 r. wywołuje spory i rozbieżności. Powodem takich niejasności była interpretacja niektórych izb skarbowych oraz Ministerstwa Finansów, sprowadzająca się do tezy, że przy pobraniu zaliczek nawet powyżej 50 proc. (czyli również 100 proc.) nie mógł powstać obowiązek podatkowy, gdyż zawierane w momencie wpłaty tych zaliczek umowy z deweloperami nie były umowami sprzedaży. Sprzedaż następuje dopiero w momencie podpisania aktu notarialnego, co ma miejsce po wybudowaniu budynku, w którym znajduje się mieszkanie. Efektem takiego kwalifikowania zawieranych przedwstępnych transakcji zakupu mieszkań, jak podnoszono, byłaby konieczność opodatkowania wpłaconych w 2000 r. zaliczek podwyższoną - 7-proc. - stawką VAT. Podatnicy wpłacając zaliczki byli jednak przekonani, że skoro wpłacą więcej niż 50 proc., zyskają więcej. Obniżona do 0 proc. stawka VAT obejmuje bowiem większą część ceny, stąd VAT w wysokości 7 proc. będą płacić od mniejszej kwoty. Minister Finansów pośpiesznie wprowadził jednak do rozporządzenia z 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 109, poz. 1245 ze zm.) niezwykle kontrowersyjne uregulowanie, które może budzić wątpliwości co do jego konstytucyjności. Nowy § 76e rozporządzenia stanowi, że obniża się do 0 proc. stawkę podatku dla tej części zaliczek (przedpłat, zadatków, rat), które zostały zrealizowane przed 1 stycznia 2002 r. z tytułu umów sprzedaży lokali mieszkalnych przez podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie budownictwa mieszkaniowego lub usług mieszkaniowych i w chwili ich realizacji nie przekroczyły połowy ceny, o której mowa w art. 6 ust. 8 ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.).