Nieruchomości: kwalifikowanie wynajmu nie zawsze jest oczywiste

Dla wielu podmiotów wynajem nieruchomości to sposób na prowadzenie biznesu. Czasem jest to ich podstawowy zakres aktywności gospodarczej, a czasem tylko uzupełnienie działalności. Dlatego zakwalifikowanie nieruchomości do aktywów nie jest takie proste. Jakby tego było mało, wiele wątpliwości budzi też rachunkowe ujęcie generowanych przez nie przychodów i kosztów. Przepisy podatkowe bowiem nakazują traktować nieruchomości jak środki trwałe, tymczasem z punktu widzenia rachunkowości nie zawsze jest to takie oczywiste. Wszystko zależy od tego, w jaki sposób jednostka zamierza czerpać korzyści ekonomiczne z nieruchomości.

Jeśli nieruchomości są wykorzystywane w działalności przez okres powyżej 12 miesięcy, to wydaje się, że powinny zostać zakwalifikowane do aktywów jako środki trwałe. Jednak czasami okazuje się, że należy je ująć w innej pozycji bilansu: „Inwestycje długoterminowe – Nieruchomości”. Z tym że i ta klasyfikacja nie zawsze jest oczywista. Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619; dalej: u.r.) w art. 3 ust 1 pkt 17 wskazuje bowiem, że inwestycjami są aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe, a także te nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści. Z kolei rzeczowymi aktywami trwałymi są aktywa o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.