Data publikacji: 2002-01-19
Upływ terminów przedawnienia w postępowaniu międzyinstancyjnym
Przedawnienie to instytucja prawna wiążąca z upływem czasu pewne niekorzystne dla uprawnionego, określone prawem, skutki biernego zachowania się przez uprawnionego. Przy czym na gruncie prawa podatkowego podmiotem uprawnionym jest Skarb Państwa. Problematyka przedawnienia została uregulowana w art. 68 i 70 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.). Niniejszy artykuł poświęcony jest jednemu z problemów związanych ze stosowaniem instytucji przedawnienia w prawie podatkowym, a polegającym na stosowaniu przepisów o przedawnieniu do sytuacji, w których upływ terminów przedawnienia nastąpił po wydaniu decyzji przez organ podatkowy pierwszej instancji, a przed wydaniem decyzji przez organ drugiej instancji.
PRZEDAWNIENIE PRAWA DO WYDANIA DECYZJI USTALAJĄCEJ A PRZEDAWNIENIE ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO
Na wstępie należy zauważyć, że art. 68 i 70
Ordynacji podatkowej regulują w rzeczywistości dwie różne instytucje prawne. Zgodnie z art. 68 § 1 zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Natomiast stosownie do art. 70 § 1 zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Pierwszy z zacytowanych przepisów reguluje przedawnienie prawa do wydania decyzji ustalającej. Drugi reguluje przedawnienie zobowiązania podatkowego. Ustawa z 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz.U. Nr 27, poz. 111 ze zm.; j.t. Dz.U. Nr 108, poz. 486) w podobny sposób rozdzielała te instytucje w art. 7 i 30. Z tym że w art. 7 tej ustawy termin przedawnienia był liczony od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Obecnie termin ten powiązano z faktem doręczenia decyzji. Ze względu jednak na zbliżone brzmienie starej i nowej regulacji przy analizie obecnie obowiązujących przepisów można się odwoływać do orzeczeń sądowych oraz tez z piśmiennictwa odnoszących się do ustawy o zobowiązaniach podatkowych.
