Artykuł
prosto ze strasburga
Obniżanie wieku emerytalnego sędziów niezgodne z konwencją
Szacuje się, że przed ETPC toczy się ponad 300 postępowań dotyczących kwestii związanych z reorganizacją systemu sądownictwa w Polsce od 2016 r. W ostatnim tygodniu zapadł wyrok ETPC dotyczący redukcji wieku przechodzenia w stan spoczynku przez kobiety sędziów. Sprawę zainicjowały Lucyna Pająk, Marta Kuzak, Elżbieta Kabzińska i Danuta Jezierska, które zostały zmuszone do wcześniejszego przejścia w stan spoczynku na podstawie ustawy z 12 lipca 2017 r., która obniżała wiek przejścia w stan spoczynku sędziów sądów powszechnych i prokuratorów oraz wiek przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego – do 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. W 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że przepisy te były niezgodne z prawem Unii, ponieważ dyskryminowały ze względu na płeć i uderzały w niezawisłość sędziowską. Wcześniej dla obu płci obowiązywał wiek 67 lat. O przedłużeniu czynnej służby decydował minister sprawiedliwości, a następnie – po kolejnej nowelizacji – Krajowa Rada Sądownictwa. Wnioski czterech skarżących o zgodę na dalszą pracę zostały odrzucone. Ponadto sędzia Jezierska zaskarżyła decyzję ministra Zbigniewa Ziobry do Izby Kontroli Nadzwyczajnej w Sądzie Najwyższym, która uznała skargę Jezierskiej za niedopuszczalną. Status IKN SN został zakwestionowany w orzecznictwie ETPC.