Jak przeprowadzić kompensację wierzytelności podczas restrukturyzacji podmiotów

Choć w teorii idea potrącenia jest zrozumiała dla każdego, to w praktyce pojawiają się problemy z jej stosowaniem. Szczególnie gdy chce się skompensować wzajemne zobowiązania, ale okazuje się, że kontrahent ma poważne kłopoty

W obrocie gospodarczym zdarza się, że dwa podmioty są zobowiązane względem siebie do świadczeń tego samego rodzaju, np. do zapłaty pieniędzy. W takich sytuacjach rozwiązaniem jest wzajemna kompensata obu wierzytelności. Aby jednak z niej skorzystać, muszą być spełnione ustawowe przesłanki.

Kiedy potrącać

Potrącenie jest możliwe, gdy dwa podmioty jednocześnie są względem siebie dłużnikiem i wierzycielem. Ważne jest, żeby w takiej sytuacji obie wierzytelności spełniały następujące warunki:

• są wymagalne (a zatem nadszedł termin ich wykonania),
• podlegają zaskarżeniu (tj. mogły być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym),
• ich przedmiotem są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku.

Złożenie przez wierzyciela oświadczenia o potrąceniu wymaga wskazania wysokości wymagalnej wierzytelności przedstawionej do potrącenia. Aby potrącenie było skuteczne w sytuacji, w której potrącający ma kilka wierzytelności potrącalnych z jedną lub kilkoma wierzytelnościami drugiej strony, trzeba dokładnie wskazać, których konkretnie wierzytelności kompensata dotyczy. W przeciwnym wypadku oświadczenie będzie bezskuteczne z powodu niedostatecznego wyrażenia zamiaru kompensacji. Przy czym w świetle prawa cywilnego nie jest wymagana jakakolwiek szczególna formy oświadczenia o potrąceniu. Ważne, aby użyte słowa oddawały rzeczywistą wolę, np. „potrącam”, „kompensuję”.